In het kader van ons project voor het RIVM is er gewerkt aan een verbeterde visualisatie van mobiele luchtkwaliteitsdata voor het Samen Meten dataportaal. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) zet zich in voor een gezonde en veilige leefomgeving in Nederland, onder andere door burgerwetenschap te stimuleren. Binnen het programma Samen Meten verzamelt het RIVM data over luchtkwaliteit met behulp van burgers die zelf sensoren beheren. Een bijzondere vorm van data komt voort uit het Snuffelfiets-project. Dit is een project dat enkele jaren geleden in samenwerking is opgezet door de Provincie Utrecht. Het project verzamelt mobiele data over luchtkwaliteit via deelnemers die een meetkastje met sensoren hebben gemonteerd op hun fiets. Het doel is om deze data op een toegankelijke en informatieve manier beschikbaar te maken voor iedereen.

Het Proces 

Om tot dit eindproduct te komen, zijn er verschillende stappen doorlopen:

1. Deskresearch en Creatief onderzoek: Dit onderzoek begon met een deskresearch om vergelijkbare websites te analyseren die fijnstofconcentratie visualiseren, zoals Know Your Air, Snuffelfiets en Sensor Community. Op deze manier is er achterhaald hoe andere websites het visualiseren van de luchtkwaliteit aanpakten en welke onderdelen er meegenomen konden worden, denk bijvoorbeeld aan het filteren op datum, de toepassing van een schuifbalk voor tijdsfilter en een WHO-advieswaarde.
2. Interviews en Enquêtes: Daarna werd er een doelgroeponderzoek uitgevoerd door middel van interviews en enquêtes. Hiervoor zijn verschillende medewerkers binnen het RIVM en gebruikers van het Samen Meten portaal gesproken. Verder werd de enquête verspreid onder de Samen Meten-community en medewerkers binnen het RIVM. Hier hebben de medewerkers en gebruikers van het Samen Meten portaal hun wensen en behoeftes benoemd. Een aantal vereisten zijn opgesteld voor het uitwerken van de prototypes, zoals het prominenter laten zien van Snuffelfietsdata, meer context geven over de data en de mogelijkheid om te filteren op datum en tijdstippen.
3. Ontwerp en Visualisatie: Op basis van deskresearch, interviews en enquêtes zijn er drie prototypes gemaakt om visualisatiemogelijkheden te verkennen. Aan de hand van de feedback vanuit het RIVM en docenten is er een verbeterde fijnstofvisualisatie voor op het Samen Meten portaal gemaakt en uitgewerkt in Figma. Dit is een design tool waar eenvoudig (interactieve) interfaces op gemaakt kunnen worden.

Het Product

Ons eindproduct is een vernieuwde weergave op het huidige Samen Meten dataportaal. Het herontwerp van het dataportaal biedt verbeterde functionaliteiten om mobiele luchtkwaliteitsdata te visualiseren en te interpreteren, de volgende opties zijn er terug te vinden:

• Een specifieke tijd kiezen met een slider.
• Een datum selecteren.
• Filteren op meetwaarden (Minimaal, Maximaal en Gemiddelde).
• Data tot op lokaal niveau bekijken.

Bij het openen van het dataportaal zijn de datablokken meteen zichtbaar door de grotere weergave, bij het inzoomen worden deze steeds gedetailleerder weergegeven. Door op een blokje te klikken, krijgt de gebruiker extra informatie te zien. In de legenda is de EU grenswaarde voor het fijnstof PM2.5 toegevoegd als extra referentiepunt voor de gebruiker.

Daarnaast hebben we de functie ‘Je apparaat’ toegevoegd, waarmee gebruikers kunnen inloggen op hun eigen dashboard. Dit maakt het mogelijk om persoonlijke data in te zien, eenvoudig te downloaden en verder te analyseren.

Dit eindproduct is gepresenteerd aan het RIVM en heeft als doel om advies te geven over de visualisatiemogelijkheden van het Samen Meten portaal.

Klik hier om de interactieve dashboard te openen

Conclusie

Het vernieuwde dataportaal sluit beter aan bij de behoeften van verschillende gebruikersgroepen door de toepassing van hun wensen op de visualisatie. Door de toegevoegde functionaliteiten en een eigen dashboard biedt het meer flexibiliteit bij het bekijken en analyseren van data, terwijl het ontwerp eenvoudig en intuïtief blijft. Dit project benadrukt hoe belangrijk het is om complexe data toegankelijk te maken voor een breed publiek. Door de geleverde bijdrage is er verbetering aangebracht op het huidige Samen Meten portaal, wat tot het vergroten van het begrip over luchtkwaliteit zal leiden. Hierdoor is de opdracht van het RIVM om een nieuwe weergave te maken van het Samen Meten portaal voldaan.

Door: Ali Oguz, Martijn van den Berg en Ying-Zi Pan.