Deze fact-check is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.

Bewering

Eén op de drie jonge HR-professionals vindt een diversiteitsbeleid ‘woke’ en onzin.

Fact-check

Afgelopen week verschenen er meerdere artikelen (Telegraaf, Metro) over een onderzoek waar Lale Gül mee kwam in het SBS programma Nieuws van de Dag. Eén op de drie jonge (< 30 jaar oud) HR-professionals zou een diversiteitsbeleid onzin vinden of dit zien als ‘woke’, wat zou leiden tot onnodige polarisatie binnen een organisatie. Er wordt in de berichten genoemd dat dit onderzoek over ruim 500 HR-professionals is uitgevoerd. In het televisiesegment van Nieuws van de Dag zelf gaat het om 30% van de HR-professionals onder de 30; in het bijbehorende X bericht gaat het om één op de drie (33%). Dit percentage heeft de Telegraaf in zijn berichtgeving overgenomen. Metro zegt over alle HR-professionals dit: ‘Heel wat HR-professionals (één op de vijf en vooral de jongere werknemers) vinden een diversiteitsbeleid onzin of zien het als ‘woke’, blijkt uit onderzoek.’ Hoeveel is het nou? En wat voor onderzoek is dit precies?

Dit is een onderzoek genaamd ‘Kopzorgen’ van een HR-software bedrijf genaamd Visma YouServe. We gaan dit onderzoek goed onder de loep nemen om te beslissen of de uitslag van dit onderzoek geschikt is voor de berichten van de Telegraaf en Metro. Kortom, klopt het echt dat één op de drie jonge HR-professionals een diversiteitsbeleid ‘woke’ en onzin vindt? Ik vraag Visma YouServe om een reactie.

Bij een eerste observatie van de onderzoeksresultaten valt op dat de uitslagen niet helemaal overeen komen met die van de berichtgeving. 28% Zit namelijk 5% verwijderd van de 33% waar de Telegraaf het over heeft. Dit klinkt als mierenneukerij, maar in een onderzoek wat uitgevoerd is over 500 mensen zijn dit al 25 mensen.

Daarnaast heeft dit onderzoek gebruik gemaakt van een online stellingen-lijst. Twee van deze stellingen, die in het onderzoeksrapport uitgelicht worden, waren:

‘Een diversiteitsbeleid is ‘woke’ en leidt tot onnodige polarisatie in organisaties’

‘Ik vind een diversiteitsbeleid onzin.’

De opties bij de stellingen bleken bij navraag ‘Eens’, ‘Oneens’ en ‘Neutraal’ te zijn. Er waren geen open-vragen, maar alleen maar gestuurde stellingen over het diversiteitsbeleid. Er wordt dus geen rekening gehouden met eventuele genuanceerde meningen van de participanten. Tessa Hofman, marketeer bij Visma Youserve geeft openheid over de opzet: ‘Kijk, uiteindelijk is het gewoon een prima onderzoek. Maar het is geen wetenschappelijk onderzoek. Het is wel echt voor PR-doeleinden. Dat zul je misschien een beetje terugzien in de vraagstelling. In het onderzoek worden wel stellingen gebruikt die een bepaalde kant op wijzen. En daar kun je het dan wel of niet mee eens zijn. Dus het is redelijk sturend inderdaad. Sturend in die zin: je kunt het er wel of niet mee eens zijn, er zit niks tussen.’

Dan kan er ook nog gekeken worden naar de doelgroep die voor dit onderzoek gebruikt is. In de berichtgeving wordt vermeld dat dit onderzoek over ruim 500 professionals is uitgevoerd; dit klopt, dit waren er namelijk 524. Wél belangrijk om te weten is dat er ruim 127.000 Nederlanders werkzaam zijn in het HR-vakgebied. Hier is 524 dus 0,41% van. De doelgroep moet dus wel een héél accurate afspiegeling zijn van deze mensen. In het rapport staat hierover onder het kopje onderzoeksverantwoording: ‘Deze indeling is opgesteld volgens de Gouden Standaard opgesteld door het Data & Insights Network i.s.m. het CBS.’

De Gouden Standaard is een officiële branchemethodiek voor de indeling van sociodemografische kenmerken in onderzoek, beheerd door het Data & Insights Network en mag dus niet zomaar gebruikt worden. Nou, deze methodiek mag wel gebruikt worden, maar er mag niet zomaar gecommuniceerd worden dat deze gebruikt is. Hofman vertelt dat Visma Youserve dit onderzoek heeft uitgezet via een onderzoeksbedrijf genaamd PanelWizard. Na informeren bij Data & Insights Network blijken Visma YouServe en PanelWizard niet in de lijst met bedrijven te staan die mogen communiceren dat zij gebruik gemaakt hebben van deze Gouden Standaard. Hofman: ‘Dit wisten we niet, maar dit is goed om te weten. Ik ga dat teruggeven aan ons PR-bureau en kijken wat zij daarvan vinden.’

Conclusie

Het doel van deze factcheck was niet om het onderzoek van Visma YouServe af te kraken, maar om te beoordelen in hoeverre de berichtgeving in de media, zoals de Telegraaf en Metro, het onderzoek kunnen gebruiken voor zulke claims.

De conclusie is dat de bewering dat één op de drie jonge HR-professionals diversiteitsbeleid ‘woke’ en onzin vindt, te zwak onderbouwd is om als algemeen feit te worden gebracht.

Uit dit onderzoek blijkt dat het Visma-onderzoek vooral een promotiemiddel is, wat ook door Visma YouServe zelf wordt erkend. De methodiek kent aanzienlijke tekortkomingen:

1. De vragen waren zo opgesteld dat ze al een bepaalde kant op stuurden. Dit komt doordat er geen ruimte was voor nuance, wat de hoge score mede kan verklaren.
2. De groep van 524 deelnemers is erg klein en daarom waarschijnlijk geen goede afspiegeling van alle 127.000 HR-professionals in Nederland.
3. Het bedrijf heeft ten onrechte geclaimd de ‘Gouden Standaard’ te hebben gebruikt voor het onderzoek.

Door de resultaten op te blazen en de problemen met de methode niet te noemen, hebben De Telegraaf en Metro de uitkomsten gebracht als een hard feit. Dit geeft lezers een verkeerd beeld van hoe er echt over diversiteitsbeleid wordt gedacht.

Hofman legt de verantwoordelijkheid voor de berichtgeving bij de media:

‘Ja, het is ons onderzoek. Maar de uitspraken die zij doen, dat zijn niet onze uitspraken. Dat is wat de journalist daarvan maakt. Ze hebben de onderzoeksresultaten allemaal ook gekregen, dus niet alleen het rapport dat wij geschreven hebben. Zij pikken daar ook weer onderwerpen uit die ze interessant vinden. En er is een interview geweest tussen een journalist van de Telegraaf en onze HR-manager. Maar ze hebben die onderzoeksresultaten vooral gebruikt als aanleiding om een gesprek aan te gaan.’