De 90e editie van de Boekenweek is gisteren feestelijk van start gegaan met een officiële opening door Koning Willem-Alexander. Daarmee is de week van de literatuur begonnen. Ondanks de opkomst van e-books en luisterboeken blijft het papieren boek onverminderd populair. Lezers hechten aan de fysieke ervaring van een boek: het omslaan van de bladzijden, de geur van papier en de tastbare aanwezigheid in de boekenkast. Maar waarom houdt het fysieke boek stand in een wereld die steeds digitaler wordt?

Volgens recent onderzoek KvB Boekwerk en marktonderzoekbureau GfK (2024) leest 45 procent van de Nederlanders met enige regelmaat een e-book. Dat percentage is sinds 2014 vrijwel gelijk gebleven. Hoewel digitaal lezen toegankelijk en praktisch is, blijft een groot deel van de lezers vasthouden aan de papieren variant.

Loren Snel van Stichting Lezen concludeert bovendien dat lezen van papier effectiever is dan lezen van een scherm. Papieren boeken bevorderen begrip en concentratie, terwijl digitaal lezen sneller leidt tot oppervlakkige verwerking van informatie. ‘Het fysieke boek helpt lezers om zich beter te focussen en informatie dieper te verwerken,’ aldus de stichting.

Ook in de boekhandel merken ze dat klanten loyaal blijven aan papier. Bij boekwinkel De Dolfijn in Amsterdam ziet verkoper Marie-Cécil van Hintum dagelijks hoe belangrijk de leeservaring is. ‘Een boek vasthouden en doorbladeren maakt lezen persoonlijker en intenser,’ zegt ze.

Toch staat het papieren boek onder druk. Digitalisering, stijgende productiekosten en veranderende leesgewoonten maken het lastiger om het fysieke boek aantrekkelijk te houden. Mark Pieters van uitgeverij Van Oorschot zegt daarop in te spelen met luxe-edities en speciale uitgaven, om de unieke waarde van een tastbaar boek te benadrukken.

De Boekenweek duurt tot en met 23 maart.

In de reportage hieronder praat Mels Kee met betrokkenen over de charme van het papieren boek.