Een half jaar na de inauguratie van Trump’s tweede presidentstermijn is het politiek klimaat in het land sterk veranderd. Nog nooit zijn er zó veel migranten opgepakt en vastgezet in detentiecentrums.  Immigratiedienst ICE (Immigration and Customs Enforcement) is verantwoordelijk voor het aanpakken van ongedocumenteerden migranten, maar in de praktijk blijkt dat ze ook migranten oppakken die hun papieren wél op orde hebben. Dit komt onder andere door hun werkwijze; eerder is bevestigd dat zij profileren op basis van uiterlijk. Het gaat in dit geval voornamelijk om Latijn-Amerikanen, die de grootste groep migranten vormen in de VS.

De werkwijze van ICE zorgt voor veel spanningen en angst onder Amerikaanse inwoners met een migratie-achtertgrond. De aversie in Amerika tegen Latijn-Amerikanen is al langer bezig, maar lijkt nu wel een hoogtepunt te hebben bereikt. Niet alleen op maatschappelijk vlak lopen de spanningen hoog op. Trump’s motivatie achter het inzetten van ICE komt voort vanuit zijn visie dat ongedocumeteerden de oorzaak zijn van een ‘enorme’ criminaliteit in deze steden. Maar wat blijkt uit gegevens van het Amerikaans ministerie van Justitie (2024) is dat de criminaliteit in bijvoorbeeld Washington, een van de steden waar ICE naartoe is gestuurd, in jaren niet zo laag is geweest. De aanwezigheid van ICE zorgt voor veel protest in democratische steden, waar zowel het volk als de lokale leiders het niet eens zijn met het migratiebeleid. Regelmatig vinden er demonstraties plaats.

Als reactie op deze demonstraties heeft de president de Nationale Garde ingezet. Dit is een onderdeel van het leger die eigenlijk alleen door een gouverneur van een staat mag worden ingezet. Een president doet dit alleen wanneer het hoog nodig is. Trump vind dat lokale leiders de situatie niet onder controle hebben, wat niet in harte wordt ontvangen bij de staten. Zo heeft staat Californië de federale overheid in juni aangeklaagd. Trump heeft toen de Nationale Garde ingezet zonder overleg met de gouverneur. Tóch mag Trump de Garde in blijven zetten, zolang het proces van de rechtszaak volgt.

Inmiddels lopen er meerdere rechtszaken tegen Trump. Het beleid van Trump zorgt voor veel spanningen tussen de democratische staten en de federale overheid en lijkt het alsof Trump de autonomie van de staten af wilt pakken. Hoe dit zich in het vervolg gaat ontwikkelen is nog maar de vraag. Amerikanist Kenneth Manusama vertelt wat het gevolg kan zijn mocht Trump de uitspraak van de rechter negeren. Hij legt uit dat de rechtsspraak de derde belangrijke peiler is van elke democratische rechtsstaat. ”Als de rechter wordt genegeerd.. dan hebben we een constitutionele crisis. Een crisis waarbij we zien dat de grondwet zowel niet werkt als niet wordt gerespecteerd.” Manusama benadrukt dat mocht dit gebeuren, de democratische rechtsstaat eigenlijk ”voorbij” is.

Benieuwd naar meer? Bekijk hier de videoreportage waarin Kenneth Manusama meer uitleg geeft en Belen Castro, een 19-jarige uit Californië haar ervaring deelt.