Bewering

‘Te veel cardio verhoogt risico op diabetes type 2’

Oordeel

Deels onwaar

Bron van de bewering

Volgens een artikel van Women’s Health, geschreven door Demi Schoenmakers, kan te veel cardio de hormonen verstoren, inclusief insuline. Dit kan mogelijk leiden tot gewichtstoename en een verhoogd risico op diabetes type 2.

Waarom deze bewering deels onwaar is

Volgens een rapport van de Nederlandse Diabetes Federatie (2018) heeft regelmatig bewegen aanzienlijke voordelen voor mensen met diabetes type 2 of een verhoogd risico daarop. Beweging verbetert onder andere de insulinegevoeligheid, doordat het de opname van glucose in de spieren stimuleert. Daarnaast heeft bewegen een positief effect op het lichaamsgewicht en de mentale gezondheid. Zelfs kortdurende beweging na een maaltijd kan de bloedglucoseregulatie verbeteren en de insulinegevoeligheid verhogen.

Rob Wüst, universitair docent spierfysiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, vindt deze claim uit het artikel van Women’s Health misleidend: ‘Dit geldt alleen in extreme gevallen. Bij ultraduursporters of topsporters die chronisch overtraind raken en onvoldoende herstellen, zie je soms een verhoogde aanmaak van stresshormonen. Dit kan uiteindelijk leiden tot insulineresistentie en zelfs type 2-diabetes.’

Uit een wetenschappelijke overzichtsstudie van Jagsz & Sikora (2025) blijkt dat High-Intensity Interval Training (HIIT) een positief effect heeft op insulinegevoeligheid en gewichtsverlies bij mensen met obesitas. Wüst: “Er is veel onderzoek gedaan naar insulinegevoeligheid en -ongevoeligheid. We weten dat als je helemaal niet sport, je al binnen een korte periode de eerste tekenen van insulineresistentie kunt ontwikkelen.’

De meeste Nederlanders bewegen juist te weinig. Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat slechts 44% van de Nederlanders voldoende beweegt. Wüst: ‘Voor de meeste mensen, en zeker voor de gemiddelde Nederlander, geldt dat cardio juist gezond is en helpt om type 2-diabetes te voorkomen.’

Daarnaast toont een studie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) uit 2022 een verband tussen het tijdstip van lichaamsbeweging en het risico op diabetes type 2. De resultaten suggereren dat meer fysieke activiteit in de middag en avond het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 kan verkleinen.

Ook schrijft Schoenmakers het volgende: ‘Hoewel langdurige verstoringen in insulinegevoeligheid kunnen bijdragen aan een verhoogd risico op diabetes type 2, is dit vooral een risico bij extreme trainingsschema’s en een tekort aan de juiste voedingsstoffen.’ Volgens Wüst is dit waar, maar het kan verwarring veroorzaken omdat dit alleen geldt in extreme situaties, zoals bij topsporters zonder voldoende herstel. Voor de meeste mensen, en vooral voor mensen met diabetes type 2, is dit niet relevant. Wüst: ‘Mensen met type 2-diabetes moeten juist worden aangemoedigd om te blijven sporten, omdat lichaamsbeweging een van de beste manieren is om de insulinegevoeligheid te verbeteren.’

Het hormoon insuline speelt een belangrijke rol in de stofwisseling van koolhydraten, vetten en eiwitten. Het reguleert de bloedsuikerspiegel en zorgt ervoor dat glucose door de cellen wordt opgenomen en omgezet in energie. Insulinegevoeligheid betekent dat het lichaam efficiënter suikers uit het bloed opneemt.

Conclusie

De bewering dat te veel cardio het risico op diabetes type 2 verhoogt, is alleen waar in extreme gevallen. Voor de meeste mensen verbetert cardio juist de insulinegevoeligheid en verlaagt het risico op diabetes type 2. Alleen bij topsporters, in combinatie met onvoldoende herstel, kan een verstoring van stresshormonen leiden tot insulineresistentie.