De Nederlandse cabaret- en kleinkunstscène heeft het afgelopen decennium een transformatie doorgemaakt. Een vergelijking van de beschikbare cijfers van het CBS tussen 2013 en 2023 toont een groei in het aantal voorstellingen en bezoekers van cabaret- en kleinkunstvoorstellingen. Met de tijd vond er ook een verschuiving plaats van de manier waarop artiesten hun publiek bereiken.​

Toename in aantal voorstellingen en bezoekers

Volgens de CBS StatLine-tabel ‘Professionele podiumkunsten; capaciteit, voorstellingen, bezoekers, regio’ werden er in 2013 7.847 cabaret- en kleinkunstvoorstellingen geregistreerd. Dit aantal is sindsdien gestegen (met 3,5% in 2023). Het aantal bezoekers steeg van ongeveer 2,3 miljoen naar 2,4 miljoen. 2019 bleek het gunstigste jaar voor cabaret en kleinkunst, met 8.498 voorstellingen en 2,7 miljoen bezoekers.

Er is sprake van een algemene stijging, met uitzondering van de jaren 2020 en 2021, waarin de coronamaatregelen een negatieve invloed hadden op de culturele sector. Vanaf 2022 is er echter een herstel zichtbaar.​

Invloed van sociale media

De CBS-data zelf geven geen verklaring voor de populariteit van het genre, maar uit eerdere publicaties van onder andere de Cultuurmonitor blijkt dat cabaret een breed publiek aanspreekt en relatief laagdrempelig is. Veel voorstellingen behandelen herkenbare, actuele thema’s en trekken een jonger en diverser publiek dan sommige andere theatergenres.

Vroeger behaalden comedians succes via festivals zoals Cameretten en het Leids Cabaret Festival. Tegenwoordig spelen platforms als TikTok en Instagram een belangrijke rol in de carrière van artiesten.

Comedians zoals Jim Deddes, Kor Hoebe en ‘TikTok Tammo’ hebben online een flink publiek opgebouwd, waardoor ze rechtstreeks theaters bereiken zonder de traditionele tussenstappen. Dit heeft geleid tot een verjonging van het publiek, met name jongeren die via sociale media met comedy in aanraking komen. “Ik zag een filmpje van iemand die een Rotterdams accent nadeed. Toen dacht ik: dat kan ik in het Gronings”, vertelt Johannes Peetsma, die het typetje ‘Tammo’ speelt. Het publiek dat hij echter in het theater aantrekt is wat ouder dan de ‘TikTok-generatie’. “De meeste mensen in het theater kennen me van Facebook, waar ik mijn sketches ook deel. Elk platform heef weer een andere doelgroep.”

De cabaret- en kleinkunstscene in Nederland is de afgelopen jaren op verschillende manieren veranderd. Na de pandemie is het aantal voorstellingen gestegen en sociale media spelen een steeds grotere rol in het cabaret. Deze veranderingen laten zien hoe flexibel en veerkrachtig de sector is in een steeds digitalere wereld.