Sinds 14 februari staat er een opvallend kunstwerk in Utrecht: een smeltende ijsbeer met jong, gemaakt uit ijs. Dit project is georganiseerd door Extinction Rebellion en uitgevoerd door kunstenaar Frank de Conynck. Maar roept dit werkelijk de juiste reactie op? Kunstenares en activiste Katinka Simonse, beter bekend als Tinkebell, spreekt zich kritisch uit over de rol van kunst in klimaatbewustwording en de keuzes van Extinction Rebellion.
Simonse staat bekend om haar confronterende kunst. Ze benadrukt dat de manier waarop kunst impact heeft de afgelopen decennia erg is veranderd. Waar vroeger schokkende kunstwerken nodig waren om aandacht te trekken, gelooft Simonse dat schoonheid tegenwoordig een krachtiger middel is om mensen te raken. “Tegenwoordig is het heel belangrijk om iets aantrekkelijks te maken, zodat je mensen naar je toe trekt. Daarna kun je de diepere lagen en boodschap laten zien”, legt ze uit.
Simonse is daarom kritisch op de samenwerking tussen Extinction Rebellion en het ijssculptuurbedrijf die het kunstwerk heeft gemaakt. “Dat is om te beginnen geen kunstwerk”, zegt ze. “Extinction Rebellion heeft een entertainmentbedrijf ingehuurd om een heel plat ding neer te zetten.” Volgens haar mist de ijsbeer de gelaagdheid en kracht die kunst kan hebben en blijft het een oppervlakkig beeld zonder echte impact. Ze steunt de boodschap van Extinction Rebellion, maar vindt het tegenstrijdig dat ze kunstinstellingen aanvallen en ook kunst inzetten voor hun acties. Kunst is vaak afhankelijk van geld, dat meestal niet uit duurzame bronnen komt, wat de situatie complex maakt volgens Simonse.
Simonse roept daarom Extinction Rebellion op om kunst niet als decorstuk te gebruiken, maar om samen te werken met echte kunstenaars. “Kunstenaars zijn experts in het vertellen van verhalen en het overbrengen van boodschappen”,benadrukt ze. “Ik zou echt willen oproepen om kunst aan de kunstenaars te laten en met hen samen te werken in plaats van ertegen te vechten.”