Je kan niet meer om sociale media heen, iedereen maakt er wel gebruik van. Tweede Kamerleden Don Ceder (CU) en Jesse Six Dijkstra (NSC) leggen zij een verband tussen sociale media en de achteruitgaande mentale gezondheid bij jongeren. Dit claimen zij in een opiniestuk in het AD. Is dit ook echt zo?

Mentale klachten jongeren
Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat 51% van de jongeren in de leeftijdscategorie 18-25 jaar psychische klachten ervaart. De klachten die deze jongeren ervaren zijn vooral somberheid en eenzaamheid. Maar ook het gebruik van sociale media speelt hier een rol in.

Het probleem sociale media
‘Online lijkt het leven van iedereen perfect en zonder problemen. Dit komt voor veel jongeren hard binnen,’ vertelt vitaloog Carolien Baecke. Zij is gespecialiseerd in mentale problemen die komen door de online wereld. ‘Je kan zeker zeggen dat er een verband is tussen de toenemende klachten en het gebruik van sociale media. Niet alleen lijkt het alsof iedereen die je volgt perfect is, maar ook de steeds maar binnenkomende prikkels kunnen een probleem zijn.’ Baecke vindt niet dat sociale media het grootste probleem is voor jongeren. Ze benadrukt dan ook: ‘Ja, minder sociale media gebruik zou helpen, maar het echte probleem ligt bij de prestatiedruk die jongeren voelen. Er wordt veel te veel van hen verwacht en dat merken ze.’

Verder onderzoek
Volgens onderzoeksbureau Newcom vinden ruim 6 miljoen Nederlanders sociale media een gevaar voor hun kinderen. Ook 2,2 miljoen mensen zeggen zich minder gelukkig te voelen door het gebruik van sociale media. Verder onderzoek wijst uit dat er ook een verschil zit tussen jongens en meisjes. Meisjes tussen de 11 en 13 jaar zijn op deze jonge leeftijd al gevoelig voor wat er gebeurt op sociale media. Terwijl bij jongens dit pas gebeurt vanaf 19 jaar. Volgens de GGD komt er veel stress bij kijken als je actief bent op sociale media. Vooral jongeren willen helemaal niks missen wat er online gebeurt. Dit wordt dan ook FOMO genoemd oftewel “fear of missing out’’.

Niet alleen maar negatief
Zelf kijken jongeren vaak positief naar sociale media. Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Zo zeggen de jongeren dat ze via sociale media makkelijk in contact blijven met vrienden. Dit helpt hen dan ook weer voor een goede mentale gezondheid. Zeker door de coronacrisis voelen veel jongeren zich eenzaam. Maar het gebruik van sociale media is een makkelijke manier om met elkaar in contact te blijven.

Conclusie
Je kan duidelijk zeggen dat er een verband zit tussen mentale klachten van jongeren en het gebruik van sociale media zoals wordt beweerd in het opiniestuk. Het is dus terecht dat hier naar wordt verwezen als een groot probleem. Nog wel een kleine toevoeging: sociale media is niet het grootste probleem als het gaat om mentale gezondheid, het is vaak een combinatie van sociale media en prestatiedruk. Het is goed dat er wordt gekeken naar de oplossingen van het effect van sociale media op het mentale welzijn van jongeren. Maar als er geen sociale media meer zou zijn, zouden veel jongeren nog steeds met mentale problemen rondlopen.

Bronnen

De gebruikte bronnen zijn te vinden via de linkjes in de tekst. Verder heb ik contact gehad met:

Telefoongesprek met Carolien Baecke, vitaloog, op 12-11-2024

Onderzoek aangevraagd bij Newcom research & consultancy op 12-11-2024