We kennen het allemaal, Spitsuur of weekenddrukte. In Utrecht is het soms maar beter bepaalde locaties op bepaalde tijdsstippen te mijden. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving woont 74% van Nederland in stedelijke regio’s. Vooral in het weekend worden de steden veel bezocht en als erg druk ervaren door de komst van dagjesmensen of toeristen. Toch blijkt uit dataonderzoek dat deze drukte in de 4e grootste Nederlandse stad, Utrecht, meer doordeweeks te zijn dan in het weekend.
Utrecht is een echte studentenstad en de studenten zitten verspreid over de gehele stad. In de wijk Oost zit het hoogste percentage studenten, daarom wordt deze wijk als de ‘studentenwijk’ beschouwd. Om deze studentenwijk te analyseren hebben we een gemiddelde stadswijk genomen om mee te vergelijken, dit is Noordoost. Utrecht is een autoluwe stad met veel studenten wat maakt dat het grootste deel van de bewoners zich met de voet, fiets of het OV verplaatst.
Zoals je in de grafiek kunt zien is er duidelijk meer en fietsverkeer gemeten doordeweeks dan in de weekenden. Uit deze grafiek kunnen we concluderen dat het drukker is doordeweeks dan in het weekend in de gemeten wijken.
Je kunt zien in de datavisualisatie dat er meer fietsers in Oost zijn. Dit heeft te maken met de grootte en de dichtbevolktheid van de wijk. Het verschil tussen aantal fietsers doordeweeks en in het weekend is wel groter in de studentenwijk Oost. Toch is dit verschil in kleinere mate ook terug te zien in de controlewijk Noordoost
Er is wel meer drukte van maandag tot en met vrijdag dan in het weekend in een wijk waar veel studenten wonen. Een mogelijke verklaring hiervoor zit hem in het reisgedrag van studenten. Het is een bekend iets dat veel studenten in het weekend teruggaan naar hun ouders, ook wel ‘thuis thuis’ genoemd.
Derdejaarsstudente Senne-lot kan dit gedrag beamen “Mijn huisgenoten gaan vaak in het weekend terug naar hun ouders. Om dan maar alleen in Utrecht te blijven zie ik dan niet zo zitten, dus ga ik dan ook maar.”
Naast haar studie event-management werkt ze bij Hofman op het Janskerkhof. Hier merkt ze ook dat het publiek doordeweeks anders is dan op een zaterdag. “Doordeweeks zit het hier vol met studenten en die maken er ook op woensdagen en donderdagen wel een dolle boel van hoor. In het weekend zijn er meestal veel meer internationals en beginnend werkende.”
Dataverantwoording
We hebben voor dit onderzoek gebruik gemaakt van data van de Gemeente Utrecht om te bepalen welke wijken we met elkaar vergelijken. We hebben hier gekozen voor wijken die geografisch dicht bij elkaar zijn, en demografisch gezien vooral afwijken op het aantal jonge mensen.
In deze wijken hebben wij onderzocht waar telramen hangen. Ook hebben we onderzocht of er significante verkeerbeïnvloedende factoren dicht bij het telraam in de buurt zijn, zoals een basisschool. Voor beide wijken hebben we 3 telramen geselecteerd, en gekeken naar fietsverkeersdata van zowel 2022 als 2023. We hebben hiervoor de telraam API benaderd vanuit een python script.
De data zelf is niet perfect. Telramen werken alleen als er voldoende licht is, ze kunnen soms worden uitgezet door de gebruikers, of meten soms alleen verkeer wat één kant op gaat. Echter denken wij dat de data die we verzamelt hebben van voldoende kwaliteit is om conclusies uit te kunnen trekken, omdat we van twee verschillende jaren ruim een maand lang aan data hebben opgehaald van drie telramen. Door hier de gemiddeldes van te bekijken, is de invloed van inconsistentie in de data minimaal.
