Het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) luidt de alarmbel voor de komende Week van Gelijke Kansen: in Nederland krijgen niet alle kinderen dezelfde ontwikkelings- of maatschappelijke kansen, zo waarschuwt het kenniscentrum. 

Volgens de NJI speelt het idee dat iedereen zijn eigen kansen maakt, de zogeheten meritocratie, nog te vaak de boventoon. “Het idee dat iedereen zijn eigen kansen kan creëren, klopt niet altijd,” stelt onderzoeker Lieke Salomé namens het NJI. Zij wijst erop dat factoren zoals de gezinssituatie, het netwerk van ouders, de aanwezigheid van een rustige leerplek of de mogelijkheid tot bijles of sport invloed hebben op iemands startpositie. 

De NJI benadrukt drie belangrijke domeinen die kansenongelijkheid veroorzaken: 

Opvattingen en gedrag: oordelen of discriminatie, bijvoorbeeld op grond van sociaaleconomische positie of migratieachtergrond. 

Omgeving en startpositie: het gezin, de buurt, het netwerk en de middelen die beschikbaar zijn voor het kind of de jongere. 

Systemen en beleid: onder andere vroege selectie in het onderwijs, of voorzieningen die onvoldoende rekening houden met verschillen in beginpositie. 

Met de week willen het NJI en betrokken organisaties aandacht vragen voor deze factoren en vooral: ervoor zorgen dat professionele opvoeders, beleidsmakers, scholen en ouders zich bewust worden van hun rol. Stil staan bij eigen vooroordelen en structurele belemmeringen is volgens Salomé een eerste noodzakelijke stap. 

De Week van Gelijke Kansen is van maandag 3 tot en met zondag 9 november 2025. Gedurende deze periode worden diverse activiteiten georganiseerd die aansluiten bij het thema van bewustwordingscampagnes tot opleidingen voor professionals en lokale initiatieven in scholen en wijken. 

Voor professionals in het jeugd- en onderwijsveld biedt het NJI een speciale webpagina met extra informatie over oorzaken, gevolgen en aanpak van kansenongelijkheid. 

Met deze week groeit het streven dat elk kind, ongeacht achtergrond of omstandigheden, de kans krijgt zich te ontwikkelen en mee te doen in de samenleving. Zoals het NJI het samenvat: het gaat niet alleen om gelijke startpunten,maar ook om het creëren van omstandigheden waarin veerkracht, talent en ontwikkeling zich kunnen ontvouwen.