Teletekst was ooit dé manier om het nieuws te volgen. Op 1 april 1980 lanceerde de NOS deze tekstdienst, waarbij je korte nieuwsberichten op je televisie kon zien zonder internet. De redactie werkte hard om alles supersnel en foutloos bij te werken, vooral bij groot nieuws zoals verkiezingen of rampen. Het nostalgische icoon is binnen de journalistiek nog steeds populair, vooral bij de oudere generatie die hiermee opgegroeid is. Toch lijkt het einde wel in zicht voor Teletekst.
In 1976 bezochten twee Nederlandse omroepmedewerkers, die voor een congres in Londen waren, de BBC. Ze wilden kennismaken met het nieuwe informatiesysteem Teletekst, dat de Britse omroep sinds 1974 onder de naam Ceefax uitzond. Vier jaar later, op 1 april, was het dan zover in Nederland. Teletekst werd door de NOS gelanceerd. Met zijn kenmerkende blokkerige letters en felle kleuren groeide Teletekst uit tot een onmisbare bron van nieuws en informatie voor miljoenen Nederlanders. In een tijd zonder internet bood het een snelle en betrouwbare manier om actuele gebeurtenissen te volgen. ‘Eigenlijk is er heel weinig veranderd en dat is denk ik ook de kracht van Teletekst’, vertelt Petra Steenhof, redacteur die al lang betrokken is bij Teletekst in een interview met Radio 1.
‘Zonder nutteloze poppenkast’
Veel gebruikers die opgegroeid zijn met Teletekst zijn nog altijd erg tevreden met de eenvoud van de tekstdienst. ‘Ik ben al jaren fan van Teletekst, het meest informatieve en minst ergerniswekkende tv-programma’, zei Maarten van Rossem tegen de NOS. ‘Er is geen presentator, geen overbodig gelul, het is zonder nutteloze poppenkast.’ De redactie van Teletekst werkte onder grote tijdsdruk. Nieuws moest snel, netjes en correct worden gebracht, wat betekende dat journalisten constant bezig waren om de pagina’s actueel te maken. De pagina-indeling stond altijd vast: de belangrijke nieuwsberichten verschenen op pagina 101, terwijl sportnieuws zijn plek had op 601. Het format was beperkt tot enkele regels per pagina. Dit was een uitdaging, zeker met lastig en groot nieuws.
Snel schakelen
Er waren veel deadlines, met name op momenten dat er iets groots gebeurde in de wereld. Bij grote gebeurtenissen, zoals verkiezingen of rampen, werd dan ook razendsnel geschakeld om actuele en betrouwbare informatie te delen. Dit zorgde ervoor dat de samenwerking tussen journalisten, eindredactie en technische medewerkers heel goed moest gebeuren, omdat fouten niet makkelijk hersteld konden worden.
Toekomst
Ondanks de opkomst van internet en mobiele apps blijft Teletekst populair. Door de eenvoud en betrouwbaarheid maakte het een favoriet, vooral onder oudere generaties. Toch neemt het gebruik langzaam af en zijn veel diensten inmiddels verplaatst naar andere digitale platformen. Hoewel alles moderner wordt en het nieuws de hele dag om ons heen is, denkt chef online van NOS, Gerard de Kloet, dat het niet voor altijd zal blijven. ‘De aankomende 5 á 10 jaar zal het er nog wel zijn, ook wel 15 jaar, maar 45 jaar is wel een hele lange periode.’
Bekijk hieronder de reportage over het 45-jarig bestaan. Hoe lang gaat de NOS eigenlijk door met Teletekst?