Ze staan bekend om hun diep melancholieke klanken, beladen songteksten en het fluwelen, androgyne stemgeluid van leadzanger Greg Gonzalez: het Amerikaanse trio Cigarettes After Sex, inmiddels alweer zestien jaar samen. In juli van dit jaar brengen zij hun derde studioalbum uit: X’s. Dat moet gevierd worden, en hoe beter dan met een internationale tour? Voor X’s World Tour reist de band af van Noord-Amerika, naar Azië, naar Afrika en natuurlijk naar Europa. Ondanks de unieke muzikale klanken van Cigarettes After Sex, blijft het in de Nederlandse media grotendeels stil over het concert in de Ziggo Dome. Daar moest en zou ik verandering in brengen. Heeft de band het na bijna twee decennia nog in zich om écht te kunnen ontroeren?
TikTok en de Ziggo Dome
Over de jaren heen heeft de band een opvallende groei in populariteit doorgemaakt, hevig gekenmerkt door het TikTok-effect: liedjes zoals Apocalypse en Sunsetz die in miljoenen TikTok video’s worden gebruikt, en zo jaren later pas voor het eerst in de hitlijsten terecht komen. Toch worden ze in de media nog vaak over het hoofd gezien, er wordt nog altijd opvallend weinig geschreven over de droompopband. Tot voor kort moesten ze het dan ook doen met de ietwat intiemere podia in Nederland, zoals Paradiso en AFAS live.
Even ben ik verontwaardigd om de hoeveelheid mensen die zich op dit kleine stukje aarde hebben verzameld. Wat ik en Cigarettes After Sex sinds 2017 al delen, dat was toch tussen ons? Nee hoor, de wereld draait rustig verder, en in die tijd heeft het trio zeker niet stilgezeten. Gelukkig zit de sfeer er, eenmaal binnen, gelijk goed in: de zaal stroomt vol, en met spanning wachten we af tot leadzanger Greg Gonzalez, drummer Jacob Tomsky en bassist Randy Miller het podium bestijgen.
Een lieflijk onthaal
Een respectabele artistieke keuze is dat er bij dit concert en deze tour geen voorprogramma zit, wat betekent dat we op het puntje van onze stoel (figuurlijk dan) moeten wachten op de opkomst van de band. Enfin, de spanning is inmiddels om te snijden en bij elke kleine beweging op het podium barst het publiek uit in applaus.
Bij opkomst was er geen sprake van een onnodig theatraal onthaal, de bandleden gingen braaf op hun plek staan en begonnen het concert met X’s, het titelnummer van hun nieuwe album. Een nummer waar de zoetsappige, bijna misselijkmakende klanken van ‘pillowtalk’ vanaf spatten. Een langzaam, lief en ietwat melancholiek nummer over, je raadt het niet, seks. Een terugkerend thema in de muziek van deze drie mannen waar je dit niet zou snel achter zou zoeken als ze je zouden passeren op straat. Weinig andere muzikanten zouden wegkomen met de simpliciteit van Cigarettes After Sex op het podium: ze zijn niet bijzonder blits gekleed, er komen zeker geen vlammenwerpers aan te pas en ze lijken allemaal hun eigen vierkante meters van het podium tot hun beschikking te hebben. Maar het werkt, want hier kom je juist om je ogen te kunnen sluiten en daarbij niets te missen.
Even wegdromen
Ze vervolgen met You’re All I Want, een plakkerig nummer dat zelfs de grootste cynicus doet verlangen naar dezelfde vurige passie die Gonzalez zou hebben moeten aangedreven het te schrijven. Dark Vacay en Pistol zijn als volgende aan de beurt, en de band wordt duidelijk wat losser op het podium. Dit was nodig, want tijdens de minder populaire nummers is het aanzienlijk stiller in het publiek. Door de magische, in droompop-klanken gehulde stem van Gonzalez zou je bijna vergeten hoe vaak in de muziek ook donkerdere thema’s worden verkend, zoals het gebruik van verslavende middelen. Met Nothing’s Gonna Hurt You Baby doet de band weer even een groot beroep op je hart, vooral als die wel eens gebroken is, en met Touch geven ze nog even een trap na.
Tijdens Falling In Love legt Gonzalez het concert even stil, om zich te bekommeren om een fan die vlak bij de barricade lijkt te zijn flauwgevallen. Als dat uit de tekst en de klanken van zijn discografie nog niet heeft mogen blijken, Gonzalez is een zachtaardige, bebaarde knuffelbeer die toevallig hartverscheurend kan schrijven en zingen. De lieve, kleine momentjes tussen Gonzalez en het publiek maken dat de Ziggodome steeds een beetje verder krimpt, tot het voelt alsof je in je eigen woonkamer met wat vrienden aan het luisteren bent. Daar moet wel wat bij gezegd worden: ik kan mij enigszins voorstellen dat deze muziek, en daarmee dit concert, door de leek kan worden ervaren als ‘saai’ en vooral eentonig. Cigarettes After Sex hanteert een vaste instrumentale formule en lijkt hier weinig vanaf te wijken. Ze zijn comfortabel geworden in deze klankvoering en ook de luisteraar weet daarmee wat er te verwachten valt. Die hard fans zullen weten welk liedje er nu komt na de eerste drie klanken, ik geloof dat de setlist dan ook vooral voor hen bedoeld is.
Met Tejano Blue brengt Gonzalez een ode aan waar hij is opgegroeid, El Paso. Met de aanvang van elk nummer ontstaat er een intiem stukje magie op het podium, waar wij deze anderhalf uur even een deel van mogen uitmaken. De emoties worden pakkend vertaald. Tijdens Cry, doet het gros van het publiek dan ook precies dat. Gonzalez zingt over toxische, eenzijdige liefde, dit keer niet vanuit hem maar vanuit zijn partner. Het is een bijzonder intiem kijkje in het hoofd van de hartenbreker, in plaats van de gebrokene. Sunsetz, Heavenly en K., alle drie hits en tevens persoonlijke favorieten, tillen het concert naar een bijna onmogelijk sterk niveau. Heavenly voelt alsof de poorten van de hemel zich even voor je openen, en is niet van de studio versie te onderscheiden. Gonzalez zingt feilloos en op de basgitaar gooit Randy Miller de nodige olie op het vuur dat onze harten in lichte laaie heeft gezet.
The final curtain call
Met Apocalypse, het op één na laatste nummer, bewijst de band nog even waarom het terecht is dat deze op Spotify ruim 1,5 miljard keer is gestreamd. Inmiddels vloeien de tranen in het publiek rijkelijk, en tijdens Apocalypse smelten de stemmen van al die duizenden mensen op een prachtige wijze nog even samen. In dit nummer zit een caesura, een vals einde. Dus nadat er even een stilte is laten vallen en alle lichten in de zaal dimmen, vervolgt de band het nummer met hun meest blitse effect van de avond: twee gigantische discoballen die het licht in duizenden sprankelende glinsters opbreken en over de hele zaal doen schijnen. Een onvergetelijk ingetogen, maar terecht moment. Apocalypse was de klap op de vuurpijl, maar het encore, Opera House, is nodig om even rustig neer te komen en afscheid te nemen van de droom waar we met zijn allen zo onwetend in terecht zijn gekomen. Zo dadelijk worden we wakker, en is het allemaal veel te snel voorbijgegaan.
Cigarettes After Sex heeft bewezen dat minder soms meer dan genoeg is. Met elk nummer wordt er een opvallend intiem verhaal verteld, zonder daarbij te veel van het publiek te vragen. Je wenkbrauwen zullen niet worden verschroeid in de hitte van pyrotechnische effecten, er zal ook geen confetti in je haar zitten in de trein naar huis. Je zult het zullen doen met Greg Gonzalez, die zo lieflijk zijn gitaar plectrums uitdeelde aan het publiek, met Jacob Tomsky die dan wel herhaaldelijk hetzelfde drumpatroon uitvoert, maar dit volledig heeft geperfectioneerd, en met Randy Miller, wiens basgitaar je in je hart zal kunnen voelen dreunen terwijl het aan alle kanten smelt. Een simpele, maar donders goede muzikale ervaring, die je op het grote podium van Ziggodome niet zo vaak meer meemaakt. Een absolute aanrader voor de zwijmelaars onder ons.