Aankomende zondag mogen alle Duitsers naar de stembus. De afgelopen maanden stijgt de spanning omtrent deze verkiezingen. Dit komt niet alleen doordat de rechts radicale partij AfD het volgens de peilingen beter blijkt te doen dan verwacht, maar ook door veel desinformatie rondom de verkiezingen. Uit recent onderzoek van NewsGuard en Correctiv zijn er maar liefst 102 nep nieuws websites opgedoken die te herleiden zijn tot Rusland.
De websites blijken allemaal opgericht te zijn door de Amerikaanse Kremlin-propagandist Mark Dougan, zo zegt onderzoeksjournalist van NewsGuard, Leonie Pfaller. Deze Duitse AI-gegenereerde websites verspreiden Pro-Russische leuzen die voornamelijk gericht zijn op de Duitse verkiezingen. De berichten hebben een duidelijke focus om de kiezers te manipuleren om op de extreemrechtse partij AfD te stemmen.
Dat desinformatie verspreid wordt rond verkiezingstijd is niet nieuw. Zelfs in de 19e eeuw werden kranten al gebruikt om politieke tegenstanders met valse beschuldigingen zwart te maken. De opkomst van kunstmatige intelligentie maakt de verspreiding van nep nieuws nu nog gemakkelijker. Deepfake-video’s en AI-gegenereerde artikelen zorgen ervoor dat het lastiger is om feit van fictie te onderscheiden, zo bevestigd AI-deskundige van de Hogeschool van Utrecht, Rosa van Ree.
Een greep uit de 102 nep nieuws websites | Foto’s: Pam Groenewoud
Volgens haar is het relatief makkelijk om zoveel nep websites uit de grond te stampen “Iedereen kan een domein aanmaken en daar AI generatieve tekst in verwerken, die vervolgens de schrijfstijl kunnen overnemen van de gemiddelde Duitse nieuws website’’, aldus van Ree. Toch zijn er kleine punten die erop kunnen duiden dat het een AI-gecreëerde tekst is ‘‘Er wordt veel gebruik gemaakt van opsommingen, de tekst is niet concreet en er worden algemene woorden gebruikt’’ zegt Van Ree.
Ze benadrukt dat de EU druk bezig is met het creëren van regelgeving rondom hoog risico binnen AI. Of dit effect gaat hebben betwijfelt zij ‘’De regels komen te laat, aangezien het al bestaat en het daardoor nog lastig te regulieren valt’’ aldus van Ree. Beluister hieronder de bijbehorende audioreportage:
