Uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging van Banken blijkt dat 1 op de 10 jongeren wel eens benaderd is om als geldezel op te fungeren. Op het eerste gezicht lijkt het voor hen vaak onschuldig om als geldezel op te treden, maar de gevolgen zijn ernstig. 7 op de 10 jongeren is zich niet bewust van de consequenties die dit met zich meebrengt.

De gemaakte schulden terugbetalen, een taakstraf, een geldboete, een celstraf, een bankblokkade en een strafblad; dit zijn mogelijke gevolgen die het optreden als geldezel met zich meebrengt. Wanneer de politie een onderzoek start, is de pakkans 100 procent. De gevolgen kunnen levenslange consequenties hebben, zoals het niet kunnen aanvragen van een hypotheek of het moeilijk kunnen vinden van een baan vanwege een strafblad (NVB, 2024).

Geldezels, ook wel katvangers of moneymules genoemd, zijn mensen die worden geronseld om hun bankrekening te laten misbruiken. In ruil voor geld wordt een bankkaart of rekeningnummer uitgeleend, waarna de crimineel dit vervolgens gebruikt voor het witwassen van geld. Op deze manier blijft de crimineel buiten beeld en zal de geldezel de straf op zich nemen (Politie, 2024).

Veel geldezels worden benaderd via sociale mediaplatforms zoals Instagram, TikTok en Facebook, maar er zijn ook jongeren die telefonisch of per e-mail benaderd worden. Het optreden als geldezel lijkt voor hen vaak een onschuldige manier om snel en veel geld te verdienen, maar in werkelijkheid werken zij mee aan het witwassen van geld. Hier staan zware straffen op, want dit is een strafbaar feit, terwijl de crimineel zelf buiten beeld blijft.

Herkennen en voorkomen

Om jongeren voor te lichten over dit actuele probleem, stellen bedrijven en organisaties campagnes op, zoals de Nederlandse Vereniging van Banken. Zij hebben de campagne ‘Herken Fraude. Voorkom Fraude’ opgezet. Door middel van deze campagne willen ze jongeren voorlichting geven over hoe deze criminelen te werk gaan, zodat jongeren kunnen herkennen wanneer ze benaderd worden door zo’n fraudeur.

Daarnaast delen overheidsinstanties zoals de politie en Slachtofferhulp veel informatie over de werkwijze van fraudeurs, en geven zij tips om veilig met je bankrekening om te gaan: leen nooit je bankpas of rekeningnummer uit, reageer niet zomaar op vacatures waarbij je snel veel geld kunt verdienen, en let op taal- en spelfouten in berichten. Lijkt iets te mooi om waar te zijn? Dan is dat vaak ook het geval (Politie, 2024).

Hulp

Wanneer je als geldezel hebt gefungeerd, ziet de politie je direct als verdachte. Het is dus belangrijk om meteen actie te ondernemen om te voorkomen dat de situatie erger wordt. Doe aangifte, want fraude is strafbaar, ook als je bent ingezet als geldezel. Blokkeer je rekening, breng de bank op de hoogte, verander je pincodes en verzamel bewijs zoals kopieën van bankafschriften (Slachtofferhulp, 2024).

Bronnen:

• Nederlandse Vereniging van Banken. (2024). 7 op de 10 jongeren onbekend met grote pakkans geldezels.
• (2024). Voorkom dat je een money mule wordt. Geraadpleegd van politie.nl.
• Slachtofferhulp Nederland. (2024). Geldezel. Geraadpleegd van slachtofferhulp.nl.