“De natuur onderhouden doe je samen”
Rik van Holland coördineert het klusteam van Natuurmonumenten op Landgoed Haarzuilens. Iedere dinsdagochtend trekt een vaste groep vrijwilligers eropuit om het natuurgebied rond Haarzuilens te onderhouden. Het team telt zo’n tien leden, de meesten op pensioensleeftijd. Ze maaien, zagen, snoeien en planten — en dragen zo bij aan het behoud van een uniek stukje Utrechtse natuur.
Elke dinsdagochtend om negen uur verzamelen de vrijwilligers zich bij het beheerkantoor van Hoeve Wielrevelt. “We beginnen altijd met koffie en een korte briefing,” vertelt coördinator Rik van Holland. “Daarna trekken we eropuit: het ene moment maaien we een veld, de volgende week planten we bomen of verwijderen we omgewaaide planten. Het werk is fysiek, maar ook afwisselend — dat houdt het leuk.”
Vrijwilligers met hart voor groen
De meeste leden van het klusteam zijn al jaren actief bij Natuurmonumenten. “Het zijn vaak mensen die met pensioen zijn en graag buiten willen blijven werken,” zegt Van Holland. “Ze vinden het heerlijk om bezig te zijn met hun handen, midden in het groen in plaats van op een industrieterrein. Sommigen doen het al tien of vijftien jaar. Dat zegt wel iets over de sfeer.”
Volgens Van Holland is het fysieke aspect wel iets om rekening mee te houden. “Het werk kan soms zwaar zijn. Dat is ook waarom we altijd met z’n tweeën aan een klus werken. Veiligheid staat voorop. Er is een landelijke richtlijn binnen Natuurmonumenten voor veilig werken: wie met een kettingzaag aan de slag gaat, volgt eerst een driedaagse cursus. En bij elke taak is er een duidelijke uitleg en een doel, zodat iedereen precies weet wat er moet gebeuren.”
Kleine klussen, groot verschil
Het klusteam bestaat volledig uit vrijwilligers, maar hun bijdrage is van groot belang. “Natuurmonumenten krijgt wel subsidie van de overheid, maar het is nooit genoeg om alles te bekostigen,” legt Van Holland uit. “Vrijwilligers helpen om kosten te besparen. Ze krijgen geen uurloon, maar wat ze doen, maakt een enorm verschil. We kunnen dankzij hen kleine klussen uitvoeren die anders zouden blijven liggen.”
Van Holland ziet de betrokkenheid van zijn team als iets onmisbaars. “Je merkt dat de mensen dit echt doen uit liefde voor de natuur. Ze willen bijdragen aan het behoud van een stukje Nederland. En dat voel je ook tijdens het werk — iedereen is gemotiveerd, niemand doet het omdat het moet.”
Samen leren en genieten
Niet alle vrijwilligers hebben een achtergrond in groenbeheer. Toch vormt dat volgens Van Holland geen probleem. “Sommigen hebben weinig ervaring, maar dat is niet erg. Ik leg alles stap voor stap uit, en de meer ervaren vrijwilligers helpen de nieuwkomers. Iedereen leert hier van elkaar. Als ik goed uitleg wat de bedoeling is, voeren ze het perfect uit. Dat maakt mijn rol als coördinator zo mooi: ik zie mensen groeien in wat ze doen.”
Naast het werk is er ook ruimte voor gezelligheid. “Het is echt een hechte club. We lunchen samen, maken grapjes en helpen elkaar. De natuur verbindt — dat merk je elke week opnieuw. En eerlijk gezegd: als ik ze een tijdje niet zie, mis ik ze gewoon.”
Meer dan onderhoud
Volgens Van Holland draait het vrijwilligerswerk niet alleen om natuuronderhoud, maar ook om verbinding. “De natuur onderhouden doe je samen,” zegt hij. “Voor veel mensen is dit hun vaste moment in de week. Het geeft structuur, voldoening en een doel. En voor mij persoonlijk? Ik geniet ervan om te coördineren, mensen te motiveren en te zien hoe mooi het werk wordt uitgevoerd. Dat is voor mij de grootste beloning.”
