De hitte van de woonkamer doet pijn aan Lisa’s verkleumde handen. Ze moet even bijkomen van haar fietstocht in de ijzige wind, terug van de hockeytraining, die ze elke donderdagavond heeft. ‘Jeetje Lisa wat is er met jou gebeurd?’ zegt haar moeder verontwaardigd. ‘Niks hoor mama,’ reageert ze snel wanneer ze haar schoenen uit doet en netjes in het schoenenrek in de hal neerzet. Door de manier waarop haar moeder naar haar kijkt, is zij bang wat ze met die opmerking bedoelt. Zoals gewoonlijk is het avondeten klaar. Ze hoort het vlees nog sudderen in de pan en ziet dat er op het kookeiland een bordje voor haar klaarstaat. Vermoeid loopt ze naar de keuken toe en pakt ze het bordje op. De warmte van de groente stoomt tegen haar koude gezicht aan. Lopend naar de bank kijkt ze wat er op de televisie te zien is. Ze hoort gelach van twee presentatoren die het hebben over de nieuwe modetrend ‘bloemetjesprint’. Dat is echt niet haar ding denkt ze, zo’n bloemetjesgordijn. Ze ploft neer op de geribbelde bank tegenover haar moeder en zet het warme bordje tegen haar koude benen aan op schoot. Een gewone donderdagavond, zoals zovele, althans dat dacht ze.
Ze ziet dat haar moeder naar haar kijkt. Het valt haar op dat haar moeders ogen vallen op haar benen. Stiekem hoopte ze dat haar moeders blik op haar eten viel, maar tot haar schrik herhaalde haar moeder haar zin maar nu met een luidere toon. ‘Wat is er met jou gebeurd?’ ‘Wat bedoel je mama?’ ‘Je hebt echt olifantenbenen, ze zijn gigantisch.’ Een vlaag van onzekerheid golft door haar lichaam heen en ze probeert te achterhalen waarom haar benen groter zijn dan normaal. ‘Ik weet niet mama, misschien doordat het zo koud was tijdens de hockeytraining en ik een estafette moest rennen?’ ‘Dat zal het wel niet zijn, Liesje.’ Haar moeders ogen draaien langzaamaan terug naar de tv en hoewel ze niet zegt wat ze denkt, weet ze precies wat haar moeder bedoelt.
De relatie die Lisa met haar moeder heeft is bijzonder, en ze weet dat haar moeder voor haar klaarstaat wanneer ze haar nodig heeft. Samen spenderen ze veel tijd door als zij thuiskomt van school en haar moeder geeft haar de liefde die ze verdient. Maar er knaagt iets aan haar, er wortelt een vraagteken in haar hoofd dat uitgroeit tot een klein steeltje. Haar gedachten dwalen verder af terwijl ze van de bank naar boven slentert. Lisa weet dat ze nog geen achttien is, maar waarom bepaalt haar moeder zo veel? Haar kapsel, wat voor kleding ze draagt en wat ze moet eten door de dag heen. Ze loopt boven door de hal heen, om op de weegschaal te gaan staan, die naast de badkuip staat. Met een zenuwachtig gevoel in haar maag stapt ze erop. Ze sluit haar ogen en telt tot vijf, wetende dat de uitkomst altijd na vijf seconden verschijnt.
Voorzichtig opent Lisa haar ogen om te kijken hoeveel kilo er wordt weergegeven: 60 kg. In een notendop springt ze ervan af en draait ze zich om. Ze loopt naar de ingang van de badkamer en stapt op de krakende, donker eikenhouten vloer in de gang. Ze kijkt rond in de hoop dat haar moeder niet in de buurt is. Ze bedenkt zich dan dat ze weer een kilo te zwaar is. Het inmiddels onzekere meisje hoort haar moeder zeggen: “59 kilo is perfect en 62 kilo is overgewicht”. Twee weken geleden was ze nog 59,3 kg toen ze haar nieuwe jumpsuit kocht met haar moeder op de Albert Cuypmarkt in Amsterdam. Zoals gewoonlijk moest ze in een extra-small passen, wat knelde aan de binnenkant van haar benen en oncomfortabel aanvoelde. Ook bij haar nieuwe gala jumpsuit was dit het geval. Ze hoopt niet dat haar moeder het verschil gaat zien als ze die aantrekt.
De avond van het gala
Voordat ze haar jumpsuit aandoet, kijkt Lisa op de wekker van haar moeder, die links op haar nachtkastje staat: 18:06. Over een uur moet ze bij haar beste vriendin Kya zijn om samen naar het eindejaar gala te gaan. Vliegensvlug trekt ze haar jumpsuit aan om nog tijd over te hebben om haar make-up te doen en haar haar te krullen. Haar jumpsuit is zwart, heeft een open rug en is prachtig. Haar taille lijkt strakgetrokken en door de wijd uitlopende broekspijpen lijken haar benen slanker dan normaal. Ze hoort haar moeder zachtjes de houten trap oplopen. Via de grote spiegel kijkt ze naar rechts over haar schouder naar achteren. Mama (Haar moeder) kijkt haar aan met een blik die ze uit duizenden kent. Ze (De moeder) wrijft met haar duim en wijsvinger over haar kin en vraagt: ‘Hoe kunnen we jouw benen slanker krijgen?’ Ze loopt achter haar aan naar de badkamer, die naast haar slaapkamer is. Wanneer ze de badkamer inloopt, ruikt ze een walm van roze bloemblaadjes en amandelolie. Hun badkamer ruikt altijd alsof je een spa binnenloopt. Dat komt vast door de geurstokjes die links op hun zalmkleurige marmeren wastafel staan. Haar moeder laat het bad vollopen, maar het verbaast haar dat ze alleen de koude kraan aanzet. Haar gedachten dwalen af naar het gala, terwijl haar moeder ondertussen naar beneden gaat. Ze hoort de vriezer opengaan en kleedt zich ondertussen uit. Haar moeder komt de badkamer binnen met een brede glimlach en in haar rechterhand een zak. Ze gooit haar hand omhoog en het valt haar op dat het ijsklontjes zijn. Haar moeder smijt de zak met ijsklontjes zonder aarzelen in één keer in het bad.
Het geluid van vallende ijsblokjes galmt door de badkamer en het voelt alsof het idee pas later bij haar opkomt wat haar moeder van plan is. Misschien omdat ze het niet wilde geloven. Het zou haar niets verbazen als haar moeder deze nieuwe techniek heeft gelezen op een vage blog op het internet. Lisa weet dat haar moeder genoeg tijd heeft om de nieuwste dieettrends op te zoeken en haar nieuwe vriendje uit te pluizen (niet te vergeten waar hij woont, wat zijn ouders doen en alle social media-kanalen afspeuren als een FBI-agent). Om vervolgens te ontdekken dat ze geen schijn van kans bij hem heeft omdat zijn “ex” de hele wereld heeft rondgereisd en prachtig is. Haar moeder heeft gelijk, het was het type meisje waar jongens voor omkijken. Op haar Instagram leek ze wel een Victoria’s Secret-model op de foto’s van haar op het strand in Kaapstad. Ze maakt inderdaad geen schijn van kans.
“Jij wilt er toch zo graag mooi uitzien voor het gala?” Haar mondhoeken krullen een beetje omhoog om een kleine glimlach te laten zien, maar ze voelt dat ze wit wegtrekt van de zenuwen. Zenuwachtig knikt ze bevestigend naar haar moeder en zet twee grote stappen richting het bad. Ze voelt de stoppeltjes op haar armen en benen overeind staan. Ze tilt haar voet met net donkerrood gelakte nagels omhoog, laat hem voorzichtig zakken in het bad en laat haar andere voet volgen. Adem in, adem uit, adem in, adem uit. Zonder verder na te denken dompelt ze zich onder. Lisa voelt haar hart sneller kloppen in een omhulsel van een brandend ijskoud lichaam. Ze hoort haar moeder tegen haar praten, maar luistert niet naar wat ze heeft te zeggen. Ze probeert zich te focussen op haar gedachten en te denken aan het gala waar ze al het hele jaar naar heeft uitgekeken.
Het leek alsof de tijd stil stond; het waren de langste vijf minuten ooit. Het liefst zou ze uit bad springen, maar de ogen die naar haar staren dempen dat idee meteen. “Zo, dat is wel weer genoeg hoor Liesje, zie je wel dat je het kan,” zegt haar moeder. Het is een boodschap dat ze uit bad mag. Ze ziet dat haar lichaam vuurrood is van de kou. Haar moeder wikkelt een handdoek om haar heen en wrijft snel met haar handen over haar schouders om haar op te warmen. Haar tanden klapperen en ze voelt niets in haar tenen. Haar moeder neemt een stap naar achteren zodat ze zich kan afdrogen. Bibberend probeert Lisa zichzelf warm te krijgen, maar het lukt niet. Er verschijnt een brede glimlach op haar moeders gezicht en dat doet haar vergeten dat ze het zo koud heeft.
Zij weet dat er nu een positieve reactie komt en geen reactie waarvan zij een brok in haar keel krijgt, maar een gevoel van extase en geluk. “Helemaal perfect,” zegt haar moeder met een hoge klank in haar stem en glinsterende ogen. Haar moeder is trots; trots dat zij het gedaan heeft en dat zij haar dochter is. “Je benen zijn smaller geworden hoor. Kijk maar eens in de spiegel,” zegt haar moeder. Zij draait zich om en op haar tenen staand ziet zij haar bovenbenen. Zij ziet zelf geen verschil, maar zij is zo verdiept in haar moeders waarheid dat zij haar wel moet geloven.
