E-boeken worden in Duitsland steeds populairder, blijkt uit een recente peiling van Die Welt. Toch blijft de digitale omslag in het land achter. Waar Nederlanders alles online regelen, lijkt Duitsland nog vast te houden aan papier en post.
De opkomst van e-boeken laat zien dat Duitsland langzaam digitaliseert. Toch gaat het tempo veel lager dan in Nederland. ‘Zelfs belastingdossiers worden bij een verhuizing van de ene naar de andere deelstaat soms nog per post verstuurd en dan handmatig opnieuw ingevoerd,’ vertelt Trixie van het Duitsland Instituut. Volgens haar is digitalisering pas sinds kort echt een thema in de Duitse politiek.
Ministerie voor digitalisering
‘Er is sinds kort een ministerie in de nieuwe regering in Duitsland dat verantwoordelijk is voor digitalisering en staatsmodernisering. Dat is eigenlijk al heel typisch dat die twee zaken aan elkaar gekoppeld worden in Duitsland,’ zegt Trixie.
Een van de eerste projecten is de EUDI Wallet, een app waarmee burgers makkelijker kunnen inloggen. ‘Vergelijkbaar met onze DigiD en dat is dus nieuw in Duitsland.’
Trage vooruitgang
De ontwikkeling verloopt wisselend. ‘Je ziet heel veel variëteit als het gaat om digitalisering. Bij de bank gaat het best oké, maar universiteiten moeten nog met blaadjes en kaartenbakken werken,’ legt Trixie uit.
Ook de overheid werkt nog traag. ‘Als je naar een andere deelstaat verhuist, wordt je belastingdossier per post gestuurd, waar een ambtenaar alle gegevens met de hand invoert.’
Onderwijs en privacy
Tijdens de coronapandemie werd duidelijk hoe groot de achterstand is. ‘Veel scholen hadden geen digitale middelen. Een digibord is in Duitsland zeldzaam, vaak hangt er nog een krijtbord. Leerlingen zonder internet thuis konden simpelweg niet meedoen.’
Daarnaast speelt ook de houding van burgers een rol. ‘Duitsers zijn heel terughoudend als het gaat om privacy. Ze gebruiken vaak schuilnamen op sociale media en vertrouwen platforms als Zoom of Teams niet zomaar.’
Digitalisering als machtspolitiek
Toch ziet Duitsland digitalisering steeds meer als iets groters dan gemak alleen. In de VPRO-documentaire Tegenlicht wordt duidelijk dat het land ook minder afhankelijk wil worden van China en de VS. Digitalisering wordt zo een kwestie van macht en veiligheid in Europa.
E-boek als spiegel
Die voorzichtigheid zie je ook terug in de boekenwereld. ‘De e-boekmarkt groeit wel, maar niet heel hard. In alle leeftijdsgroepen lezen mensen nog het liefst op papier. Blijkbaar vinden ze het toch fijn om te bladeren of hoekjes om te slaan.’
