De fietsen van Thuisbezorgd, de kant-en-klaar maaltijden in de supermarkten en op iedere straathoek een McDonald’s, KFC of Burger King. Dat is het straatbeeld van de afgelopen jaren, met name in de grote steden. De laatste jaren is er een stijgende lijn te zien als het gaat om het overgewicht in Nederland. Zou het nieuwe straatbeeld hier een aanleiding voor zijn?

Kobus Dijkhorst, directeur van de Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK), vindt dat mensen te makkelijk in de verleiding kunnen komen om ongezond voedsel te kopen, meldt RTL Nieuws in een artikel uit 2018. Het CBS en het RIVM hebben bekend gemaakt dat het aantal volwassen Nederlanders met overgewicht is opgelopen tot wel 14%. Dit betekent dat ruim 100.000 Nederlanders lijden aan obesitas. Vooral bij oudere mensen (denk aan 65 – plussers) neemt het overgewicht toe. ‘’Hoe ouder je bent, hoe moeilijker je van je overgewicht af komt.’’ 

 Dit gaat met name om de leeftijd van de mensen met obesitas, maar wat als we ook kijken naar de plaatsen waar de mensen wonen met de obesitas? Zit hier ook een groot verschil in, of je op het platteland woont, of midden in de Randstad? Bekend is dat met name in de grote steden Thuisbezorgd een grote rol speelt, maar er ook een groter aanbod is aan verschillende (ongezonde) maaltijden. De percentages van de verschillende regio’s, zijn te zien in figuur 1. 

Figuur 1

Zo is te zien dat met name in het oosten van het land het percentage overgewicht het hoogst is en het percentage het laagst is in Amsterdam, Het Gooi en Utrecht. Waar zou dit aan kunnen liggen? Wat zou hier de oorzaak van kunnen zijn? Het nieuwe straatbeeld, zoals eerder vernoemd? Of zou er nog een andere oorzaak naar de oppervlakte komen wanneer we naar bekende data kijken. 

Bijvoorbeeld in figuur 2, hier wordt de prijsontwikkeling van voeding gevisualiseerd. Uit een onderzoek van het CBS blijkt dat de prijs van gezond eten in winkels harder stijgt dan de prijs van ongezond eten (Teunis, 2021). Het CBS laat onder andere zien dat gezonder eten de afgelopen tien jaar de prijs van gezond eten met 21% is gestegen, terwijl de prijs van ongezond eten met 15% is gestegen. Dit maakt het natuurlijk aantrekkelijker voor mensen met een strak budget, om al snel eten zoals pizza, snoep, chips, etc. in huis te halen.

Figuur 2, bron CBS

Of het probleem nou ligt bij het veranderende straatbeeld in de afgelopen decennia, of de hogere prijzen van gezond eten, het is niet te ontkennen dat de Nederlandse bevolking met obesitas en overgewicht groeit. Hoewel dit misschien nu nog niet zo te zien is als je om je heen kijkt, zal deze stijging wel blijken in de gezondheidszorg de komende jaren.