De aflevering van het EO-programma: Dit is de kwestie, krijgt veel ophef. De aflevering, die 1 oktober is uitgezonden, gaat over jonge meiden die zich bekeren tot het Islam. De jonge meiden in de aflevering zijn kwaad. Het EO noemt hen ‘jonge meiden die niet lekker in hun vel zitten en zich bekeren via TikTok.’ Echte cijfers over of de meiden zich echt bekeren via TikTok ontbreken echter.

Laura teleurgesteld in EO-programma: ‘Gaan jullie zo om met de mensen die jullie interviewen?’

Laura, een van de meiden in de aflevering van het EO-programma spreekt in een TikTok over het EO. Het EO zou haar benaderd hebben met de belofte dat ze bekeerlingen en ouders van bekeerlingen zouden helpen. In de mail laten zij weten dat zij objectief zijn en niet op zoek zijn naar sensatie. ‘In de aflevering portretteer ik bekeerlingen die trots vertellen waarom ze hun keuze hebben gemaakt, waar ze mee te maken kregen, hoe hun ouders reageerden en wat het geloof hun brengt. Ik hoop hiermee mensen te leren over de islam en mogelijk andere bekeerlingen en hun ouders te helpen in het proces.’ Schrijft het EO in de mail naar Laura.

‘Het was de bedoeling dat we ouders en bekeerlingen zouden helpen en vervolgens worden wij neergezet als naïeve jonge meiden die niet lekker in hun vel zitten en als schapen een TikTok-trend volgen.’ Verteld Laura. ‘TikTok heeft niets te maken met mijn bekering of die van de andere meiden in de docu-serie.’

Laura verteld verder dat zij tijdens het filmen al had uitgelegd dat TikTok niets met haar bekering te maken had. Echter zijn deze beelden niet gebruikt en zijn er wel beelden gebruikt waarvan zij geen toestemming had gegeven aan het EO om te gebruiken.

Gebrek aan data over bekeringen via TikTok, maar CBS ziet toename moslims

In het artikel wordt verteld dat de ‘precieze cijfers’ ontbreken van de jonge vrouwen die zich bekeren via TikTok. Wel zijn er cijfers bekend bij het CBS over de mensen die zichzelf moslim noemen. Het aandeel moslims is sinds 2013 licht toegenomen, van 5 naar 6%. De app TikTok werd echter pas in 2017 uitgebracht op de Nederlandse markt. De cijfers maken in 2017 een grote daling bij jongeren van 15-25 jaar. Deze stijgt in 2021 licht.

TikTok heeft 23 mei 2024 haar beleid aangepast tegen beïnvloeding van media. ‘We breiden onze beleidsregels voor door de staat gecontroleerde media uit en introduceren een nieuw transparantierapport dat gericht is op het tegengaan van beïnvloedingspogingen. Deze maatregelen helpen ons met het bouwen aan een veilig platform, vrij van manipulatie en invloed.’

Wouter van den Bos is een ontwikkelingspsycholoog en director van het ConnectedMinds Lab. Hij doet onderzoek naar sociale (media) netwerken en sociale invloed onder adolescenten en jongvolwassenen. ‘Dat TikTok een medium is om te vinden dat is heel duidelijk en dat jongeren zoekend zijn, dat is eigenlijk ook de definitie van jongeren, dus dat is op zich ook niet heel gek.’ Verteld Wouter. TikTok krijgt eigenlijk heel vaak de schuld. Als je even zoekt dan vind je heel veel artikelen hoe bijvoorbeeld in zweden heel veel jongeren dan juist de katholieke kerk vinden en interessant is dat in dat soort artikelen eigenlijk nooit de framing is dat het gaat om onzekere, zielige of zoekende mensen.

Geen trend

‘Ik zou bekeren ook geen trend noemen, want trends gaan heel snel weg. Het is al heel lang zo dat jongeren bekeren en dat gebeurt over de hele wereld bij ieder geloof, ook al voor TikTok.’ Over de claim die EO maakt zegt Wouter: ‘Daar lijdt echt absoluut geen enkele data naar. Ook de mensen die hebben meegedaan laten zelf weten dat dat dus niet zo is.’

 Conclusie

Het valt dus niet te bewijzen dat Jonge meiden zich bekeren tot de Islam via TikTok. Er zijn geen cijfers over bekeringen door een TikTok trend. Ook is bekeren volgens media-expert Wouter geen trend. Daarom kan het EO niet concluderen dat dit de reden is van bekeren ook kunnen zij dit niet baseren op de bronnen die zij hebben gesproken, omdat deze bronnen zelf hebben gezegd dat dit niet waar is.

Bronvermelding & werkwijze

• TikTok van Laura, gepost op 4 oktober op het account @Llaautjee
• Mailverkeer met Laura 4 oktober
• Artikel en uitzending EO 1 oktober (tekst is 4 oktober geüpdatet door redactie EO) https://dit.eo.nl/artikel/islam-nederlandse-jongeren-meiden-bekeren-tiktok
• Artikel NOS (word naar gerefereerd in artikel van EO) | Moskeeën zien meer jonge bekeerlingen en islam-geïnteresseerden | Sumeyye Ersoy | 16 september 2023, 15:09

https://nos.nl/artikel/2490669-moskeeen-zien-meer-jonge-bekeerlingen-en-islam-geinteresseerden

• Artikel NOS | Bekeerde vrouwen boos over EO-uitzending waarin zij hun verhaal deden | Sona Boker | Zaterdag, 08:33 • Aangepast zaterdag, 14:28 | https://nos.nl/artikel/2539671-bekeerde-vrouwen-boos-over-eo-uitzending-waarin-zij-hun-verhaal-deden
• CBS cijfers (gerefereerd in artikel) | 29 maart 2024 https://opendata.cbs.nl/StatLine/#/CBS/nl/dataset/82904NED/line?ts=1728461542479
• Mailverkeer met Sytze Braaksma, 9 oktober
• Mailverkeer met Prof. Mr.dr. J.A (Hans) de Bruijn, 9 oktober
• Mailverkeer met Joas Wagemakers, 9 oktober (doorgestuurd naar Karin van Nieuwkerk)
• Mailverkeer prof. dr. C. Karin van Nieuwkerk, 9 oktober
• Bellen met prof. dr. C. Karin van Nieuwkerk, 10 oktober
• Bellen met Dr. Wouter van den Bos, 10 oktober

Voor meer informatie over de factcheck kunt u de cijfers van CBS.nl benaderen. Voor meer informatie over het beleid van TikTok kunt u de webpagina van TikTok benaderen.