De claim dat ‘te veel noise-cancelling hoofdtelefoons kan leiden tot overgevoeligheid voor geluid’ is deels waar, maar complex en afhankelijk van verschillende factoren. Noise- cancelling wordt alsmaar populairder en al helemaal onder onze doelgroep. Deze populariteit gaat in de media tegenwoordig gepaard met beweringen over de mogelijke schade. De belangrijkste bevindingen uit de beschikbare wetenschappelijke literatuur en deskundige opinies volgen in dit artikel.
De claim
De claim over het gebruik van noise-cancelling trad vorige maand op 16 september op, op de pagina van gezondheidenwetenschap.be. Een Belgische website met, naar eigen zeggen, het doel om burgers en patiënten te informeren met betrouwbare informatie.
Wat is noise-cancelling?
Noise-cancelling hoofdtelefoons werken door omgevingsgeluid te verminderen, wat kan helpen om de luisterervaring te verbeteren zonder het volume te verhogen; dit zorgt ook indirect voor minder gehoorschade en dat meldde Viktor Zuidema van Veiligheid.NL eerder dit jaar al. ‘Deze oortjes en koptelefoons lekken geen geluid en daardoor hoef je het volume niet harder te zetten.’ Volgens soundcore zijn er twee vormen: passieve noise-cancelling (door het fysiek blokkeren van geluid) en actieve noise-cancelling (door het genereren van “anti-geluid” dat omgevingsgeluid opheft)
https://www.soundcore.com/blogs/earbuds/is-noise-cancelling-bad-for-your-ears
Audioloog, Martijn van Veghel, bevestigt dat langdurig gebruik van noise-cancelling hoofdtelefoons invloed kan hebben op hoe mensen geluiden waarnemen. In ons gesprek legt hij uit dat het gebruik van deze technologie niet per se schadelijk is, maar dat het continue afschermen van omgevingsgeluiden de hersenen kan hertrainen. Dit kan leiden tot verhoogde geluidsgevoeligheid. ‘De hersenen zijn tijdens de noise-cancelling “gewend” om minder geluid te ontvangen en gaan daardoor werken om wél geluid te horen.’ Volgens de audioloog gebeurt dit bij het afnemen van Noise-cancelling en dat moment is een moment van overgevoeligheid voor geluid. De gevoeligheid voor externe geluiden houdt enkele minuten aan en dus ben je niet altijd overgevoelig.
‘Wat is te veel?’
‘Als je gehoor continu wordt afgeschermd van normale geluiden, kan het zijn dat je hersenen zich aanpassen en gevoeliger worden voor geluidsprikkels wanneer je de hoofdtelefoon afzet’, aldus van Veghel. Als je dus regelmatig gebruik maakt van noise-cancelling dan kan dit optreden, maar wat nou precies te veel is, dat is lastig te zeggen. Hier is nog niet naar onderzocht. ‘Met mate’ is het advies, maar dat blijft een vage term. Wel is het bekend dat het niet aan te raden is om een groot deel van de dag in ‘stilte’ te zitten. ‘Je gehoor heeft prikkels nodig om goed te blijven functioneren en een normale drempel te behouden voor geluidsintensiteit,’ zegt Martijn.
Echt schadelijk?
Dit fenomeen lijkt vergelijkbaar met de symptomen van hyperacusis, een aandoening waarbij het gehoor overgevoelig is voor normale geluiden. Dit kan worden veroorzaakt door schade aan het gehoor, bijvoorbeeld door een oorinfectie, blootstelling aan harde geluiden, of als bijwerking van bepaalde medicijnen. Hoewel noise-cancelling hoofdtelefoons niet direct hyperacusis veroorzaken is het iets om in de gate te houden. Onderzoekers suggereren dat het verminderen van blootstelling aan geluid de hersenen gevoeliger kan maken voor auditieve prikkels en dus een vergelijkbaar fenomeen met deze ziekte.
https://hearinghealthmatters.org/
Onderzoek naar noise-cancelling
Het is echter moeilijk om definitieve conclusies te trekken, omdat noise-cancelling technologie relatief nieuw is en er nog weinig grootschalige studies zijn uitgevoerd naar de langetermijneffecten hiervan op het gehoor. Bestaande studies richten zich vaak op de korte termijn voordelen, zoals gehoorbescherming en een verbeterde luisterervaring in luidruchtige omgevingen.
Hearing Health & Technology Matters.
Conclusie
De claim dat te veel noise-cancelling je overgevoelig kan maken voor geluid is deels waar, maar er is nog onvoldoende onderzoek om definitieve conclusies te trekken. Langdurig gebruik van noise-cancelling hoofdtelefoons kan de manier waarop het brein geluiden waarneemt veranderen. Experts bevestigen dat het auditieve systeem kan wennen aan stilte, wat kan leiden tot tijdelijke overgevoeligheid voor geluid wanneer de hoofdtelefoon wordt afgenomen. Dit is echter geen permanent effect en duurt slechts enkele minuten. Hoewel noise-cancelling op zichzelf ook geen directe gehoorschade veroorzaakt, kan overmatig gebruik mogelijk bijdragen aan een verhoogde geluidsgevoeligheid bij sommige mensen. De mate van overmatig is nog erg vaag. Het is wel belangrijk om noise-cancelling niet de hele dag te gebruiken en dus het gehoor niet voortdurend af te schermen van normale geluiden.
