Claim

Het tekort aan werknemers ontstaat niet omdat er minder werknemers zijn, maar omdat deze werknemers van baan wisselen.

LET OP: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van informatie die op het moment van publicatie beschikbaar was.

Oordeel:

Onnauwkeurig: Er is bewijs dat te veel baanwisseling voor tekorten op de arbeidsmarkt kan zorgen. Flexwerkers zijn verantwoordelijk voor een groot aandeel van de baanwisselingen. Zij zijn echter niet de enige oorzaak van het Nederlandse arbeidstekort. Andere factoren zoals salaris en vergrijzing spelen hier ook in mee. Bovendien hoeft flexwerk uit zichzelf niet voor problemen te zogen, mits er een goede balans is tussen mensen met een vaste en flexibele arbeidspositie.

Bron van deze claim

Op 26 september 2025 publiceerde Joop, de opiniesite van BNNVARA, een opiniestuk met de titel: Werkgevers huilen krokodillentranen over niet vervulde vacatures. Schrijver Anne Pieter van Dijk, lid van vakbond FNV, beweert in het stuk dat het tekort aan arbeidskrachten is ontstaan omdat werkgevers te weinig investeren in hun werknemers. In plaats daarvan zouden werkgevers te veel ingezet hebben op uitzendkrachten (ook wel flexwerkers) en arbeidsmigranten. Van Dijk meent dat er meer geïnvesteerd moet worden in de waardering en opvolging van werknemers.

Onderzoek

In het opiniestuk haalt Van Dijk dit artikel van Paul de Beer aan. De Beer is hoogleraar Arbeidsrecht aan de UVA. In het artikel kijkt hij naar de oorzaken van de krapte op de arbeidsmarkt in Nederland. Om de krapte te bepalen, kijkt hij naar de hoeveelheid openstaande vacatures. Vacatures kunnen ontstaan doordat een werkgever nieuw personeel zoekt, of oud personeel gaat vervangen. Het grootste deel van de vacatures komt voort uit de vervangingsvraag, volgens een berekening van De Beer. Voor de berekening heeft hij gegevens van het CBS gebruikt.

Dit koppelt De Beer aan een ander gegeven: Steeds meer baanwisselaars hadden eerder al werk. Dat betekent dat zij een vacature achterlaten op het moment dat ze van baan wisselen, waardoor het aantal vacatures gelijk blijft. Dit proces stopt pas op het moment dat een persoon die eerder geen werk had de vacature vervult.

In een interview legt De Beer uit hoe hij tot deze conclusie is gekomen: ‘Er veranderen zoveel mensen van baan omdat er veel mensen met een flexibel arbeidscontract zijn. Zij moeten na een of twee jaar vaak op zoek naar een andere werkplek.’ Hij wijst wel op een belangrijke nuance: Niet alle mensen die van baan wisselen laten een vacature achter. ‘Je ziet bijvoorbeeld ook flexwerkers in tijdelijke functies, na hun vertrek is het vaak niet nodig om een nieuwe werknemer aan te stellen, omdat de arbeidsvraag weg is.’

Net als De Beer gebruikt Van Dijk ook cijfers van het CBS om zijn verhaal te ondersteunen. Hij verwijst naar deze tabel. De tabel laat zien dat er de laatste jaren meer betaald gewerkt wordt, wat volgens Van Dijk bewijst dat er dus geen sprake is van een tekort aan werknemers om vacatures te vervullen.

Het UVW verwacht geen grote groei in het aantal banen tot 2027. Dat zou betekenen dat het arbeidstekort kan krimpen als vacatures niet blijven rondgaan door toedoen van flexwerkers.

Conclusie

Van Dijk heeft met zijn claim tot op zekere hoogte gelijk, het aantal baanwisselaars zorgt inderdaad voor een overschot aan openstaande vacatures en dus een krapte op de arbeidsmarkt. In zijn stuk geeft hij echter geen nuances aan. Zo spelen andere zaken (zwart werk, buitenlandse invloed en vergrijzing) wel mee, maar benoemt hij ze niet. Ook binnen de dingen die hij wel benoemt laat hij belangrijke nuances weg, bijvoorbeeld dat het aantal baanwisselingen vooral door flexwerkers komt.

Flexwerkers hebben dus een ingewikkelde positie binnen de Nederlandse arbeidsmarkt. Hoewel flexibele arbeidscontracten erg in trek zijn bij werkgevers, is niet iedereen er even blij mee. Verslaggever Thijs Vos gaat met een reportage in op de voor- en nadelen van flexwerken. Hiervoor spreekt hij met Amerik Klapwijk van vakcentrale VCP en Anette Mendel-Stevens van uitzendbureau Weerwerk. Bekijk de reportage hieronder: