Een gezellige tafel, wat glazen water (of wijn), een paar schuivende stoelen en veel meningen – dat is het recept van de gemiddelde talkshow. Maar wie goed kijkt, ziet één ding steeds terugkomen: mannen, mannen, en nog eens mannen.
Uit een analyse van de gastenlijsten van twee van de populairste talkshows van het moment – Vandaag Inside en EVA – blijkt dat vrouwen daar nog altijd zwaar in de minderheid zijn.
Waar blijven de vrouwen?
Bij Vandaag Inside bestond in de afgelopen drie maanden slechts 22 procent van de gasten uit vrouwen. Bij EVA was dat iets beter, maar nog steeds verre van gelijk: 35 procent. Kortom, van representatie is nog lang geen sprake. En dat is best shocking, toch? In een tijd waarin de roep om inclusiviteit en diversiteit harder klinkt dan ooit, zou je denken dat ook de talkshowtafel daarin meegaat. Maar blijkbaar is het makkelijker om voor de zoveelste keer een mannelijke ‘media-duider’ of ‘politiek commentator’ op te bellen, dan om ruimte te maken voor een bredere, vrouwelijkere blik.
“Er zijn écht genoeg vrouwen, maar ze worden vaak niet gevraagd”
Volgens Arthur Zuiderwijk, oud-producer bij SBS en jarenlang betrokken bij de samenstelling van talkshowgasten, is dit geen nieuw probleem. “Talkshows draaien vaak om snelheid,” legt hij uit. “Je zoekt iemand die snel beschikbaar is, die weet hoe het spel werkt, en die zich comfortabel voelt op tv. En ja – dat zijn vaak mannen, omdat die al jaren worden gevraagd. Het is een soort vicieuze cirkel.”
Hij ziet dat redacties soms worstelen met het doorbreken van die bubbel. “Er zijn écht genoeg vrouwen met expertise. Maar ze worden niet altijd gevonden of gevraagd, en als ze wel worden benaderd, zeggen ze sneller nee. Soms uit onzekerheid, soms vanwege de sfeer aan tafel. Want eerlijk is eerlijk: het kan best intimiderend zijn om als enige vrouw tussen een stel haantjes te zitten.”
Volgens hem moet het anders. “Als we willen dat de talkshow een plek is waar iedereen zich in herkent, dan moeten redacties bewuster en creatiever gaan boeken. Je moet verder kijken dan je vaste lijstje contacten. En je moet investeren in een veilige sfeer, óók achter de schermen.”
De cijfers liegen niet
Bij EVA kwamen 83 vrouwen tegenover 163 mannen aan het woord. Bij Vandaag Inside waren het 14 vrouwen en 40 mannen. Daarmee komen de percentages op respectievelijk 35 procent en 22 procent vrouwen. Niet bepaald evenwichtige verdelingen. En ja, de visualisatie maakt het extra pijnlijk duidelijk: vrouwen zijn de bijrol in een script waar ze net zo goed de hoofdrol zouden kunnen (en moeten) spelen.
Bron: Eigen dataverzameling, geturfd op basis van gastenlijsten Vandaag Inside en EVA, jan – mrt 2025.
Verantwoording
Voor dit artikel is data verzameld door drie maanden lang handmatig bij te houden wie er te gast waren bij de twee talkshows. Die informatie is verwerkt in een overzicht: hoeveel mannen, hoeveel vrouwen, en wat dat percentage oplevert. Vervolgens is er een datavisualisatie gemaakt die dit verschil visueel duidelijk maakt. Het vrouwelijke figuur lijkt optisch grote verschillen te hebben, daarom is ervoor gekozen om hem interactief te maken, zodat het duidelijk is wat het percentage is.
Dus… what now?
De talkshowtafel mag best een beetje opgeschud worden. Want als je keer op keer dezelfde stemmen hoort, krijg je ook keer op keer hetzelfde verhaal. Tijd voor nieuwe gezichten. Tijd voor meer vrouwen. Tijd voor échte afwisseling.
