Na een hoop politieke tranen, een Dick Schoof stotterend achter het spreekstel en een demissionair kabinet was het dan eindelijk weer tijd om te gaan stemmen. Op woensdag 29 oktober opende de stemlokalen hun deuren en leeft Nederland nu in spanning. Gaan we over links, of over rechts. Maarja, wat betekent dat eigenlijk?

Als je echt wil weten waar die twee termen vandaan komen, is het tijd voor een lesje geschiedenis. Fons Kockelmans heeft jarenlang gewerkt als parlementair journalist en weet hier alles vanaf. In de Historiek nam hij de lezer mee, terug naar de Franse revolutie.

In het Franse parlement gingen links en rechts daadwerkelijk om de plek waar je zat. Was je voorstander van politieke verandering, dan zat je links van de voorzitter. Was je fel tegen politieke verandering, dan zat je rechts. Volgens Kockelmans was dit ook de reden dat we, niet alleen in Frankrijk, progressieve mensen gingen bestempelen als links en conservatieve mensen als rechts.

Nederland
De termen links en rechts kwamen hier in Nederland pas rond 1900 echt in opspraak. Zo legt de oud-journalist in zijn stuk uit dat er voor die tijd wel allemaal clubjes waren, maar dat ze niet samenwerkten en er nog niet echt sprake was van goed gevormde partijen. Later werden ook termen als liberaal (vrijheid van het individu), populisme (tegen de gevestigde orde) en religieuze partijen. Dit zorgde ervoor dat het spectrum véel ingewikkelder werd, dan alleen links en rechts.

Volg je het nog?
Om het nog iets ingewikkelder te maken, kwamen er steeds meer partijen die zich identificeerden als bijvoorbeeld ‘centrum-links’ of ‘centrum-rechts’. Alleen links en rechts was dus niet meer voldoende. Uiteraard zien we dat, in tegenstelling tot de Franse revolutie, veel meer thema’s konden bepalen of je links of rechts georiënteerd was. Niet alleen het feit of je achter verandering stond.

Tegenwoordig zien we dat links en rechts, ondanks de complexiteit, een steeds grotere rol speelt. Niet alleen wordt het gebruikt om je eigen standpunten kracht te geven, maar kan je die van een ander daarmee wegnemen.

Links en rechts lijken steeds meer een ‘gevoel’. Benieuwd hoe dat komt en wil je weten op welke flank Nederland dit keer gestemd heeft? Luister dan nu de reportage hieronder: