Het gaat er de laatste jaren heel veel over, milieuvervuiling. Bepaalde onderwerpen als duurzaamheid, stikstofbeleid en andere milieu gerelateerde zaken zijn niet meer uit het nieuws weg te denken. Eén van de grootste gevolgen van de milieuproblematiek is de verslechterde luchtkwaliteit die vooral in de grote steden toeneemt. De provincie Utrecht wil een goed beeld blijven houden van de luchtkwaliteit in hun stad en daarom zijn ze project Snuffelfiets gestart, dit is een overkoepelend orgaan van Civity, SODAQ, RIVM. Het idee van snuffelfiets is dat bewoners met hun eigen fiets gaan rondfietsen met een sensor aan hun fiets die onder andere fijnstof, temperatuur en coördinaten bijhoudt.

Aangezien Utrecht een echte fietsstad is en er steeds meer mensen zich bezighouden met de luchtkwaliteit in hun stad wordt in dit onderzoek het volgende uitgezocht:
Hoeveel ultrafijnstof bevindt zich op de drukke/populaire fietsroutes in Utrecht en hoe kunnen deze het beste vermeden worden. Het doel van dit artikel is om mensen aan het denken te zetten over de fijnstof gehaltes op de routes die ze fietsen en dat door omfietsen in sommige gevallen veel fijnstof kan worden vermeden.

Maar wat is nou fijnstof? Fijnstof verwijst naar alle kleine deeltjes die zich in de lucht bevinden, en het omvat een diversiteit aan deeltjes met verschillende groottes, met een maximale diameter van 10 micrometer. Deze deeltjes bestaan voornamelijk uit zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak, elementair koolstof en koolstofverbindingen (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) In dit onderzoek wordt vooral gekeken naar PM2,5. Het richten op PM2,5 fijnstof is essentieel vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s. Deze kleine deeltjes dringen diep in de luchtwegen door en veroorzaken ontstekingsreacties en weefselschade, met name bij mensen met longaandoeningen. Ook voor gezonde mensen is het erg ongezond om te veel fijnstof in hun lichaam te krijgen. Veel mensen zijn hier bezorgd over, zo ook Koen Smilde

Koen is zelf snuffelfietser en fiets vaak van Utrecht naar de Bilt en Hilversum. Hij heeft zelf al eens gekeken naar de fijnstof op zijn woon-werk fietsroute en kwam er snel achter dat de route door de weilanden minder fijnstof bevat dan de route langs de N417. Hij verwachte dus ook dat in Utrecht rond de A27 en de waterlinieweg veel fijnstof aanwezig zou zijn en dit bleek ook uit ons onderzoek. Hij denkt niet dat grote hoeveelheden fijnstof direct merkbaar zijn maar wel dat deze op lange termijn schadelijk kunnen zijn. Hij geeft aan na het zien van de visualisaties weer meer over de kwestie na te denken.

Om meer mensen aan hetdenken te zetten over de luchtkwaliteit waarin ze dagelijks fietsen, zoals Koen, hebben wij de populairste fietsroutes van Utrecht in kaart gebracht en alternatieve routes gemeten die een stukje omfietsen zijn, maar wellicht ook minder fijnstof bevatten. De identificatie van de vier meest populaire fietsroutes is gebaseerd op de bevindingen uit deskresearch. Deze routes zijn in kaart gebracht en gekoppeld aan de gegevens verzameld door Snuffelfiets. Dit is op basis van een steekproef gedaan. Tijdens dit proces zijn eventuele uitschieters in de gegevens geïdentificeerd en gecorrigeerd met behulp van andere weken uit de steekproef. Deze segmenten zijn visueel weergegeven in kleur, waarbij rood aangeeft dat er meer fijnstof aanwezig is op die specifieke route en groen juist een laag fijnstof gehalte weergeeft.

Dataverantwoording:

Voor de data-analyse heeft het team gekeken naar vier weken van de data van snuffelfiets. De data van snuffelfiets gaat terug tot 2020, maar om al deze data te verwerken, was niet genoeg capaciteit. Na de feedback op een tussentijdse presentatie en verdere feedback van Ernst-Jan Hamel, docent datavisualisatie, bleek dat deze steekproef van vier weken representatief en betrouwbaar genoeg is voor het onderzoek.

De vier weken aan data die we hebben gebruikt bestaan uit één week aan data waaruit we de uiteindelijke visualisatie hebben gemaakt. De andere drie weken zijn gebruikt om lege stukken data op te vullen, of om uitschieters in de data te vergelijken. Met behulp van het programma ArcGis en Excel, hebben we de hoeveelheid fijnstof (PM 2,5) en de locatie verzameld. Voor PM 2,5 is gekozen omdat dat volgens het RIVM de meest schadelijke vorm van fijnstof is en die goed gemeten kon worden door de snuffelfiets meter.

Uit het onderzoek blijkt dat het weer en wegwerkzaamheden een grote invloed hebben op de fijnstofgehaltes. Omdat we data uit juli, september en oktober hebben, denken we in ieder geval voor deze maanden een representatieve kaart te hebben gemaakt. De invloed van het weer en werkzaamheden zorgt er echter voor dat voor andere maanden er geen representatieve resultaten zijn.