Hypnose wordt een steeds populairdere behandelmethode voor veel mensen. De hypnotherapeuten hebben soms lange wachtrijen en helpen op een werkdag tientallen mensen. Deze uitbreiding in praktijken en populariteit onder mensen is niet voor niets. Het effect van hypnotherapie lijkt positief.
Hypnotherapie wordt namelijk steeds vaker ingezet in ziekenhuizen voor uiteenlopende klachten, vooral voor het behandelen van chronische pijn en spijsverteringsproblemen zoals prikkelbare darm syndroom (PDS). Deze toepassing is de laatste jaren populairder geworden door positieve resultaten in onderzoeken. Vooral kinderen met langdurige buikklachten reageren vaak goed op hypnotherapie; studies tonen aan dat een meerderheid van hen, zo’n 68%, langdurige verlichting van klachten ervaart na een hypnotherapietraject, terwijl dit effect veel lager ligt bij standaardbehandelingen. Door deze resultaten schrijven sommige ziekenhuizen nu hypnotherapie voor aan patiënten, voornamelijk bij aanhoudende pijnklachten waarvoor andere therapieën niet werken.
Toch is het moeilijk om de effectiviteit van hypnose voor alle klachten te bewijzen. Voor andere aandoeningen, zoals stoppen met roken, angst en posttraumatische stressstoornis (PTSS), is de effectiviteit minder duidelijk. Onderzoekers benadrukken dat hypnotherapie hier mogelijk kan helpen, maar dat deze effecten sterk afhankelijk lijken van individuele verschillen in ‘hypnotische ontvankelijkheid’, het vermogen om vatbaar te zijn voor suggesties. Dit verklaart waarom sommige mensen nauwelijks reageren op hypnose, terwijl anderen een sterke reactie vertonen. Door een gebrek aan uitgebreide, consistente onderzoeken is het lastig om hier harde conclusies over te trekken.
Daarnaast maakt hypnotherapie gebruik van technieken zoals visuele suggesties en diepe ontspanning, die het brein in een verhoogde staat van focus brengen. Onderzoek toont aan dat bij mensen die gevoelig zijn voor hypnose hersengebieden zoals de prefrontale cortex – betrokken bij zelfbewustzijn en mentale controle – anders reageren op suggesties. Net zoals bij het placebo-effect, kan de werking van hypnose deels worden verklaard door de overtuiging van de patiënt zelf.
Meer wetenschappelijke studies zijn nodig om de breedte van de effectiviteit beter te gaan begrijpen, maar de groeiende toepassing in ziekenhuizen wijst op het toenemende vertrouwen in deze behandelmethode.
Iedereen kent wel het fenomeen hypnose, maar hoe werkt dit in je brein? Hypnotherapeut De Leeuw en neurowetenschapper Van Cranenburgh vertellen meer over hoe hypnotherapie in de praktijk werkt en hoe het brein daar op reageert.