In een wereld waar alles constant in beweging en ontwikkeling is, is er één universele waarheid: alles is ontworpen. Van de schoenen aan je voeten tot het trottoir dat je ermee bewandelt. Ontwerpers introduceren vorm aan de functie en zijn verantwoordelijk voor de meest opvallende en spraakmakende objecten die je in het dagelijks leven kan tegenkomen. Zo ook Design Academie alumnus Clemens Tomlow, een veelbelovend ontwerptalent met een voorliefde voor mode, textiel en verkleden. Van knutselwerkjes tot monsters onder het bed; dit is zijn verhaal.
Boomhutten en schoolprojecten
De nu drieëntwintigjarige Tomlow, was van jongs af aan al het liefst bezig met zijn handen en allerlei verschillende materialen. ‘Toen ik jonger was, begon ik met het verzinnen van kleinschalige projecten. Ik stelde dan bijvoorbeeld voor om een boomhut te gaan maken’, vertelt Tomlow. ‘Ik had dan een idee, dat gingen we vervolgens uitvoeren en dan werd dat een ding. Ook was ik vaak creatief bezig samen met mijn zus. Zij was dan de opdrachtgever, en ik was de tekenaar. Mijn moeder schildert veel, dus er was thuis veel ruimte voor creativiteit’, vervolgt hij. ‘Naarmate je ouder wordt, wordt het anders. In plaats van een boomhut krijg je op de middelbare school een project dat je moet uitwerken, en zodra je op de uni komt, dan is alles nog grootschaliger.’ Tomlow ziet het pad dat hij bewandelt dan ook als het meest natuurlijke wat er is. ‘Het zit gewoon echt in me. In mijn lichaam, in mijn bloed. Het is niet iets dat opeens is gaan opwaaien, maar het is wel iets wat sterker is geworden’, aldus Tomlow.
‘Zo ken ik hem wel, ja’, vertelt Tomlow’s goede vriendin Amanda Algra. Tomlow en Algra raakten op hun 16e bevriend en leerden elkaar kennen op het Niftarlake College, waar Tomlow alom bekend stond om zijn intrinsieke projecten voor het vak Beeldende Vorming. ‘Hij is een echte creatieveling, maar ook heel oprecht, enthousiast en gezellig. Hij is wel echt the life of the party’, vertelt Algra. ‘Ik zag vanaf de eerste rij wat hij allemaal maakte bij Beeldende Vorming, en het is mij ook bijgebleven dat hij een tien heeft gehaald voor zijn eindproject van Culturele en Kunstzinnige Vorming’, vervolgt Algra. ‘De docenten konden zijn eigen stijl toen al waarderen, maar hij moest zich nog wel binnen de perken van de opdracht houden. Nu krijgt hij eindelijk de kans om écht te kunnen maken wat hij wil, en daarin heb ik dus een enorme ontwikkeling bij hem gemerkt’, concludeert Algra.
“De mensen die ik heb ontmoet en de projecten die ik heb mogen uitvoeren hebben mij een andere kijk op het leven gegeven”
Hoe gekker, hoe beter
Als kakelverse achttienjarige rolt Tomlow de volgende fase van zijn leven in. Hij voelt het al als hij op de stoep staat bij de Design Academy Eindhoven: alles staat op het punt om te veranderen. ‘Ik kan denk ik niet in woorden omschrijven hoe erg ik gegroeid ben door mijn studie’, deelt Tomlow. ‘Ik kwam daar aan toen ik eigenlijk nog een beetje wereldvreemd was, als je begrijpt wat ik bedoel. Ik was nog maar nét geen middelbare scholier meer, er was nog zo veel wat ik niet begreep’, betoogt hij. ‘De eerste dag dat ik daar aankwam, was het acht uur ’s ochtends en stonden we op het punt om te vertrekken naar introkamp. Vervolgens werd mij gevraagd wat mijn naam was en bij welk team ik hoorde, en door mijn begeleider kreeg ik gelijk een biertje in mijn handen gedrukt’, vertelt Tomlow lachend. ‘Dat was het moment dat ik dacht, oké, dit gaat mijn leven veranderen. En dat heeft het gedaan. De mensen die ik heb ontmoet en de projecten die ik heb mogen uitvoeren hebben mij een andere kijk op het leven gegeven.’
Tijdens zijn studie realiseerde Tomlow zich onder andere dat zijn hart ligt bij modeontwerp, met in het bijzonder een liefde voor het werken met textiel. ‘Qua materiaal vind ik textiel gewoon erg interessant. Het textiel dat we allemaal kennen, dat je kan kopen in de winkel of wat verwerkt zit in je meubilair, daar zit zo veel werk achter’, vertelt Tomlow. ‘Dus het vertelt met die totstandkoming al een verhaal, en dan kan je dat verhaal ook nog eens gebruiken om een ander verhaal te vertellen. Het gaat dus eigenlijk gewoon om storytelling, dat is wat ik doe in mijn werk. Dat is het meest boeiende wat er is’, stelt Tomlow vol overtuiging. Het gaat bij Tomlow dus ook altijd om meer dan alleen wat je ziet op het eerste gezicht. ‘Je wil toch een bepaald gevoel overbrengen. Ik weet niet altijd wat dat gevoel precies is, maar als ik een motto zou hebben dan zou dat het tegenovergestelde zijn van ‘doe maar normaal, want je bent al gek genoeg’, doe vooral lekker niet normaal en just go crazy’ Aldus Tomlow.
Monster onder het bed
Na vier jaar lang zo ver mogelijk out of the box te hebben gedacht, gewerkt en geleefd, zou Tomlow zichzelf bij zijn afstuderen natuurlijk niet kunnen toestaan onopgemerkt te vertrekken. Het is dan ook zijn afstudeerproject, monster under the bed, waar hij nog altijd het meest trots op is, en dat heeft alles te maken met vroeger. ‘Als je nog heel jong bent, dan is het eigenlijk heel makkelijk allemaal. Je moet gewoon lekker doen wat je wil. Spelen, tekenen, noem het maar op’, begint Tomlow te vertellen. ‘Maar zodra je een bepaalde leeftijd bereikt, wordt het heel merkbaar dat sommige dingen daarmee ook niet meer kunnen. Je bent dan een kleine puber, en je denkt altijd dat je cooler bent dan je daadwerkelijk bent. Iedereen gaat bewust het ‘normale’ opzoeken, want je wilt erbij horen’, vervolgt Tomlow betogend. ‘Je wil gewoon in dat vakje passen. Tenminste, dat was bij mij het geval. En als je jong bent, dan heb je nog heel veel groeiruimte in dat vakje. Maar op een gegeven moment is dat vakje heel vernauwend. Dus dat begint dan een beetje op je te drukken, en dat is gewoon lastig’, vertelt Tomlow.
‘Dan komt het moment dat je dingen een beetje gaat uitzoeken… is dit mijn vakje? Pas ik hierin? Waar pas ik wel in? Waar pas ik niet in?’ zegt Tomlow. ‘Wat ik ook veel bij mezelf heb gevoeld is dat je elke keer wordt teruggeduwd in dat vakje. Doe eens normaal, opperen mensen dan. Dat heeft heel lang heel eenzaam gevoeld.’ Monster onder het bed, een kleurrijke tentoonstelling van monsterlijke figuren gedrapeerd in grove textielpatronen, is Tomlows manier om het wonderlijke van het kind zijn in de huidige context van zijn leven te plaatsen. ‘Ik heb eigenlijk alles uit mijn kast getrokken en aan geprobeerd op verschillende manieren, daar zijn allerlei schetsen uit voortgekomen en zo ben ik op het idee gekomen om van de monsters kostuums te maken. Het was heel leuk om te kijken hoe je de mens daarin kan verstoppen’, vertelt Tomlow.
Het project doet een groot beroep op het inbeeldingsvermogen, een weerspiegelt de liefde die Tomlow altijd heeft gehad voor het verkleden. ‘Het maken van dit project was voor mij ook een moment om door mijn eigen trauma heen te gaan. Het gaat over hoe je thuis gaat voelen in je eigen lichaam en de hele omgeving waar je in zit’, deelt Tomlow. ‘Ik wilde wel dat het een universeel verhaal zou vertellen. Ik noem het ook weleens de ode aan het buitenbeentje, dat is dit project.’
Thriftflippend de toekomst in
Na zijn afstuderen in juni 2023, nam Tomlow even de tijd om adem te halen, te reflecteren op waar hij dat moment was en rustig na te denken over de volgende stap. ‘Dat is wanneer Mediamatic op mijn pad kwam, begin 2024. Mediamatic is een cultureel biotoop in Amsterdam die veel verschillende creatieve ondernemingen bieden zoals workshops en cursussen, maar uiteindelijk is het gewoon een museum’, vertelt Tomlow. ‘Zij wilden heel graag dat ik daar ten eerste mijn monsters zou laten zien, en ten tweede dat ik daar workshops zou gaan geven. Die kans wilde ik niet laten schieten, dus elke woensdag heb ik een repaircafé gegeven, waarbij ik eigenlijk mensen uitlegde hoe zij het leven van hun kledingstuk kunnen verlengen’, vertelt Tomlow enthousiast. Kort daarna is Tomlow aan de slag gegaan bij een kledingwinkel in Utrecht, Roxy’79 Vintage, waar Tomlow tot op heden werkzaam is. Hier komt Tomlow’s kennis over de verduurzaming van mode goed van pas, bijvoorbeeld door middel van thriftflipping. ‘Hiermee krijg je de kans om kledingstukken die soms decennia oud zijn nieuw leven in te blazen’, deelt Tomlow op zijn Instagram account.
Gedurende deze periode gebeurt er ook nog iets anders bijzonders. ‘Ik ben na mijn afstuderen nog genomineerd voor de Kazerne Designer Award’, vertelt Tomlow. Dit is een prijs die jaarlijks onder een handvol recent afgestudeerde studenten van de Design Academy Eindhoven wordt uitgereikt. De prijs dient ertoe erkenning te bieden voor de bijzondere prestatie van deze studenten, en om hen aan te moedigen in de toekomst. Hoewel Tomlow niet heeft gewonnen, draagt hij de nominatie met trots en heeft hij er ook een vaste expositie aan over gehouden. Een monumentale stap voor Tomlow, die er tegen Kazerne het volgende over te zeggen had: ‘Als queer persoon voelde ik me vaak een monster in de ogen van anderen: eigenaardig, vreemd en onbegrepen. Maar ik ontdekte dat er kracht schuilt in het vieren van je anders-zijn.’
Vol overtuiging
In de wereld van ontwerp, is Tomlow dus op zijn eigen tempo en creatieve wijze zijn zegel aan het bestempelen. Maar zoals elk creatief vak kan er ook veel turbulentie onzekerheid bij komen kijken. Tomlow laat zich daar niet door afschrikken. ‘Het is soms nog spannend als ik oog in oog sta met iemand die al veel bereikt heeft in dit vak, omdat ik waarde hecht aan hun creatieve oordeel. Maar ik ben heel trots op mijn werk, en blij dat ik dit mag doen’, vertelt Tomlow. Ook van de bekende stereotypen dat je met een Bachelor of Arts moeilijker aan werk komt, trekt Tomlow zich niet veel aan. ‘Je kan in ontwerp twee kanten op, autonoom werken of werken voor opdrachtgevers. Dat laatste is wat ik doe, en het moeilijkste daarbij is vooral het wachten op een nieuwe opdracht. In de opdrachten die ik tot nu toe heb gehad heb ik enorme erkenning gevonden, en krijg ik ook nog voldoende ruimte voor creatieve vrijheid’, vervolgt Tomlow.
Tomlow is hoopvol over de toekomst, en zijn ambities daarin. ‘Succes betekent voor mij dat ik mezelf kan onderhouden met mijn werk’, vertelt Tomlow. ‘Ik wil graag nog heel veel samenwerkingen aangaan. Het ligt mij heel erg om mensen op weg te helpen als ze alleen nog maar een idee hebben van wat ze willen, ik hou ervan om dat idee te mogen uitwerken. Ik wil op een niveau komen dat mensen zo erg houden van de stijl van mijn werk, dat alleen dat al genoeg is om mij voor een opdracht aan te stellen. En daar ben ik ook wel echt veel mee bezig’, aldus Tomlow.
Al het gebruikte beeldmateriaal is verstrekt door Clemens Tomlow.
