Volgens de uitspraak van Malik Azmani zou één op de vijf asielzoekers daadwerkelijk terug keren naar hun land van herkomst. Azmani werkt aan een Europees plan om uitgeprocedeerde asielzoekers vaker terug te kunnen sturen. Maar kloppen zijn cijfers van terugkerende asielzoekers wel?
De Nederlandse Europarlementariër Malik Azmani is bezig met een wetgevingsproces over de terugkeer van mensen die geen verblijfsvergunning hebben. Hij wil dat EU-landen één lijn gaan trekken in het terugsturen van asielzoekers. Op dit moment gaat volgens Azmani één op de vijf asielzoekers daadwerkelijk terug naar land van herkomst. Volgens hem wordt er niet in elk EU-land werk gemaakt van het uitzetbeleid. Asielzoekers gaan bijvoorbeeld als ze in één EU-land zijn afgewezen door naar de volgende en dan komen ze niet de EU uit, zegt de Europese Commissie.
Wat zegt VVD?
Persvoorlichter van VVD Europa Annelot Deibel, geeft uitleg over de onderbouwing van de uitspraak van Azmani en meldt het volgende; ‘Voor de Europese Terugkeerverordening baseren wij ons op de cijfers van de Europese Commissie. Deze cijfers vormen ook de onderbouwing van het voorstel van de Commissie voor de Terugkeerverordening. De Commissie gebruikt hiervoor data uit Eurostat-statistieken en rapportages van de lidstaten over terugkeer en afwijzingen van asielaanvragen binnen de Europese Unie.’ De uitspraak is dus gebaseerd op de cijfers van de asielzoekers in de Europese Unie. In het Staff Working document staat: ‘Op dit moment keert ongeveer 20 procent van de vluchtelingen die zijn opgedragen het grondgebied van de lidstaten te verlaten, daadwerkelijk terug’.
Maar zelf zegt de Commissie in het rapport dat de cijfers niet volledig betrouwbaar zijn en beperkingen heeft als maatstaaf, ze schrijven in het rapport dat het terugkeerproces complex en gefragmenteerd is en sterk verschilt tussen lidstaten. Er wordt ook geen rekening gehouden met vluchtelingen die zijn ondergedoken. Ondanks de beperkingen van de maatstaaf vindt de Commissie dat dit percentage te laag is.
Andere cijfers
Volgens cijfers van het UNHCR keerde in 2024 meer dan 8,2 miljoen binnenlands ontheemden terug naar hun oorspronkelijke woongebied, het op één na hoogste aantal ooit geregistreerd. Deze cijfers gaan over alle migranten die zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst in de EU en zegt dus niet alleen iets over asielzoekers.
Hoe zit het in Nederland?
De cijfers van Dienst terugkeer en Vertrek zeggen het volgende: vanaf 1 januari tot 31 oktober van dit jaar zijn er in totaal 6250 asielzoekers weer vertrokken uit Nederland, van dit aantal is 4560 terug gegaan naar hun land van herkomst. Uitgerekend kom je dan uit op dat ongeveer 73 procent weer vertrekt naar land van herkomst en dat is ongeveer vier vijfde van de totaal aantal teruggestuurde vluchtelingen. In Nederland is er dus geen sprake van dat maar één op de vijf asielzoekers terugkeert.
Conclusie
Doordat de cijfers van de Europese Commissie niet helemaal kloppen kun je niet met zekerheid stellen dat er precies één op de vijf asielzoekers daadwerkelijk terugkeert naar hun land van herkomst, doordat er met sommige factoren geen rekening wordt gehouden zoals het onderduiken van asielzoekers. De cijfers van de Commissie zijn de enige cijfers waar gepubliceerd wordt over de terugkeer van asielzoekers en niet alle migranten. Op basis van de cijfers van de Commissie zou je zeggen dat de uitspraak klopt, maar het is niet volledig te checken omdat er dus met sommige factoren geen rekening gehouden wordt en er zijn alleen cijfers van de Europese Commissie beschikbaar.
