Het gebruik van buy now pay later diensten zoals Klarna neemt in België snel toe, vooral bij jongvolwassenen. Volgens Leen De Cort, algemeen secretaris van consumentenkoepel BV OECO, brengt dat duidelijke risico’s mee. Uit hun onderzoek blijkt dat achteraf betalen leidt tot vergeetgedrag, extra consumptie en uiteindelijk zelfs incassoprocedures.
BV OECO, dat consumentenorganisaties ondersteunt met onderzoek en dossiers, ziet het BNPL (buy now pay later) systeem als een vorm van klein krediet. De Cort legt uit dat veel mensen niet beseffen dat ze schulden opbouwen. Ze vertelt dat BNPL apps voortdurend nieuwe aankoopsuggesties tonen, waardoor jongeren worden aangezet tot impulsgedrag. “Mensen verliezen het overzicht van hun betalingen”, zegt ze. “En jongeren lijken er het meest gevoelig voor.”
Uit een enquête van BV OECO bleek dat ruim een derde van de BNPL gebruikers aangeeft weleens te vergeten te betalen. Daarnaast meldde zeventien procent al contact te hebben gehad met een incassobureau. Onder jongvolwassenen tussen 25 en 34 jaar liep dat zelfs op tot 32 procent, wat volgens De Cort aantoont dat de financiële druk bij deze doelgroep snel kan oplopen.
Ook officiële cijfers laten een duidelijke stijging zien. Volgens de FOD Economie gebruikt bijna één op de vier jongeren onder de 24 jaar in België een vorm van uitgesteld betalen. In dezelfde analyse werd vastgesteld dat ongeveer dertig procent van die jonge gebruikers al te maken kreeg met een incassoprocedure. De overheid waarschuwt daarbij dat BNPL de drempel verlaagt om meer te kopen dan je kan betalen.
Consumentenorganisatie Testaankoop uitte soortgelijke zorgen. Zij benadrukken dat BNPL diensten zoals Klarna de verleiding tot impulsaankopen vergroten en dat leeftijdscontrole eenvoudig te omzeilen is. Volgens hun experts lopen jongeren daardoor een hoger risico om ongemerkt schulden op te bouwen.
Een minder bekend risico zit in retourzendingen. De Cort vertelt dat consumenten regelmatig iets terugsturen, maar dat de winkel later beweert dat het pakket nooit ontvangen is. Omdat Klarna dan als derde partij optreedt en de schuld al heeft overgenomen, blijft de betaling openstaan totdat de winkel bevestigt dat het pakket is aangekomen. Volgens onderzoek van OECO gebeurt dat in ongeveer tien procent van de retourgevallen.
Klarna geeft op zijn eigen informatiepagina’s aan dat bij niet op tijd betalen de schuld kan worden overgedragen aan een incassobureau en dat de dienst dan tijdelijk wordt geblokkeerd. Ik heb contact opgenomen met Klarna voor een reactie op de toenemende schuldenproblemen onder jongeren, maar het bedrijf heeft niet gereageerd.
Redacteur Wies is op pad geweest om hier verder in te duiken.
