Volgens datingcoach Sazan van Woerden is er een ongekend aantal singles in de samenleving: “Er zijn meer singles dan ooit.” Dit roept meteen vragen op, want maatschappelijke trends veranderen voortdurend. Maar klopt het echt dat we een recordaantal singles zien? Wat zit er precies achter deze toename en hoe ziet het beeld van ‘single zijn’ er daadwerkelijk uit?
Onderzoek en cijfers bevestigen deze claim. Zowel CBS-data als deskundigen wijzen op een toename van het aantal eenpersoonshuishoudens en de groeiende individualisering. Het is lastig te definiëren wat ‘single’ zijn precies inhoudt. Veel mensen wonen alleen, maar hebben wel een liefdesrelatie. In dit onderzoek wordt met name uitgegaan van alleenwonende en wordt er dus vooral gekeken naar de huishoudens in Nederland. Het aantal alleenstaanden zal de komende jaren toenemen, van 2,4 miljoen in 2003 tot 3,4 miljoen in 2030. Het ontbinden van de relatie en vergrijzing zijn de belangrijkste oorzaken van deze groei.
CBS-data bevestigen stijging
Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het aantal eenpersoonshuishoudens de afgelopen decennia flink is toegenomen. Tegen 2030 wordt er zelfs een miljoen extra alleenwonenden verwacht. Deze toename geldt niet alleen voor jongvolwassenen, maar zeker ook onder ouderen is het aantal alleenstaanden sterk gestegen. Het aantal eenpersoonshuishoudens is de afgelopen 10 jaar met één miljoen gegroeid.
De toename van alleenstaanden komt voort uit veranderde normen en waarden sinds de Tweede Wereldoorlog en de grotere mate van individuele keuzevrijheid door welvaart en economische zelfstandigheid van vrouwen. Seks, huwelijk en kinderen krijgen zijn steeds meer losgekoppeld, wat ertoe leidt dat jongvolwassenen eerst focussen op ervaringen en werk voordat ze zich binden.
Deskundige inzichten: Emancipatie en individualisering
Lonneke van den Berg, deskundige op het gebied van singles onder jongvolwassenen, bevestigt dat de toename van singles sterk samenhangt met maatschappelijke veranderingen. Ze wijst op de emancipatie van vrouwen, die langer studeren en meer nadruk leggen op zelfontwikkeling. “Vrouwen krijgen tegenwoordig op latere leeftijd kinderen en stellen gezinsvorming uit,” legt ze uit. In 1970 waren vrouwen gemiddeld 24,3 jaar bij hun eerste kind, maar tegenwoordig is dat gestegen naar 30,3 jaar. Hierdoor ontstaat een langere periode waarin mensen zelfstandig zijn voordat ze aan kinderen beginnen.
Daarnaast speelt individualisering een grote rol. Mensen hechten steeds meer waarde aan zelfontplooiing, vaak zonder partner of kinderen.
Scheidingen en LAT-relaties onder ouderen
Jan Latten, socioloog en demograaf, geeft aan dat niet alleen jongvolwassenen vaker alleen wonen. Ook onder ouderen neemt het aantal alleenstaanden toe. Een belangrijke oorzaak hiervan is de ‘divorce revolution’ van de jaren ‘70. “Scheiden is onder ouderen steeds meer genormaliseerd. Vroeger trouwde men jong en bleef dan samen, maar tegenwoordig zie je dat mensen later in hun leven besluiten om alleen verder te gaan.” aldus Latten. Hij wijst ook op het toenemende aantal LAT-relaties (Living Apart Together), waarbij mensen wel een relatie hebben, maar bewust kiezen om apart te blijven wonen. Vooral onder 50-plussers, de babyboomers, is dit een populaire vorm van samenleven. “Zij houden zich bij het vinden van een partner vaak bezig met de vraag ‘Past hij of zij wel bij mij?’, maar vervolgens komen er problemen naar voren die ze eerst niet realiseerden.” Samen met de individualisering is ook het egoïsme van de mens gegroeid, “Iedereen is een grote ik.” volgens Latten. Om een relatie goed stand te laten houden is geven en nemen het allerbelangrijkste. Kun je dit niet, dan zal je vroeg of laat gaan botsen.
Ten slotte gaat men ook veel sneller op zoek naar een nieuwe partner omdat iedereen denkt: ‘Ik heb recht op een leuk leven, maar ben nu niet gelukkig, dus ik ga op zoek naar een ander.’
Complexe definitie van ‘single zijn’
Beide deskundigen benadrukken dat de definitie van ‘single zijn’ ingewikkelder is dan het lijkt. Lonneke van den Berg noemt dat niet iedereen die alleen woont automatisch single is; sommige mensen hebben een LAT-relatie of een partner die elders woont. Latten voegt hieraan toe dat “Alleen wonen niet hetzelfde is als alleen zijn.” Dit maakt het lastig om precies te definiëren hoeveel singles er daadwerkelijk zijn.
Conclusie
De claim dat het aantal singles nog nooit zo hoog is geweest, is op basis van CBS-data en deskundige analyses zeer aannemelijk. Emancipatie, de focus op zelfontwikkeling, uitgestelde gezinsvorming en scheidingen zijn de belangrijkste oorzaken van deze trend. De vraag blijft echter wat precies als ‘single’ geldt, gezien de complexiteit van moderne relaties zoals LAT-relaties. Dat het aantal alleenwonenden toeneemt, dat is een feit.
Bronnen
- AD.nl – Er zijn meer singles dan ooit, zo maak je volgens datingcoach Sazan een onderscheidend profiel
- Sazan van Woerden
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Jan Latten
- Demograaf en socioloog
- Lonneke van den Berg
- Postdoctoraal onderzoeker, Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut
