Bewering 

Te veel eiwit zorgt voor een zeldzaam fenomeen genaamd ‘proteïnevergiftiging’ 

Oordeel 

Onnauwkeurig 

Bron van de bewering 

Op 7 september 2025 publiceert de Libelle een artikel “Dít gebeurt er als je te veel proteïne eet” van Ella Vermeulen. In het stuk is een gezondheidsdeskundige ingeschakeld via een uitlegvideo aan het einde van het artikel. Hetty Crèvecoeur, de deskundige in kwestie, heeft volgens gepubliceerde informatie een achtergrond in voeding met 150 contacturen, een HBO-diploma in natuurgeneeskunde, een basisopleiding orthomoleculaire geneeskunde en een HBO-niveau opleiding tot orthomoleculair therapeut. Crèvecoeur bespreekt zelf de effecten van te veel eiwit, deze vallen onder andere: slechte adem, winderigheid en misselijkheid. Toch wordt het fenomeen ‘proteïnevergiftiging’ niet genoemd. In een poging om te achter halen waar deze term vandaan komt, is er een e-mail gestuurd naar de redactie van Libelle. 

Dit brengt een andere kwestie naar voren: wat is proteïnevergiftiging? Is dit een daadwerkelijk fenomeen, een zeldzaam gevolg, of een term om angst te zaaien bij lezers? 

Waarom dit onnauwkeurig is 

Over het woordgebruik en de term ‘proteïnevergiftiging’ zelf is in het stuk van Libelle niets te vinden, en de redactie geeft geen gehoor wanneer er wordt gevraagd naar bronnen. Er kan aangenomen worden dat Hetty Crèvecoeur deze informatie heeft verstrekt, maar daar is geen verificatie voor. Naar onderzoek van Health Harvard over hoeveel proteïne iemand nodig heeft luidt dagelijkse eiwitbehoefte voor een volwassene 0,8 gram per kilo. Bij een hogere inname dan 2 gram waarschuwen Harvard Health-experts dat dit risico’s met zich meebrengt. Peter Res, een voedingskundige die zich specialiseert in voeding voor sporters, bevestigd de klachten die Hetty beschrijft in de Libelle, “een gezond lijf kan best wel wat eiwitten verwerken, maar dit is dan extra stress op je systeem. Je kunt het dan ruiken in de adem of urine, door de extra ammoniak die wordt uitgescheiden. Soms zie je ook dat de balans in je darmen met goeie bacteriën verslechterd, en dat manifesteert zich dan met winderigheid.”  

In Pubmed ‘A review of issues of dietary protein intake in humans’ (Bilsborough & Mann, 2006) wordt bij 2 tot 2,5 gram een energie-inname van 25% uit eiwit genoemd, waarbij een energie-inname van meer dan 35% uit eiwit schadelijke gevolgen heeft. Deze gevolgen zijn: hyperaminoacidemie, hyperammonemie, hyperinsulinemie, misselijkheid, diarree en in zeldzame gevallen: proteïn toxicity of ‘rabbit starvation syndrome’ 

In een studie op hekint.org, genaamd ‘Rabbit starvation (protein poisoning)‘ door Howard Fischer die verdere onderzoek doet naar de term ‘rabbit starvation syndrome’, wordt dit syndroom beschreven als het fenomeen waarbij er geen koolhydraten en vetten in het lichaam komen. Dit komt overeen met de beschrijving van ‘proteïnevergiftiging’ in het oorspronkelijke stuk van Libelle. Uit het wetenschappelijk artikel van John D. Speth, genaamd Energy Source, Protein Metabolism, and Museum Department Hunter-Gatherer of Anthropology, Subsistence Strategies wordt geconcludeerd dat ‘rabbit starvation’ een aandoening is die optreedt bij een extreem mager dieet van alleen vlees met onvoldoende vet en koolhydraten. Volgens Jaap Seidell, voedingswetenschapper, is rabbit starvation syndroom is niet hetzelfde als ‘proteïn toxicity’. Proteïn toxicity gaat over de overmaat van eiwit bij een disfunctionerende nier, terwijl rabbit starvation niets te maken heeft met eiwit zelf ‘waarin vetten en koolhydraten ontbreken’ zoals de Libelle beschrijft. Bij rabbit starvation syndrome krijg je nog eiwitten, maar is er nog sprake van ondervoeding. 

Of de Libelle protein toxicity of rabbit starvation syndrome bedoelt met de term ‘proteinevergiftiging’ is niet duidelijk. De uitspraak van de Libelle is niet specifiek genoeg om te concluderen welke definitie de Libelle duidt met ‘proteinevergiftiging’. Maar in ieder geval komt de overname van te veel eiwit waarin vetten en koolhydraten ontbreken, vooral overeen met rabbit starvation syndrome, volgens Jaap Seidell, dat heet dan ‘proteïne poisoning’ in medische term. De claims van de Libelle over de zeldzaamheid van de ziektes worden bevestigd door Jaap Seidell, ‘’We hebben het hier over iets wat vrijwel nooit voorkomt. Mensen moeten zich absoluut geen zorgen maken over het idee dat als zij extra proteine producten kopen zij dan protein toxicity of rabbit starvation syndrome krijgen. Dat is natuurlijk niet waar.’’ Over de zeldzaamheid van deze vergiftiging is ook Peter Res zeker. ‘‘Proteïnevergiftiging is een heel zeldzame en acute term. Dat komt vooral voor als mensen heel veel mager konijnenvlees eten en bijna niets.’’ 

‘’Online worden er meestal halve-waarheden verkondigd. Het noemen van eiwitvergiftiging is absoluut onnodig, en angstaanjagend.’’, aldus Jaap Seidell. 

Conclusie 

Hoewel rond de term ‘proteïnevergiftiging’ onduidelijkheid heerst over welk fenomeen het gaat in de medische wereld, is de term alleen van toepassing in extreme gevallen. Om dit gebrek aan verduidelijking is de claim onnauwkeurig, daarnaast is de beschrijving van de term niet genoeg om voor de lezer te concluderen hoe vaak dit voor komt en om welk medische term het gaat. Deze vergiftiging vindt niet plaats door een overschot aan proteïneproducten in een gebruikelijk Nederlands dieet, maar met een mager en zeldzame voeding. Om de term ‘proteïnevergiftiging’ te noemen in een stuk over proteïneoverschot, is volgens Jaap Seidell, onnodig.