Factcheck: Zeven op de tien jongeren in Nederland maken zich zorgen over een oorlog in eigen land

Factcheck: Zeven op de tien jongeren in Nederland maken zich zorgen over een oorlog in eigen land

Logo van UNICEF Bron:Pixabay/Clker-Free-Vector-Images

Bewering
Zeven op de tien jongeren in Nederland maken zich zorgen over een oorlog in eigen land.

Oordeel
Onnauwkeurig

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op het moment.

Bron van bewering
In het bericht RTL Nieuws ‘Veel jongeren bang voor oorlog in Nederland, blijkt uit UNICEF-onderzoek, dat werd gepubliceerd op 8 oktober 2025, staat dat zeven op de tien jongeren in Nederland zich zorgen maakt over een oorlog in eigen land. Dit zou gebaseerd zijn op onderzoek van UNICEF Nederland.

RTL Nieuws schrijft dat veel kinderen en tieners als gevolg van die zorgen gevoelens van angst, verdriet en onveiligheid ervaren. Jongere kinderen voelen zich angstig en verdrietig, terwijl oudere jongeren vaker afschuw ervaren bij oorlogsbeelden en vinden dat de overheid tekortschiet in het beschermen van kinderen.

Onderzoek
Omdat het bericht verwijst naar het onderzoek van UNICEF ben ik hier als eerst op zoek naar gegaan. De resultaten van het onderzoek werden op 8 oktober 2025 door UNICEF gepubliceerd op de pagina UNICEF: 7 op de 10 is bang voor oorlog in Nederland.
In dit artikel staat dat 69% van de Nederlandse jongeren tussen de 10 en 17 jaar zich zorgen maakt over oorlog in Nederland. Het onderzoek zou gedaan zijn onder ruim 1.000 jongeren.

Om erachter te komen hoe dit onderzoek werd gedaan heb ik contact opgenomen met UNICEF Nederland. Woordvoerster Sandra van Houten heeft mij hierbij doorverwezen naar de managementsamenvatting van het onderzoek.

Hierin staat dat 1.005 jongeren hebben meegedaan aan dit onderzoek. Het gaat hierbij om 513 meisjes (51%) en 492 jongens (49%). De leeftijdsverdeling gaat als volgt: 207 kinderen van 10 tot en met 11 jaar (21%), 385 jongeren van 12 tot en met 14 jaar (38%) en 413 jongeren van 15 tot en met 17 jaar (41%).

Het onderzoek werd uitgevoerd via een online vragenlijst. Voor het onderzoek is er gebruik gemaakt van een online vragenlijst, via het inVotes-panel en via een partnerpanel dat aan dezelfde kwaliteitseisen voldoet. Het partnerpanel wordt echter niet verder vernoemd. Het veldwerk voor het onderzoek vond plaats tussen 1 en 18 augustus 2025 en werd uitgevoerd door No Ties-Highberg in opdracht van UNICEF. No Ties is een marktonderzoeksbureau dat organisaties helpt datagedreven beslissingen te nemen.

In het onderzoek werden verschillende vragen gevraagd waaronder:

  • ‘Hoeveel zorgen maak jij je over oorlog in Nederland?’
  • ‘Waardoor maak je je zorgen over oorlog in Nederland?’.

Het onderzoek is dus gebaseerd op een steekproef van 1.005 jongeren. Om erachter gekomen hoeveel jongeren binnen de leeftijdsgroep 10 tot en met 17 jaar er zijn in Nederland, heb ik gekeken naar cijfers van CBS StatLine. Volgens de tabel ‘Bevolking op 1 januari en gemiddeld;geslacht leeftijd en regio’ zijn er in 2025 1.599.049 tussen de 10 en 17 jaar. Dit betekent dus dat de steekproef van het UNICEF-onderzoek een klein deel vormt van de totale jongerenpopulatie in Nederland.

Om erachter te komen of er meer onderzoeken zijn gedaan naar jongeren die bang zijn voor een oorlog heb ik naar het onderzoek ‘The effect of exposure to social-media coverage of the Russo-Ukrainian war on stress symptoms in Dutch adolescents’ gekeken. Bij dit onderzoek werd onderzocht wat de invloed van media-aandacht voor de oorlog in Oekraïne was op jongeren. De vragen gesteld aan 426 Nederlandse jongeren van de leeftijdsgroep 13 tot en met 25 jaar. Hieruit bleek dat meer blootstelling aan oorlogsbeelden leidde tot meer stressklachten.
Net als bij het UNICEF-onderzoek is dit een kleine groep in vergelijking met de totale jongerenpopulatie.

Om te kijken of jongeren in het buitenland ook angst voelen over een mogelijke oorlog is er gekeken naar een bericht van Hertie School. Hierin wordt gesproken over een onderzoek van Klaus Hurrelmann. Voor dit onderzoek werden in maart 2022 1.000 jongeren van de leeftijdsgroep 14 en 29 gevraagd of zij zich zorgen maakten over een oorlog in Europa. 68% van de doelgroep gaf aan dat zij zich zorgen maakten over een oorlog.

Conclusie
Het UNICEF-onderzoek laat zien dat 69% van de 1.005 ondervraagde jongeren (10–17 jaar) zich zorgen maakt over oorlog in Nederland, maar dit is een kleine steekproef van de ruim 1,5 miljoen jongeren. Ook het onderzoek naar social-media-exposure bij 426 Nederlandse jongeren (13–25 jaar) toont stress door oorlogsbeelden en het Duitse onderzoek van Klaus Hurrelmann(1.000 jongeren, 14–29 jaar) laat zien dat 68% zich zorgen maakt over oorlog in Europa. Deze studies ondersteunen de trend, maar kunnen niet exact worden gegeneraliseerd naar alle jongeren in Nederland.

Vandaar het oordeel: onnauwkeurig. De claim lijkt in grote lijnen te kloppen, maar er kan hieruit niet worden gezegd dat zeven op de tien jongeren in Nederland maken zich zorgen over een oorlog in eigen land. Er kan hier alleen gesproken worden over de 1.005 ondervraagde jongeren.

Over de auteur

Jenna van Veen

Ik ben Jenna van Veen, 24 jaar en eerstejaars student aan de School voor Journalistiek. Sinds het begin van de middelbare school ben ik al geïnteresseerd in de journalistiek. In 2022 ben ik afgestuurd voor de mbo-opleiding Internationale Marketing, Communicatie en Evenementen. Hierbij heb ik onder andere persbericht mogen schrijven voor verschillende bedrijven. Heeft u tips? Stuur dat dan naar jenna.vanveen@student.hu.nl