Je kans op kanker verminderen? Volgens een artikel op Welingelichte Kringen heb je dagelijks 4,5 minuut intensieve lichamelijk activiteit nodig om je kans op kanker te verkleinen. Maar klopt dit wel?
Let op: Deze factcheck is uitgevoerd met de beschikbare informatie op de dag van publicatie (03-04-2025)
De claim
Op 19 maart 2025 publiceerde Welingelichte Kringen het artikel ‘Tijd voor de mini-workout: even twee minuten knallen doet wonderen voor je gezondheid’, geschreven door Nina van der Linden. Hierin wordt beweerd dat korte, intensieve bewegingen – zoals de trap op sprinten of dansen – een positieve invloed hebben op de gezondheid. Het artikel stelt dat dagelijks 4,5 minuten intensieve activiteit in verband is gebracht met een derde minder kans op kanker. Maar hoe sterk is dat verband?
De claim die in deze factcheck wordt onderzocht: ‘Dagelijks 4,5 minuten intensief bewegen vermindert de kans op kanker met een derde.’
Het verband
Kanker is niet één ziekte, maar een verzameling van meer dan honderd ziektes. Hierom is een claim als deze lastig te definiëren, want hoe kan beweging invloed hebben op zoveel verschillende ziektes? Gemma van den Boog, woordvoerder van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) voor de Nederlandse Kankerbestrijding, ligt toe dat lichaamsbeweging vooral de kans op darm-, borst- of baarmoederkanker verkleint. Hierover licht zij verder toe:
‘Er zijn vier redenen waarom voldoende beweging je beschermt tegen kanker. Allereerst houdt bewegen je hormoonspiegel laag, dat betekent dat er niet te veel hormonen in je lichaam zitten. Met te veel hormonen heb je meer kans op kanker. Ten tweede versterkt bewegen je immuunsysteem. Je immuunsysteem beschermt je tegen allerlei ziektes en infecties en kan ook kankercellen doden en opruimen. Ten derde houd je door bewegen een gezond gewicht, overgewicht vergroot de kans op kanker. En tot slot zorg je voor minder buikvet, want hoe meer je daarvan hebt, hoe groter je kans op kanker.’
Nina van der Linden?
De auteur van het artikel op Welingelichte Kringen is Nina van der Linden, maar informatie over haar expertise op dit onderwerp is moeilijk te vinden. Op de website van Welingelichte Kringen is er een profiel aan haar gekoppeld, maar zonder foto of verdere details. Daarnaast is er nog iets opvallends: in de URL van haar profiel staat een andere naam, namelijk Chantal Caes. Bij andere auteurs komen de URL en profielnaam wel overeen. Dit roept vragen op over de betrouwbaarheid van de auteur en het artikel.
Om hier duidelijkheid over te krijgen, is contact gezocht met het platform via hun contactformulier. Een reactie laat nog op zich wachten.
De origine
Omdat de auteur niet te achterhalen is, kijken we naar het platform waarop het is gepubliceerd. Welingelichte Kringen is een platform dat nieuws toegankelijker wil maken voor het Nederlandse publiek. Dit proberen zij door de, volgens hen, belangrijkste artikelen te verzamelen en daar een ‘synopsis’ van te maken. De artikelen op Welingelichte Kringen zijn dus geen originele journalistieke stukken, maar samenvattingen van nieuws uit andere bronnen.
Het artikel waarnaar ‘Nina’ verwijst is van het CNN, een Amerikaans kabelnieuwsnetwerk. De auteur van dit artikel is Melanie Radzicki McManus, waarover wel meer informatie is te vinden. Melanie is een freelanceschrijfster die zich specialiseert in reizen, gezondheid en fitness. Melanie’s artikel is gepubliceerd op 18 maart 2025, een dag voordat Welingelichte Kringen de eigen en verkorte versie publiceerde.
In het artikel op het CNN wordt alle data veel uitgebreider toegelicht dan op Welingelichte Kringen. Maar ook het CNN publiceert niet primaire informatie, maar info gebaseerd op een extern onderzoek.
Het onderzoek
Het onderzoek waarnaar wordt verwezen is een onderzoek van Jama Oncology. Het onderzoek bevestigt dat 4,5 minuut beweging in verband kan worden gebracht met een derde minder kans op kanker. Het onderzoek is een observatiestudie, wat betekent dat het alleen een verband aantoont, maar geen direct bewijs levert dat 4,5 minuten per dag bewegen je kans op kanker met een derde echt vermindert. Andere factoren, zoals voeding, genetische aanleg of levensstijl, kunnen ook een rol spelen, maar zijn in deze studie niet meegenomen.
Conclusie
Aan de hand van deze factcheck valt te bevestigen dat de claim gedeeltelijk waar is. De data worden bevestigd door het onderzoek en lichaamsbeweging kan inderdaad de kans op kanker verlagen, maar of die 4,5 minuten en een derde minder kans op kanker een zeker verband hebben, is door de onderzoeksmethode in twijfel te trekken.
