‘Mannen zijn steker qua weerstand’, deze uitspraak doet Bente in de podcast Blissfull Babbels. Dit is een podcast waarin Lot en Bente het hebben over ‘alles wat jou helpt een gezonde binnen- en buitenwereld te creëren’. Maar ze praten ook over zelfzorg, vrouw zijn (en de onzekerheden), en hoe je samen kunt groeien als persoon. Deze podcast plaatsen de twee dames op de streamingdienst Spotify. Ook posten ze snippets op het Blissful Babbels Tiktok account met wel geteld, 3.543 volgers. In de Tiktok snippet (00:10) die 90.000 keer is bekeken, doet Bente de uitspraak: ‘mannen zijn sterker qua weerstand’. Maar, deze uitspraak klopt niet, sterker nog, het is juist omgekeerd: vrouwen zijn juist sterker qua weerstand.
Weerstand
Wat is weerstand eigenlijk en wat wordt ermee bedoelt? In de volksmond wordt ‘weerstand’ vaak gebruikt om aan te geven hoe goed iemand ziektes kan afweren. Maar in biologisch medische termen gaat het om het immuunsysteem. Het immuunsysteem kan gezien worden als een complex netwerk in het lichaam van moleculen, cellen, weefsels en organen die samenwerken om het lichaam te beschermen tegen ziekteverwekkers van buiten het lichaam en schadelijke cellen van het eigen lichaam (Trimbos). Wie we zijn, hoe oud we zijn en hoe gezond we zijn is allemaal van invloed op het functioneren van het immuunsysteem. Dat is bekend, maar wat nieuw is voor de wetenschappers is dat er grote verschillen bestaan tussen de twee geslachten (Parma Nord). En dat vertelt ook Prof. dr. Linde Meyaard. Linde is hoogleraar immuun regulatie aan het UMC Utrecht. Ze vertelt: “De verschillen zijn lang niet opgemerkt, omdat veel medicijn en vaccinatie studies vroeger alleen in mannen zijn gedaan”.
Verschillen
Nu we duidelijk weten wat het immuunsysteem is, is de volgende vraag: zijn er verschillen in het immuunsysteem van mannen en vrouwen? Dr. Simone Joosten is immunoloog en gespecialiseerd in het humane afweersysteem. Simone vertelt: “Het is zeker wel zo dat er verschillen zijn in het immuunsysteem van mannen en vrouwen, maar niet dat mannen per se een beter immuunsysteem hebben. Het immuunsysteem van mannen lijkt in rust (dus zonder dat ze ziek zijn) wat actiever, maar dat maakt ze niet beter in staat te reageren op ziekte (infectie) of op bijvoorbeeld vaccinatie”.
Er zijn dus wel wat verschillen, maar zoals Simone al aangaf is het immuunsysteem van de man niet per se steker. Dat komt ook deels door de samenstelling van de geslachtschromosomen. Bij vrouwen bestaan die uit twee X-chromosomen, terwijl mannen naast een X- ook een Y-chromosoom hebben. Een X-chromosoom is lang en bevat vooral genen die te maken hebben met immuniteit, terwijl Y-chromosomen genen bevatten die betrekking hebben op spermaproductie. Verder zien we dat bij vrouwen de T en B-lymfocyten langer actief blijven dan bij mannen. Lymfocyten zijn witte bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem van ons lichaam. Vrouwen hebben dus een sterker immuunsysteem, maar dat heeft ook nadelen: ze ontwikkelen namelijk hierdoor ook sneller auto- immuunziekte dan de mannen (Gezondheid.be).
Auto-immuunziekten
En dat vertelt ook immunoloog Prof. dr. Esther de Vries: “Vrouwen hebben een krachtiger respons op vaccinaties en een betere afweer tegen infecties dan mannen, daardoor hebben ze wel vaker auto-immuunziekten”. Als vrouwen een infectie hebben, is de ontstekingsreactie vaak heviger dan bij mannen. Dit betekent dat vrouwen vaker een auto-immuunziekte ontwikkelen en juist meer last hebben van griep dan mannen. Bij auto-immuunziekten maakt het lichaam antilichamen of immuun cellen aan die per ongeluk het eigen weefsel aanvallen (Sanquin).
Linde Meyaard: “De verklaring waarom vrouwen een sterkere afweer hebben dan mannen, wordt vaak gezocht in het feit dat vrouwen de ongeboren baby in hun buik moeten beschermen tegen infecties. Het heeft dus een evolutionair voordeel om als vrouw een sterke afweer tegen infecties te hebben. Het nadeel is dat vrouwen wel gevoeliger zijn voor ziektes waarin je afweersysteem veel te hard werkt, zoals dus bij auto-immuunziektes. Een aantal van die ziektes komen veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, soms wel 9 keer zoveel.”
Conclusie
De uitspraak uit de podcast Blissfull Babbels dat ‘mannen sterker zijn qua weerstand’ blijkt dus onjuist. Uit zowel de documentaire bronnen en de uitspraken van immunologen blijkt dat vrouwen juist een sterker en krachtiger imuunsysteem hebben. Hoewel het kan lijken dat mannen in rust een iets actiever immuunsysteem kunnen hebben, wil dit niet zeggen dat ze beter beschermt zijn tegen infecties. Door de genetische factoren (twee X-chromosomen) en evolutionaire redenen reageert het immuunsysteem van vrouwen dus sneller en krachtiger. De sterke afweer van vrouwen zorgt er wel voor dat zij gevoeliger zijn voor auto-immuunziekten, dan wordt het immuunsysteem juist te actief. Kortom: vrouwen hebben een sterkere weerstand maar met het nadeel meer kans op auto-immuunziekten. Blissfull Babbels moet dus nog een keer de feiten achterna, want de uitspraak “mannen zijn steker qua weerstand” is onjuist.
