Feminisme speelt al decennialang een belangrijke rol in de samenleving en is de afgelopen jaren opnieuw een zichtbaar en veelbesproken onderwerp. Begin november wonnen de Dolle Mina’s de Joke Smit-prijs, terwijl de aanmoedigingsprijs naar Nienke ’s Gravemade ging voor haar bericht “Recht op de nacht”, na de dood van de 17-jarige Lisa. Steeds meer mensen zetten zich actief in voor gelijke rechten. Dat is ook terug te zien in recente cijfers van het World Economic Forum: Nederland staat momenteel op de 28ste plek van de Global Gender Gap Index, de jaarlijkse meting die wereldwijd de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in kaart brengt.

Definitie feminisme

Feminisme is een breed begrip met meerdere lagen en invalshoeken. In de kern draait het om het streven naar gelijke rechten en kansen voor iedereen, ongeacht gender. Het gaat onder andere over juridische gelijkheid, sociale, economische én culturele gelijkwaardigheid. Afgelopen decennia hebben verschillende feministische acties zich gericht op uiteenlopende onderwerpen. Van het recht om te stemmen en te werken tot meer controle over het eigen lichaam, veiligheid en gelijkere vertegenwoordiging.

Belangrijke momenten

De nationale vrouwenbeweging heeft in de afgelopen eeuw belangrijke stappen gezet. De feministische geschiedenis wordt vaak verdeeld in drie golven. In de eerste golf (1850–1920) richtten vrouwen zich op kiesrecht en toegang tot onderwijs en werk, met als hoogtepunt het actief kiesrecht in 1919.

Vanaf de jaren zestig tot tachtig verschoof de aandacht naar bredere maatschappelijke thema’s, zoals gelijkheid, werk, seksualiteit en huiselijk geweld. In deze tweede golf maakten groepen als Dolle Mina feminisme zichtbaar met directe acties.

De derde golf legde daarna meer nadruk op diversiteit en inclusiviteit. Samen hebben deze bewegingen geleid tot belangrijke overwinningen die nog steeds doorwerken in het dagelijks leven.

De acties van nu

Feminisme vandaag richt zich op thema’s als veiligheid op straat, femicide en abortusrechten. Acties zoals “De nacht is van ons” en de heropleving van de Dolle Mina’s maken feministische strijd zichtbaar, zowel online als op straat, en laten zien dat gelijkheid nog steeds hard nodig is.

Onze redacteur Tyra Chevalking ging in gesprek met historicus Antia Wiersma, gespecialiseerd in feminisme- en vrouwengeschiedenis. Daarnaast sprak ze met Dolle Mina Cato Benschop, tekenaar en filosoof, die in Rotterdam de actie “De nacht is ook van ons” organiseerde.

Luister hieronder naar haar audioreportage.