Elk jaar rond het begin van de lente kijkt de hele filmindustrie naar het ‘Dolby Theater’ in Hollywood. Daar worden jaarlijks de Oscars uitgereikt. Dit jaar werden de 97e Academy Awards, zoals de Oscars officieel genoemd worden, uitgereikt. Maar kunnen de Oscars wel gezien worden als internationale filmprijs? Of is het vooral een Amerikaanse aangelegenheid?

Elk jaar maakt de Academy of Motion Picture Arts and Sciences, de organisator achter de Oscars, bekend welke vijf personen genomineerd zijn in 23 categorieën. Niet alleen voor beste film, maar ook voor bijvoorbeeld beste korte documentaire of beste kostuumontwerp. Heel de wereld ziet de Oscars als dé belangrijkste filmprijs, maar volgens filmexpert Carné van den Brink wordt daar vooral Amerika als filmland bejubeld. “Waarom dat is? Daarvoor moet je eigenlijk terug naar de oorsprong van Oscars in de jaren ‘20”. 

“De Oscars zijn opgericht door de filmstudio’s zelf. Ze wilde zichzelf eigenlijk een sigaar uit eigen doos geven en een feestje vieren.” Maar, de historie is niet de enige reden dat zoveel nominaties voor Amerikanen zijn. “Het heeft ook te maken met de regels die gelden voor de Oscars. Genomineerde films moeten sowieso één week in Amerika te zien zijn geweest in de bioscoop en moeten officieel in Amerika in première zijn gegaan.”

Hoe Amerikaans zijn de nominaties in de 21e eeuw nou echt? Daarvoor kijken we naar de nominaties in de vier belangrijkste categorieën:

• • Beste Acteur in een Hoofdrol
  • Beste Actrice in een Hoofdrol
  • Beste Mannelijke Bijrol
  • Beste Vrouwelijke Bijrol

Jaarlijks worden voor elke categorie 5 personen genomineerd. Kijkend naar het aandeel van Amerikaanse acteur en actrices in deze vier categorieën, is er een duidelijk beeld te zien.

Amerikaanse acteurs & actrices zijn elk jaar in de meerderheid op het gebied van nominaties. Uitzondering op de regel is 2016, toen waren er negen Amerikanen genomineerd, ten opzichte van elf acteurs/actrices uit andere delen van de wereld. In totaal zijn er  sinds 2010 320 nominaties uitgedeeld, waarvan meer dan 200 voor Amerikanen zijn geweest.

Maar hoe zit het dan met de rest van de wereld? Welke acteurs worden, ondanks de grote aandacht voor de Amerikaanse filmindustrie, nog meer genomineerd voor Oscars. Over de afgelopen 15 jaar zien we dat het Verenigd Koninkrijk er met kop en schouders bovenuit steekt.

Bijna 60 van de 120 ‘niet-Amerikaanse’ nominaties staat op naam van een Brit. Australië en Ierland complementeren de Top 3. Opvallend dat de lijst aangevoerd wordt door enkel Engels-sprekende landen. Volgens Van den Brink is dat logisch. “Amerikanen houden er niet van als ze met ondertiteling een film moeten kijken. Ze willen daar de film zien zonder te lezen. Daardoor wordt er ook veel minder naar internationale films gekeken”

Hij gebruikt de Braziliaanse film ‘I’m Still Here’ als voorbeeld. In die film wordt Portugees gesproken, wat weer in het Engels ondertiteld wordt. “Aan die film zit geen Amerikaanse studio aan verbonden en dat mist dan gelijk ook de kracht die zo’n Hollywoodstudio een film mee kan geven. Dat die film dit jaar een Oscar gewonnen heeft, is best bijzonder.”

Volgens Van den Brink moeten Oscar-genomineerde films soms met een korreltje zout genomen worden, omdat het niet betekent dat zulke films gelijk de beste films zijn. “De hashtag #OscarBait zien we bijna elk jaar wel weer terugkomen.

“Dit jaar gebeurde dat ook, bijvoorbeeld bij Dune 2. Die film was genomineerd omdat het een technisch goede film is, alleen bleek later uit onderzoek dat maar 5 tot 10 procent die film ook echt gezien had. Dus je kan je echt wel afvragen of de genomineerde films ook echt de beste films zijn.”