Arbeidsmigratie is een van de belangrijkste thema’s tijdens de verkiezingen. Veel gaat het dan bijvoorbeeld over Oost-Europeanen, een groot aantal van die migranten hebben natuurlijk ook zo’n achtergrond. Een groep die niet vaak belicht wordt maar wel steeds groter wordt zijn de Zuid-Afrikaanse arbeidsmigranten. Wat is eigenlijk de reden voor deze groei?
Als we het hebben over Zuid-Afrikaanse arbeidsmigranten spreken we eigenlijk over Kennismigranten. Dit houdt in dat bijna alle Zuid-Afrikanen die voor werk naar Nederland komen specialistische kennis of een hoog opleidings- en vaardigheidsniveau bezitten. Volgens international recruiter bij Xelvin Deirdre Jansen gaat hier voornamelijk om een technische banen. Zij merkt dat veel industriële bedrijven kampen met een tekort. Volgens CBS-cijfers wordt dit tekort de laatste 3 jaar vaker opgelost door middel van Zuid-Afrikaanse kennismigranten. Dit aantal stond in 2021 op 920 en verdubbelde in 2022 naar 1855. Vanaf 2022 blijft dit aantal hoog hoewel het wel weer een beetje gezakt is.
Push en Pull-factoren
De arbeidsparticipatie in Zuid-Afrika is laag: de OECD (Organisation for Economic Co-operatian and Development) stelt dat de “employment rate” in Zuid-Afrika slechts ongeveer 40% is, wat betekent dat veel mensen deel van de beroepsbevolking geen werk hebben. Zij behoren dan ook tot de laagst scorende landen van de wereld. Als je wel werk hebt zijn ook de werkomstandigheden verre van ideaal. Volgens kennismigrant Dylan Labuschagne zijn die in Zuid-Afrika een stuk minder goed dan in Nederland. ‘In Zuid-Afrika heb je soms erg slechte werkomstandigheden en hele lange werkdagen, ook is het salaris niet geweldig. In Nederland heb je een stuk minder werkdruk en is het aantal uren dat je werkt schappelijker, ook heb je aanzienlijk meer vrije dagen.’
Dat er op veel plekken een personeelstekort is, is algemeen bekend. Volgens het CBS stonden er aan het einde van derde kwartaal 374.000 vacatures open. Dit is aanzienlijk, maar dit getal zit wel in een dalende trend. Voor het eerst sinds het derde kwartaal van 2021 is ook het aantal openstaande facturen minder dan het aantal werklozen (97 op 100). De tekorten worden dus minder groot, maar bestaan nog steeds.
Hoe Zuid-Afrikaanse mensen hier terecht komen, waarom bedrijven deze mensen graag willen hebben en hoe het is om hier als Zuid Afrikaan werkzaam te zijn, bespreek ik in deze audioreportage met Deirdre Jansen en Dylan Labuschagne.
