Op sociale media, zoals TikTok en Instagram, gaan verschillende verhalen rond over de gevolgen en risico’s van hormonale anticonceptie. Een veelvoorkomende bewering is dat deze anticonceptie kan leiden tot onvruchtbaarheid. Ineke van der Vlught, programmamanager anticonceptie en abortus bij expertisecentrum seksualiteit Rutgers, weerlegt deze bewering: ‘Je vruchtbaarheid kan niet worden aangetast door hormonen.’
Onderdrukken van vruchtbaarheid
Er zijn diverse vormen van hormonale anticonceptie. Je kunt ervoor kiezen om anticonceptie met één hormoon te gebruiken, zoals bijvoorbeeld de hormoonspiraal, het hormoonstaafje of de minipil. Deze voorbehoedsmiddelen bevatten alleen progestageen. Daarnaast zijn er ook anticonceptiemiddelen met twee hormonen, namelijk progestageen en oestrogeen; voorbeelden hiervan zijn de pil en de hormoonpleister.
Ellen Klinkert, gynaecoloog aan het UMC Groningen, legt uit dat de pil de vruchtbaarheid tijdelijk onderdrukt. ‘Wanneer vrouwen stoppen met het gebruik van deze hormonen, kan het enige tijd duren voordat zij weer vruchtbaar zijn. Dit kan zorgen voor enige spanning, maar vaak wordt vergeten dat veel van deze vrouwen al een onregelmatige cyclus hadden voordat zij begonnen met het gebruik van de pil.’
Bijwerkingen
Hormonale anticonceptie kan verschillende bijwerkingen met zich meebrengen. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vermeldt dat hoofdpijn, acne, misselijkheid en buikpijn klachten zijn die vooral in de eerste drie maanden van gebruik kunnen voorkomen. Klinkert benadrukt dat de kans op bijwerkingen afhangt van de persoon en van het soort anticonceptie dat wordt gebruikt. Momenteel zijn er nog steeds onderzoeken bezig naar andere mogelijke bijwerkingen, zoals gewichtstoename en stemmingsklachten, maar hiervoor ontbreekt nog voldoende bewijs.
Sociale media
De meningen die rondgaan op sociale media over anticonceptie zijn zeer verschillend. Klinkert vertelt dat er veel mensen zijn die een aversie hebben tegen het gebruik van deze hormonen. ‘Steeds meer mensen kiezen ervoor om over te stappen naar natuurlijke anticonceptie, maar dit is echt veel minder betrouwbaar omdat het belangrijk is om hier strikt gebruik van te maken. Je moet elke dag op hetzelfde tijdstip meten en daarnaast je lichaamstemperatuur in de gaten houden. In vergelijking met de pil is dit erg onbetrouwbaar.’
Gynaecologen maken zich hier grote zorgen over, omdat deze natuurlijke anticonceptie strikt moet worden toegepast. ‘Natuurlijke anticonceptie is totaal niet te vergelijken met bijvoorbeeld de pil; het is afhankelijk van veel verschillende factoren en het is onbetrouwbaar,’ aldus Klinkert.
Uit onderzoek van Pointer blijkt dat 40 procent van de video’s op TikTok negatieve verhalen bevat over anticonceptie, en 13 procent van deze video’s bevat misinformatie. Klinkert voegt toe: ‘Veel van de beweringen die rondgaan op TikTok worden ook niet eens onderbouwd.’
Nabootsing van hormonen
Ineke van der Vlught, gepensioneerd medewerker van expertisecentrum Rutgers, bevestigt dat hormonale anticonceptie de vruchtbaarheid niet kan aantasten. ‘De pil maakt je niet onvruchtbaar; de hormonen zijn eigenlijk een nabootsing van de natuurlijke hormonen in je lichaam,’ zegt ze. Pregnanta geboortezorg ondersteunt deze uitspraak op hun website.
Van der Vlught wijst erop dat het even kan duren voordat de cyclus weer op gang komt na het stoppen met de pil. Daarnaast vermindert de vruchtbaarheid van vrouwen naarmate ze ouder worden, vooral na de leeftijd van 35. ‘Het is dus een fabel dat je onvruchtbaar wordt van de pil. Bij de prikpil kan het wel wat langer duren voordat je zwanger kunt worden,’ voegt ze toe. Ook SHE Health Clinics bevestigt dat het enige tijd kan duren voordat de vruchtbaarheid weer normaal is na het gebruik van de pil.
Conclusie
Er gaan veel verschillende verhalen rond over de invloed van hormonale anticonceptie op de vruchtbaarheid. Zoals blijkt uit het onderzoek van Pointer, kloppen lang niet alle beweringen die rondgaan op sociale media platforms zoals TikTok. Deze beweringen kunnen ertoe leiden dat misinformatie verder wordt verspreid en daarnaast kan deze misinformatie leiden tot onnodige bezorgdheid.
Uit dit onderzoek blijkt aan de hand van bevestigingen van verschillende experts, zoals Gynaecoloog Ellen Klinkert en sociaal wetenschapper Ineke van der Vlught, en verschillende diverse gespecialiseerde bronnen zoals het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen dat de claim juist is: je vruchtbaarheid kan niet worden aangetast door hormonen.
Bronnen:
Ineke Van der Vlught: programmamanager anticonceptie en abortus bij expertisecentrum seksualiteit Rutgers
Ellen Klinkert: gynaecoloog, UMC Groningen
https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/978-90-313-6916-4_37.pdf
https://pregnanta.nl/vruchtbaarheid-bevorderen/
Dit moet je weten als je de anticonceptiepil slikt: ‘Lichaam moet wennen’ | Dagelijks leven | NU.nl
Stoppen met de pil: Wat je moet weten en verwachten • SHE Health Clinics
