De afgelopen vijf jaar, ongeveer sinds de coronacrisis, neemt het aantal meldingen van agressie richting zorgpersoneel toe. Waar er in 2023 sprake was van 2800 meldingen, waren dit er in 2024 al 3400. De verwachting is dat het aantal meldingen dit jaar alleen maar zal stijgen. Voor veel ervaren verpleegkundigen zijn dit niet alleen data uit een onderzoeksrapport, maar een weerspiegeling van hun dagelijkse werk. Hoe zien zij deze cijfers terug in de praktijk?
Barry de Vogel, voormalig ambulancebroeder en docent verpleegkunde, weet uit eigen ervaring hoe heftig de agressie richting zorgpersoneel kan zijn. ‘Ik heb te maken gehad met zowel fysieke als verbale agressie’, vertelt Barry. ‘Maar er zit wel een nuance in: je moet onderscheid maken tussen de verschillende motieven achter agressie. In sommige gevallen vertoont een persoon agressie door intoxicatie van middelen, en in andere gevallen is het agressie vanuit de, sorry voor mijn taalgebruik, klootzakken die het erom doen.’ Als docent probeert Barry de verschillen door te geven aan zijn studenten, zodat zij voorbereid zijn op situaties waar de spanning snel kan oplopen.
Verpleegkundige en docent verpleegkunde Yasmin Sarraf merkt de stijging van het aantal meldingen in de praktijk: ‘Ik merk dat er sprake is van een stijging, dit zie ik ook terug bij mijn eigen studenten. Dit vind ik erg kwalijk’, zegt Yasmin. Volgens verschillende peilingen heeft de agressie ook invloed op de wil om te blijven werken in de zorg, en wellicht ook op de studiekeuze. NU’91, vakbond voor verpleegkundigen, brengt in recentelijk onderzoek naar buiten dat zo’n 26% van het huidig werkende zorgpersoneel overweegt te stoppen als gevolg van agressie.
Beide docenten benadrukken dat de opleidingen in de zorg niet alleen medische kennis moeten overbrengen, maar ook aandacht moeten besteden aan de communicatie en weerbaarheid van leerlingen. Volgens hen draait de zorg om compassie, maar mag dit nooit betekenen dat agressie wordt genormaliseerd.
Hieronder een videoreportage over hoe (en of) studenten verpleegkunde worden voorbereid op agressie. In de reportage praat ik met Yasmin Sarraf (docent verpleegkunde en verpleegkundige) en twee studenten verpleegkunde op het ROC West in Amsterdam: Emma Verlaan en Aryenio Marcia