Het aantal kaasspeciaalzaken in Nederland blijft toenemen. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel (KVK) blijkt dat steeds meer ondernemers een kaaswinkel openen, terwijl andere speciaalzaken juist verdwijnen. In 2014 waren er nog 536 kaaswinkels in Nederland, en in 2024 zijn dat er al 732. Volgens de KVK is er een duidelijke verklaring voor deze trend: mensen zijn de waarde van kwaliteit en specialiteit (opnieuw) gaan waarderen, zelfs in tijden van onzekerheid.

Kaas hoort natuurlijk al eeuwen bij Nederland, maar de manier waarop we ermee omgaan verandert. Steeds meer mensen zien kaas als iets ambachtelijks, iets waar aandacht en vakmanschap in zit. Dat maakt de lokale kaasspeciaalzaak populairder dan ooit.

Waarom kiezen mensen voor de kaasspeciaalzaak?
Kaaswinkels bieden vaak producten die je in de supermarkt niet vindt. Denk aan oude boerenkaas, geitenkaas of kazen die worden gemaakt door kleine lokale producenten. In deze winkels ligt de focus meer op smaak, herkomst en vakmanschap dan op massa en prijs. Bezoekers nemen vaak de tijd om verschillende kazen te proeven of iets nieuws te proberen. Daarbij vragen ze regelmatig advies van de verkoper, die precies weet welke kaas bij welke smaak past. Dat persoonlijke contact en de kennis over het product zorgen ervoor dat mensen graag terugkomen. Voor veel klanten voelt het bezoek aan een kaasspeciaalzaak daardoor niet alleen als boodschappen doen, maar als een klein moment van aandacht voor eten en traditie.

Fabriekskaas in cijfers
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werd er in 2024 ruim 935 miljoen kilo fabriekskaas geproduceerd in Nederland. Dat is iets minder dan in 2020, toen de productie een piek bereikte van bijna 973 miljoen kilo. Ondanks die lichte daling blijft Nederland een van de grootste kaasproducenten van Europa. Die daling laat zien dat de groei binnen de kaassector zich dus niet langer alleen in de grote fabrieken afspeelt. Terwijl die productie wat afneemt, richten steeds meer mensen zich dus op kleinere producenten en speciaalzaken. Het lijkt erop dat consumenten liever kiezen voor kaas met een verhaal dan voor massaproductie.

Met de groei van kaasspeciaalzaken en de toenemende interesse in verschillende soorten kaas, is het interessant om te kijken waar die kaas eigenlijk vandaan komt en hoe die wordt gemaakt. Verslaggever Roos den Hartog bezocht kaasboerderij Speksnijder om dit te onderzoeken. Bekijk hieronder haar reportage: