Paul van Aubel
Morgen is het weer zover: Valentijnsdag. Dé dag waarop koppels massaal cadeautjes kopen en romantische dingen doen. Maar hoe zorg je ervoor dat liefde en aandacht niet alleen op 14 februari een ding zijn? Veel stellen krijgen na een tijdje te maken met slechte communicatie of onuitgesproken frustraties. Relatietherapeut Paul van Aubel werkt bij Two4two in Houten (samen met zijn vrouw Mariëlle Ruiters) en geeft zijn advies.
Waarom bent u begonnen als relatietherapeut?
‘Ik heb er eerst een opleiding voor gedaan, maar daarvoor was ik mediator en heb ik veel echtscheidingen begeleid. Een mediator bemiddelt bij een scheiding en kiest geen partij. Hij houdt zowel de belangen van de vrouw als die van de man in de gaten. Op een gegeven moment dacht ik: Ja, maar eigenlijk is het veel leuker om met mensen te werken die nog iets van hun relatie willen maken. Dat vond ik positiever. Het is ook een mooi gegeven dat je relaties een stap verder kunt helpen. Dat geeft me meer voldoening dan een koppel goed uit elkaar laten gaan.’
Wat zijn volgens u de grootste uitdagingen voor stellen in langdurige relaties?
‘Communicatie is het grootste probleem. Wat je vaak ziet, is dat mensen communiceren erg moeilijk vinden. Dit uit zich vervolgens vaak in een vrij verwijtende stijl, zoals: ‘Jij dit..en jij dat…’ Maar dat roept meestal niet op dat de ander zegt: ‘Wat fijn dat je dit aangeeft.’ De ander gaat dan in de verdediging of zegt juist niets meer uit angst voor ruzie.
Het gevolg is dat het koppel eigenlijk niets meer samen doet en een ieder zich eenzaam voelt. Ze doen misschien nog wel dingen met het gezin, maar nooit meer iets leuks met z’n tweeën. Ze spelen als het ware vader en moedertje. Kijk, als er net een baby is geboren, ga je natuurlijk niet de week erna alweer met z’n tweeën een weekendje weg. Dat is logisch. Maar als je tien jaar lang niets samen doet, en ja, dat gebeurt bij de mensen die bij ons komen, dan investeer je niet meer in een goede relatie.’
Over welke onderwerpen wordt zoal slecht gecommuniceerd?
‘Er is een aantal onderwerpen waar slecht over wordt gecommuniceerd. Werk is daar één van. Werk staat voor veel mensen tussen de relatie in: de ene werkt veel en de ander minder en zorgt bijvoorbeeld veel voor de kinderen. Zo kunnen beiden op een gegeven moment in hun eigen wereld leven en dan is er weinig verbinding. Ook intimiteit en seksualiteit zijn onderwerpen die veel mensen lastig vinden om te bespreken. Ze hebben verschillende behoeften en verlangens. Daarnaast kan het eigenlijk gaan over alles waar je niet gelukkig mee bent.’
Het is morgen Valentijnsdag. Wat is uw visie als relatietherapeut op deze dag?
‘Het is een beetje gemengd. Kijk, op zich heeft Valentijnsdag natuurlijk een commerciële insteek, dus sommige mensen zijn daar allergisch voor. Maar soms is het gewoon leuk om even die moeite voor elkaar te doen. Dat kan een lief kaartje zijn, een bloemetje of soms een wat groter cadeau. Valentijnsdag kan gezien worden als een motivatie. Gisteren hadden we nog mensen die zeiden: ‘Oh ja, ik moet nog wat kopen deze week.’ Het is een mooie aanleiding om een keer iets leuks te doen, maar één keer per jaar is eigenlijk te weinig. Als je alleen op Valentijnsdag iets leuks doet, helpt dat niet zoveel.’
Hoe zorg je ervoor dat romantiek niet beperkt blijft tot één dag?
‘Dat betekent dat je moet stilstaan bij de vraag: Hoe houden wij het leuk samen? Eén van de manieren om het leuk te houden, is door samen leuke dingen te doen. Hetzelfde geldt voor vakanties. ‘Die reis naar New York was geweldig,’ noem maar iets. Je kunt natuurlijk niet elke week naar New York gaan, maar je teert er een tijdje op. Het wordt een leuk gespreksonderwerp en maakt dat je er samen over praat. Voor sommige stellen is dat een makkelijke manier om samen iets te ondernemen. Dit geldt ook voor andere dingen. Kleine gebaren kunnen al veel doen, zoals elkaar even aanraken of laten merken: ‘Hé, ik hou van je.’ Sommige mensen houden heel erg van wandelen. Als zij het hele weekend willen wandelen, prima! Dan is dát wat hen verbindt. Dat kost helemaal niet veel geld, maar het is iets wat ze allebei leuk vinden. Het draait dus niet altijd om cadeaus, reizen of weekendjes weg.’
Wat is uw gouden tip voor mensen die op dit moment problemen ervaren in hun relatie?
‘Nou ja, ik denk sowieso: maak er geen groot probleem van als je hulp nodig hebt. Wees het er in ieder geval samen over eens dat je er iets aan wilt doen, dan zit je al op een gelijk niveau. Als je allebei de problemen serieus neemt, geeft dat al verbinding.
Vanuit daar kun je gaan kijken hoe en wat. Maar stel dat je dat nog niet wilt, dan betekent het in ieder geval dat je moeite doet om het samen uit te zoeken. Pas als er een bepaald patroon zichtbaar is, moet er echt iets gebeuren. Dus voor mij is dat een beetje de graadmeter. Gaat het steeds vaker niet goed? Voer je steeds vaker dezelfde gesprekken? Dan kun je dat nog een heleboel keer doen, maar er verandert niet veel. In dat geval heb je professionele hulp nodig—professionals die je op een andere manier met elkaar in gesprek brengen. Ik zeg ook altijd bij de kennismaking: als we hier hetzelfde gesprek voeren als jullie thuis, dan kun je net zo goed thuisblijven.’
