Het is zondag 6 oktober, half drie, als de tweede dag van de gloednieuwe tentoonstelling: The Future is Under Construction door Noor Boiten van start gaat in Museum Hilversum. Bij binnenkomst loop je een grote ruimte met witte muren en een hoog plafond binnen. Midden in de ruimte staan lange, van polyester gemaakte golfplatenkokers, met aan de onderkant een scherm dat animaties afspeelt. De kokers zijn zo lang dat je op een grote schildersachtige steiger moet klimmen om naar beneden te kunnen kijken.

In de kokers zijn animaties te bewonderen die je langzaam meenemen in wat begint als een ietwat cryptisch verhaal. Bij elke koker krijg je een nieuwe animatie te zien, die je een nieuw deel van het verhaal onthult. Langzaam begint het doel van deze expositie duidelijk te worden.

Bezoekers bekijken expositie

Andere bezoekers kijken aandachtig in de lange kokers, wat zorgt voor een vreemde aanblik. Mensen buigen diep en staan in een golfplatenkoker te kijken. Dit zou zelf een concept voor moderne kunst kunnen zijn. Bezoekers bespreken wat ze zojuist gezien hebben. De opvattingen lopen soms ver uiteen, maar één ding komt duidelijk naar voren: ‘spring in het diepe’.

In de laatste animatie die je ziet, loopt het personage dat je gedurende drie animaties volgt, door een internettabblad naar buiten om in een vrije val te belanden. Op dat moment introduceert Noor Boiten zichzelf, de maker van deze expositie.

‘Een vrije val is een staat van onzekerheid die je misschien op een andere manier naar dingen laat kijken door de paniek die erbij hoort. Daarom heb ik lange kokers gemaakt, om je het gevoel van een vrije val te geven’, aldus Boiten.

Nadat alle bezoekers de ongeveer twintig minuten durende expositie hebben bekeken, is het tijd voor een kleine toelichting van Boiten en een open gesprek onder de bezoekers.

Kunst en de grenzeloosheid van het internet

‘Voor mij is het werken met digitale kunstwerken een vorm van hypermobiliteit. Via online kanalen kun je in korte tijd enorm veel indrukken opdoen. Stel je voor dat je een klein pixeltje bent dat door verschillende kabels reist en van het ene archief in het andere terechtkomt. Dat is voor mij een voorbeeld van hoe vloeiend en grenzeloos het internet kan zijn,’ vertelt Boiten.

Langzaam dringt het motief van de expositie door bij iedereen: het gaat over de grenzeloosheid van het internet en hoe je daarin elkaar kunt vinden. Mogelijk is de tentoonstelling zelfs een oproep om samen te komen en jezelf te vinden met behulp van het internet.

‘Het zien van mensen online die zich volledig comfortabel voelen in hun eigen identiteit is een gift voor iedereen die worstelt met zichzelf uiten. Het internet is een ideale plek om voorbeelden te vinden die kunnen helpen om je comfortabeler te voelen in hoe je jezelf uit’, besluit Boiten.

Polarisatie en saamhorigheid binnen de samenleving

In het groepsgesprek dat volgt, komt de conservator van Museum Hilversum, Fiepke van Niel, aan bod. Zij leidt het gesprek. Uit de zaal komen verhalen van mensen die het fijn vinden om op een veilige plek openlijk met gelijkgestemden te praten.

Het gesprek gaat veel over de toenemende polarisatie binnen de Nederlandse maatschappij. Veel bezoekers geven aan dat ze op straat wel eens worden geïntimideerd of zelfs fysiek lastiggevallen. Het is schokkend om te horen dat in een zaaltje van slechts 12 mensen zoveel verhalen zijn over geweld, aanranding en verbale agressie.

‘Met deze tentoonstelling willen we bezoekers uitnodigen kritisch te kijken naar sociaal-maatschappelijke vraagstukken’, aldus Fiepke van Niel, conservator van Museum Hilversum.

Wat opvalt, is het gevoel van saamhorigheid in de zaal. Langzaam stroomt de zaal leeg na het luisteren naar Noor en het open gesprek. Een aantal mensen blijft nog even om te kletsen met Noor en Fiepke. Het is duidelijk merkbaar dat de aanwezigen het fijn vonden om gehoord en gezien te worden op een plek waar ze zich veilig voelen.

De cijfers van acceptatie van de queer community gaan niet de goede kant op. Er is zelfs onder jongeren een afname in acceptatie te zien. In de Gooi en Vechtstreek is de grootste daling waarneembaar, blijkt uit cijfers van verschillende GGD-regio’s. Waar voorheen 78% acceptatie was, is nu slechts 49% van de jongeren die de queer community respecteren en accepteren.

‘Museum Hilversum vindt het belangrijk om sociaal-maatschappelijke verhalen met een zekere urgentie te programmeren. The Future is Under Construction neemt mensen mee in hoe het eruit kan zien als je onderzoekend bent in je eigen genderidentiteit. De tentoonstelling van Noor maakt dit inzichtelijk voor een groter publiek, inclusief mensen die hier misschien nog niet zo bekend mee zijn’, besluit Fiepke van Niel.

Bas Otte was op locatie om verslag te doen van deze dag, hij heeft ook Noor Boiten gesproken. Luister hier: