HILVERSUM- Op een frisse herfstochtend ontmoet ik Martien van der Meer, natuurgids bij IVN Gooi en Omstreken, bij de ingang van het Spanderswoud. Hij staat mij, samen met zijn collega op te wachten, beiden met een groene jas aan van het IVN (Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid) met de woorden Gooi en Omstreken klein op hun borst geschreven. Ik spreek hem vlak voordat hij, met collega Esther de paddenstoelenwandeling gaat begeleiden. Terwijl de deelnemers zich verzamelen, vertelt Martien met enthousiasme over zijn werk als natuurgids en zijn interesse voor de natuur.

“Ik ben Martien van der Meer en ik ben 64 jaar’’, begint hij. “Ik heb de opleiding tot natuurgids gevolgd, omdat ik iets anders wilde doen dan mijn vorige baan in het management. Ik wilde mij verdiepen in wat er allemaal in de samenleving en in de natuur gebeurt. De natuur is natuurlijk een prachtige plek om te zijn en dat was voor mij een goede reden om deze opleiding te doen.”

IVN.

De IVN-opleiding duurt twee jaar. “In die periode leer je echt van alles,” vertelt hij. “Van geologie tot planten en bomen, maar ook over spinnen en paddenstoelen.’’

Martien is in mei 2025 afgestudeerd, samen met zo’n 25 anderen. IVN is een landelijk netwerk, met in elke regio een eigen afdeling. Martien hoort bij IVN Gooi en Omstreken. Binnen die groep zijn allemaal vrijwilligers actief die opleidingen verzorgen voor nieuwe natuurgidsen. Er zijn bijvoorbeeld vogelwerkgroepen en paddenstoelengroepen, zo heeft iedereen heeft zijn eigen specialisatie.

“Het is niet alleen een opleiding,” legt Martien uit. “Het is ook echt vrijwilligerswerk. Als je bijvoorbeeld wilt weten hoeveel vogelsoorten of paddenstoelensoorten er in Nederland voorkomen, dan wordt dat grotendeels onderzocht door IVN-vrijwilligers. Op die manier krijgen we samen een beeld van hoe het er in de natuur voor staat.”

De wandeling.

“Vandaag doen we een paddenstoelenwandeling van anderhalf tot twee uur in het Spanderswoud,” vertelt Martien. “Ik begeleid die samen met mijn collega Esther. We hebben de route van tevoren al een keer gelopen om te zien welke soorten paddenstoelen er op dit moment te vinden zijn. Tijdens de wandeling maken we een paar stops om uitleg te geven over wat we tegenkomen. Het verschilt ontzettend per dag welke soorten je gaat tegenkomen.”

Tijdens de opleiding is het de bedoeling dat iedereen een proefexcursie organiseert om te leren hoe je een wandeling leidt. Martien koos tijdens zijn opleiding voor paddenstoelen. “Omdat het mij een leuk onderwerp leek.’’ Vertelt Martien. Na het afronden van de opleiding, vroeg de organisatie van IVN of hij het nog eens wilde doen, waarop Martien enthousiast reageerde. Sindsdien zijn de paddenstoelenwandelingen te vinden op de activiteitenkalender van het IVN.

Seizoen gericht.
Deze wandelingen zijn erg afhankelijk van het seizoen, dit komt omdat paddenstoelen niet het hele jaar te vinden zijn. Meestal is dat alleen in de herfst. In de winter kan het soms nog net, maar dan zijn er veel minder soorten. De herfst is de ideale tijd, omdat het dan vochtig is. Een vochtig klimaat is belangrijk voor de ontwikkeling van paddenstoelen. Bovendien is de herfst een winderig seizoen, die wind helpt bij de verspreiding van de sporen. “Onder de hoed van een paddenstoel zitten kleine sporen, soms maar een millimeter groot. Die komen vrij en worden door de wind meegenomen. Zo verspreiden paddenstoelen zich door het bos,’’ informeert Martien.

Organisatie.
“De organisatie ligt bij IVN. Wij gidsen kunnen ons aanmelden om een wandeling te begeleiden. Als je wordt ingedeeld, krijg je een bevestiging van deelname en leid je de groep. Het is allemaal vrijwilligerswerk, we doen het vooral omdat we het leuk vinden en graag in de natuur zijn.’’

Het doel van de vrijwilligers is: bijdragen aan het behoud van de natuur en anderen laten zien wat er allemaal groeit en bloeit, soms zelfs gewoon in hun eigen achtertuin.

Doelgroep.
Ik kijk om mij heen en zie dat er veel mensen klaarstaan. Een mix van mannen en vrouwen, de gemiddelde leeftijd schat ik rond de 60 jaar met één uitzondering. Er komt een jonge vrouw met haar kind aanlopen. Alle wandelaars dragen warme jassen en goede wandelschoenen.

“Het type mensen dat hier naartoe komt is erg divers, ”vertelt Martien. “Er lopen vooral veel ouderen mee, maar vandaag is er bijvoorbeeld ook een jong kind bij. Iedereen is welkom bij de wandelingen en er is geen specifieke doelgroep. Wel houden wij een maximum van twintig deelnemers aan zodat de groep niet te groot wordt en de groep makkelijk bij elkaar te houden is.’’