‘Feminisme heeft de maatschappij kapotgemaakt. Vrouwen horen thuis in de keuken.’ Het zijn uitspraken die steeds vaker opduiken op sociale media, verspreid door mannelijke influencers zoals Andrew Tate. Wat is de rol van sociale media in deze ontwikkeling en hoe zorgen zij ervoor dat jonge mannen kunnen worden beïnvloed?
De zogenaamde Manosphere, een online gemeenschap waarin traditionele en vaak vrouwonvriendelijke ideeën over mannelijkheid worden gepromoot krijgt dankzij sociale media steeds meer zichtbaarheid. Het is een wereld waarin machtsverhoudingen, dominantie en mannelijke superioriteit centraal staan.
Toch ligt de oorzaak bij het verspreiden van Manosphere gedachtes niet alleen bij platforms als TikTok, Instagram of YouTube, benadrukt social media-expert Kirsten Jassies in de podcast Schermtijd. ‘Het is niet allemaal de schuld van sociale media,’ stelt ze. ‘Wij als samenleving dragen hier ook verantwoordelijkheid voor. Sociale media versterkt het probleem, maar het is niet de oorzaak.’
De Manosphere kent twee kanten. De mannen die dit soort gedachtes geloven en naleven zoeken houvast, erkenning en een gevoel van controle, zo schrijft het Nederlands Jeugdinstituut. Kirsten merkt dat ook met haar eigen zoon ‘Mijn zoon kijkt naar Joel Beukers. Zijn discipline wat betreft het sporten vind ik knap, maar zijn boodschap vind ik vaak toxisch,’ zegt ze. Die zogenoemde toxische mannelijkheid wordt gepresenteerd als succes en kracht en spreekt jongeren aan die nog op zoek zijn naar hun identiteit.
Tegelijk zijn er ook tegenbewegingen. Influencers zoals Nienke Sravenzande reageren met humor op seksistische content en bieden een positief tegengeluid: ‘Dat zijn de mensen die ik volg,’ zegt Kirsten. De opkomst van de Manosphere zorgwekkend. Volgens Pointer wordt geweld tegen vrouwen binnen deze kringen steeds meer genormaliseerd.
Regisseur en theatermaker Catoo Lustig maakt theatervoorstellingen die juist empathie creëren voor jongens die in deze wereld terechtkomen. Door middel van haar voorstellingen laat ze de andere kant van het verhaal zien. In de podcast Schermtijd hoor je over haar voorstelling Beautybomb: