Kindermodellenwerk is voor de één een droomwereld vol glitter en glamour, maar voor de ander is het een zorgelijke industrie die veel kritische vragen oproept. Wat betekent het voor het welzijn van een kind om op jonge leeftijd voor de camera te staan?

Critici reageerden in 2021 al verontrust op de documentaire over het leven van Summer de Snoo en maken zich zorgen om de omgeving waarin jonge kindermodellen opgroeien. De ouders van Summer reageerden op de kritiek en gaven aan dat de documentaire juist was bedoeld om te laten zien dat Summer naast haar modellen carrière een normaal leven lijdt. Volgens Rebecca van der Poel, eigenaresse van Casting- & Modelagency The Kids, is het glamoures, maar vooral drukke leven van Summer niet de dagelijkse gang van zaken in de kindermodellenwereld: “Sommige kinderen krijgen nooit een opdrachtje, andere misschien een paar keer per jaar en slechts een enkeling een aantal per week.”

Wetgeving en realiteit

Achter de schermen van kindermodellenwerk zit het productieteam aan een hoop regels gebonden. In Nederland zijn er namelijk strenge regels opgesteld voor kinderen die werken, met name voor kinderen onder de 13 jaar. In principe mogen zij niet werken, maar er zijn uitzonderingen, namelijk als er sprake is van cultureel of artistiek werk, zoals bijvoorbeeld acteer- en modellenwerk. Voor werken met kinderen onder de 13 moet echter wel een ontheffing worden aangevraagd bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. In deze ontheffing moet een veilige werkomgeving voor de kinderen worden gegarandeerd door de opdrachtgever. Over de veiligheid van de locatie moeten in de ontheffing dan ook veel vragen worden beantwoord. Naast de locatie zitten er ook restricties aan de werktijden van de kinderen. Zo mogen kinderen bijvoorbeeld maximaal vier uur per dag werken op dagen dat ze niet naar school hoeven, en maximaal twee uur per dag op dagen dat ze wel naar school moeten. Daarnaast is het verplicht om een kinderbegeleider aanwezig te hebben op de set. Eden Kamerling is kinderbegeleider bij fotoshoots en legt uit dat het haar taak is om de veiligheid van de werkomgeving en de werktijden te bewaken en om de kinderen op hun gemak te stellen. “Maar in de praktijk bestaat mijn dag toch voornamelijk uit het vermaken van de kinderen, heel veel spelletjes spelen en lol maken”, lacht Eden.

Toch blijkt dat de regels in de praktijk niet altijd zo discreet worden nageleefd. Onder ouders van kindermodellen werd begin van deze zomer een vragenlijst uitgezet. Een van de vragen was of ouders/verzorgers bereid zijn te spijbelen zodra hun kind geen vrij krijgt van school voor het doen van modellenwerk. Van alle ouders en verzorgers antwoordde 42% ‘soms’ en 18% ‘ja’. Wanneer de kinderen vrij krijgen van school kunnen ze vier uur in plaats van twee uur werken en worden zo enigszins de regeltjes omzeilt. Desondanks geeft Rebecca hierover aan dat de meeste kinderen heel zelden een dagje vrij vragen van school en dat kinderen uit haar bestand niet frequent worden gevraagd vrij te vragen. “Wij hebben genoeg kinderen in ons bestand en kunnen daarom ook het werk wat we hebben goed verdelen. Zo voorkomen we dat sommige kinderen (te) veel moeten werken.”

[aesop_image img=”https://svjmedia.nl/specialisaties/wp-content/uploads/sites/735/2024/08/tempImageRyUa6p-scaled.jpg” panorama=”off” align=”center” lightbox=”on” captionsrc=”custom” captionposition=”left” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]

Effecten

Naar aanleiding van populaire kindermodellen, zoals bijvoorbeeld Summer, laten critici zich vaker uit over de mogelijke schade die dat aanricht voor het zelfvertrouwen van kinderen. De kinderen zouden veel kritiek krijgen en te veel bezig zijn met hun uiterlijk. Lotte Hoevers is in het verleden kindermodel geweest en geeft aan dat het voor haar juist positieve effecten heeft gehad op haar zelfvertrouwen. “Voordat ik modellenwerk ging doen was ik heel verlegen en durfde ik niet voor mijzelf op te komen. Tijdens mijn eerste shoots kreeg ik zoveel complimenten en iedereen was altijd zo aardig, dat dit mijn sociale skills, maar ook mijn zelfvertrouwen heel erg hebben beïnvloed. Na ongeveer een jaar begon ik steeds minder verlegen te worden en liep ik echt met opgeheven hoofd het schoolplein op.”

De positieve effecten gelden echter niet voor alle kinderen. Het grootste deel van de ouders, namelijk 75%, geeft aan geen verandering te zien in de kijk van het kind op zijn/haar eigen uiterlijk. 18% geeft aan dat het kind positiever is over zijn/haar uiterlijk en slechts twee ouders zien negatieve verandering.

De rol van ouders

Ouders spelen een centrale rol in de keuze om hun kind aan te melden bij een modellenbureau. “Kinderen onder de 18 mogen zich bij ons niet zonder toestemming van de ouders aanmelden”, benadrukt Rebecca. Echter spelen ouders ook andersom een belangrijke rol in de keuze om hun kind aan te melden, vertelt Rebecca. “Soms zien we dat ouders het leuker vinden dan de kinderen zelf, dat proberen wij wel te voorkomen.” Van de respondenten op de vragenlijst gaf maar liefst 50% aan zijn/haar kind te hebben ingeschreven op aanraden van iemand uit hun omgeving. Slechts 35% gaf aan dat het idee van het kind zelf kwam.

De meeste ouders geven aan dat hun kinderen plezier hebben in het werk en zien geen negatieve effecten op de korte termijn. Alle ouders geven bij de vragenlijst aan dat de verdeling van werk en vrije tijd goed in balans is bij hun kind. Het grootst deel stemt hier zelfs op ‘veel vrije tijd, af en toe modellenwerk’.

[aesop_video src=”youtube” id=”UqYokF7xdXU” align=”center” disable_for_mobile=”on” loop=”on” controls=”on” mute=”off” autoplay=”off” viewstart=”off” viewend=”off” show_subtitles=”off” revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]

Hoewel Rebecca voor het grootste deel van haar modellen denkt goed te kunnen inschatten of zij het leuk vinden, blijft het belangrijk hier kritisch naar te kijken. “Ieder kind is anders. De een geniet van de aandacht en complimenten, maar voor de ander kan de druk van de camera’s en de constante interactie met nieuwe mensen heel overweldigend zijn.” Over het algemeen geven bijna alle ouders die meededen aan de vragenlijst aan geen negatieve effecten te ervaren omtrent het de ontwikkeling van hun kind, na het starten met modellenwerk. Echter is het wel van groot belang ten alle tijden goed in te kunnen blijven schatten of een kind plezier haalt uit het werk en of hij/zij hier geen negatieve effecten aan ervaart. Daarnaast is het belangrijk dat ouders zich realiseren dat de keuze die zij hierin maken voor hun kind, voor altijd zal zijn. “Maar”, lacht Rebecca “vooralsnog zie ik vooral heel veel blije en gelukkige kinderen in de modellenbranche.”