Duitse kerstmarkten (Weihnachtsmärkte of Christkindlmarkt) hebben hun wortels in de late middeleeuwen en behoren tot de oudste en meest geliefde stadsgebruiken in Duitsland. Markten zoals Dresdens Striezelmarkt (eerste vermeldingen in de 15e eeuw) en de Nurembergse markt trekken al eeuwen bezoekers met glühwein, ambachtelijke cadeaus en regionale lekkernijen. Ze vormen culturele en toeristische trekpleisters en spelen een belangrijke rol in de lokale wintereconomie.
De afgelopen jaren zijn kerstmarkten ook doelwit geworden van geweld. De meest bekend geworden aanslag was de terreuraanval in Berlijn op 19 december 2016, toen een gestolen vrachtwagen inreed op de kerstmarkt bij de Gedächtniskirche (Breitscheidplatz). Hierbij vielen doden en veel gewonden. De aanval zette veiligheidsdiscussies over markten en autobeveiliging in binnensteden op scherp. Het onderzoek en de rechtszaken rond deze zaak zijn uitvoerig gedocumenteerd door autoriteiten en Europese instanties. Naast Berlijn zijn er in recentere jaren in Europa en Duitsland ook andere incidenten en verijdelde plannen geweest, waardoor gemeenten alert blijven.
Als reactie op die risico’s hebben Duitse steden diverse maatregelen ingevoerd. Vaak niet één uniform nationaal pakket, maar stads- of marktgebonden regels die per locatie verschillen. Veel voorkomende en zichtbare maatregelen zijn: het plaatsen van betonnen of verplaatsbare barriers en stalen bollards langs wegen die aan markten grenzen; tijdelijke wegafsluitingen of rijverboden voor zwaar verkeer; snelheidsbeperkingen en permanente of tijdelijke verbodszones voor voertuigen boven een bepaald gewicht. Alleen beperkingen voor voertuigen zijn niet genoeg zo zijn er ook extra politie- en beveiligingspatrouilles; toegangscontrolepunten, tassencontroles of metaaldetectoren bij ingangen en inzet van veiligheidscamera’s en intelligence-uitwisseling tussen diensten. In sommige jaren zijn ook specifieke beperkingen voor voertuigen in stadscentra gehandhaafd of aangescherpt op advies van lokale autoriteiten. Gemeenten wegen bij iedere maatregel het veiligheidsbelang af tegen het behoud van de sfeer en bereikbaarheid van de markt.
Niet alle steden, en vooral niet de kleinere dorpen, kunnen deze maatregelen betalen. Hierdoor zijn de kerstmarkten in bijvoorbeeld Kerpen en Overath gesloten of enorm verkleind tot teleurstelling van de dorpelingen en de jaarlijkse, ook Nederlandse, bezoekers van deze kerstmarkten. Niet veel verder dan deze twee dorpen, net over de grens kan het wel doorgaan. In Keulen is het nog steeds een groot gebeuren waar veel mensen op af komen.
