CULEMBORG – Een gesprek met atelier-eigenaresse Olga Ellerman naar aanleiding van het project ‘Draden van Ons Nederlands Slavernijverleden’ in Culemborg. Ellerman vertelt over haar creatieve pad, haar rol binnen het project en wat de samenwerking voor haar betekent.
Het project draait om het maken van een wandkleed dat geschiedenis en kunst met elkaar verbindt. Daarnaast staat ook de verbinding tussen de deelnemers centraal.
Door: Myrthe Buijs
Zou u kort iets over uzelf en over het begin van uw creatieve avontuur kunnen vertellen?
‘Mijn naam is Olga Ellerman, ik ben 63 jaar en moeder van twee dochters. In mijn werkzame leven heb ik veel verschillende functies gehad, maar geen daarvan had een directe link met creativiteit. Zeven jaar geleden verloor ik mijn baan. Dat was voor mij het moment om na te denken over wat ik nog echt graag wilde doen.
In die periode bedacht ik een project in het kader van zevenhonderd jaar stadsrechten: het Reizende Wandkleed. Dat project was het begin van mijn creatieve avontuur en hangt inmiddels in de raadszaal. Daarna heb ik in opdracht meerdere wandkleden gemaakt, die nu op verschillende locaties te zien zijn. Dit vormde de aanleiding om mijn eigen atelier te starten.’
Heeft u deze wandkleden zelf bedacht of zijn die in samenwerking met organisaties?
‘In eerste instantie zijn deze samen bedacht met een architect, zij wilde graag wandkleden, maar had weinig kennis over de materialen. Vanuit haar wensen en ideeën zijn we samen aan de slag gegaan. In mijn eigen atelier heb ik die vervolgens verder uitgewerkt en uitgevoerd.’
Wat vindt u zo leuk aan het hebben van uw eigen atelier?
‘Het leukste vind ik dat het een vaste plek is waar mensen samen kunnen komen. Terwijl we met elkaar mooie dingen maken, ontstaat er ook verbinding. Gemiddeld komen er zo’n 25 mensen per week langs en wordt er veel gedeeld, gelachen en gehuild. Iedereen is creatief bezig en ondertussen is er genoeg ruimte voor gesprekken en plezier met elkaar.’
Wat houdt het project Draden van Ons Nederlands Slavernijverleden precies in?
‘In heel Nederland werken inwoners samen aan een wandkleed die de geschiedenis van het slavernijverleden overbrengt. In het Weeshuis Museum wordt er in september en oktober gewerkt aan een stuk van het Gelderse wandkleed. In Culemborg worden twee technieken gebruikt, borduren en quilten. Naast de verbinding van geschiedenis en kunst staat ook de verbinding tussen deelnemers centraal.’
Hoe bent u bij het project betrokken geraakt?
‘De directeur van het Weeshuis Museum wilde graag deelnemen aan het project dat in Tiel van start was gegaan. Hij vond het mooi dat ook Culemborg hierbij betrokken zou raken en is vervolgens gaan rondvragen naar iemand die dit kon begeleiden. Verschillende mensen wezen hem in mijn richting. Na een gesprek aan tafel hadden we afgesproken dat ik de begeleiding van het project in loondienst op mij ging nemen.’
Wat is uw rol als begeleider tijdens het project?
‘Ik ben voornamelijk bezig met het uitleggen van bepaalde technieken. Daarnaast zorg ik voor de beste aanpak, zodat iedereen aan de slag kan met een bepaald stuk.’
Wat spreekt u persoonlijk aan in dit project en wat leert u er zelf van?
‘De technieken sluiten goed aan bij wat ik in mijn atelier doe, zoals textielbewerking, borduren en naaien. Ook spreekt het onderwerp me erg aan omdat het actueel en belangrijk is. Dit project is anders dan eerdere projecten, omdat ik hier in stap bij iets dat ik niet zelf heb bedacht. Dat vraagt om andere vaardigheden, zoals mezelf aanpassen naar wat er verwacht wordt. Mijn ervaring helpt me de deelnemers goed te begeleiden, en het is bovendien inspirerend om samen te luisteren, te overleggen en nieuwe ideeën te ontwikkelen.’
Vind u het weleens lastig als deelnemers het op een hele andere manier willen doen?
‘Nee, niet echt. Soms geef ik mijn idee of een betere aanpak met een onderbouwing, en op andere momenten zeg ik gewoon: prima, laten we het proberen.’
Op welke manier helpt dit project om via kunst in contact te komen met het slavernijverleden?
‘Het verbindende element is dat mensen met elkaar in contact komen, zonder dat het meteen over het slavernijverleden hoeft te gaan. Het gaat erom dat ze met elkaar in gesprek raken, over van alles. Samenwerken aan zo’n groot project over het slavernijverleden creëert een gemeenschap, en dat vind ik bijzonder en mooi.’
Waarom denkt u dat dit belangrijk is?
‘Ik vind het belangrijk dat we bij de geschiedenis stil blijven staan, omdat het echt is gebeurd. Dit project biedt een gemoedelijke manier om dat te doen en er samen over in gesprek te gaan.’
Wat hoopt u dat mensen meenemen uit dit project?
‘Ik hoop dat mensen zich bewust worden van het slavernijverleden en erover na blijven denken. Het is mooi om te zien dat ze het project met plezier samen doen en daardoor ook veel nieuwe contacten opdoen. Op die manier ontstaat er verbinding tussen de deelnemers.’
Tijdens deze audioreportage is Tyron Bryson aanwezig bij een workshop voor het project ‘Draden van ons Nederlands Slavernijverleden’. Hij spreekt daar met Olga Ellerman en een deelneemster over hun bijdrage en hun verhalen.
