Bewering
Contact met kinderen leidt tot betere sociale en emotionele verbinding bij mensen met dementie.

Oordeel
Onnauwkeurig

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op moment van publicatie.

Bron van bewering
In het opiniestuk ‘Kinderen zijn sleutel tot mensen met dementie’ , gepubliceerd op 19 september 2025 in het AD, schrijft dr. Kasper Bormans, verbonden aan de universiteit Maastricht en expert op het gebied van verbindende communicatie, dat kinderen de sleutel zijn in contact met mensen met dementie. Volgens hem ontstaat echte verbinding niet door meer tijd samen, maar door betekenisvolle tijd te creëren via gelijkwaardigheid, spel en gedeelde fantasie, waarbij kinderen dus een belangrijk onderdeel zijn. Spel noemt hij de taal van kinderen.

Het opiniestuk verscheen voorafgaand aan Wereld Alzheimer Dag en benadrukte dat in 2040 meer dan een half miljoen Nederlanders dementie zullen hebben. Bormans pleit ervoor dat ieder kind minstens één betekenisvolle ontmoeting heeft met een oudere, met of zonder dementie.

De kern van zijn stelling: contact met kinderen leidt tot betere sociale en emotionele verbindingen met mensen met dementie.

Onderzoek
Borman verwijst in zijn opiniestuk naar zijn eigen onderzoek en een stappenplan dat hij met de Universiteit Maastricht ontwikkelt om scholen en verpleeghuizen bij elkaar te brengen. Een direct wetenschappelijk verband tussen kinderen en een betere verbinding bij dementie laat hij echter niet zien.

Ik heb geprobeerd om contact op te zoeken met Bormans via zijn website, maar tot op moment van publicatie heb ik nog geen reactie.

Vervolgens heb ik gezocht of er in Nederland iets is waarmee kinderen zijn gekoppeld aan mensen met dementie. Zo kwam ik op Adoptieproject Jong adopteert Oud, dat ontstond door een samenwerking tussen Alzheimer Centrum Limburg en Alzheimer Nederland. Hierbij bezoeken kinderen uit groep 7 of 8 in kleine groepjes mensen met dementie. Ze maken dan een praatje, spelen spelletjes en de kinderen krijgen vooraf les over dementie.
Volgens de folder helpt dit de bewoners contact te houden met de maatschappij en vermindert de eenzaamheid. Ook zou het contact met de kinderen een positieve invloed heeft op hun welzijn. De meeste mensen reageren ontspannen en genieten van de aandacht, aldus de folder over het Adoptieproject.

Internationaal bestaan vergelijkbare projecten. Bij een kleinschalig onderzoek vanuit de University of Sheffield hadden 41 kinderen (9-10 jaar oud) contact hadden met tien bewoners met dementie. Uit het resultaat bleek dat Adopt a Care Home-programma een plezierige ervaring was voor zowel de kinderen als de bewoners en dat de bewoners actief deelnamen aan interacties. Echter was het onderzoek kleinschalig, waardoor harde conclusies niet getrokken kunnen worden.

Vervolgens heb ik een gesprek gehad met dr. ir. Simone de Bruin, lector Goed Leven met Dementie aan de Hogeschool Windesheim. Zelf deed zij geen onderzoek naar de relatie tussen kinderen en mensen met dementie, maar wel vertelde ze dat veel mensen een negatief beeld hebben bij mensen met dementie. ‘En dat maakt dat ze vaak vooral de ziekte zien, en niet de mens. Dat is van invloed op hoe zij hen benaderen’, aldus De Bruin. De Bruin kan zich voorstellen dat dit voor kinderen anders is. Die zien gewoon een mensen zijn mogelijk wat minder gekleurd door allerlei aannames.
De Bruin vertelde verder dat zij van het eerder genoemde adoptieproject weet dat meer dan 20 projecten lopen tussen scholen en zorginstellingen. Hoewel het vooral anekdotisch bewijs is, zijn de ervaringen al jaren vrij consistent: bewoners vrolijker en goede stemming bij bewoners blijft hangen.

Conclusie
Er zijn aanwijzingen dat contact tussen kinderen en mensen met dementie positieve effecten heeft. Zowel de folder van het project Jong adopteert Oud als het onderzoek uit Sheffield laten zien dat bewoners vaak ontspannen reageren en plezier beleven aan dit contact. Echter is dit onderzoek te kleinschalig om de claim hard te maken.
Ook Simone de Bruin kan zich voorstellen dat de claim klopt, vanwege de onbevangen houding van kinderen. Echter heeft De Bruin zelf geen onderzoek gedaan naar de relatie tussen kinderen en mensen met dementie gedaan.

Toch onderbreekt overtuigend wetenschappelijk bewijs. Het opiniestuk van Bormans is voornamelijk gebaseerd op eigen inzichten.

Vandaar het oordeel: onnauwkeurig. De claim lijkt in grote lijnen te kloppen, maar mist wetenschappelijke onderbouwing om het gefundeerd te maken.