Op zaterdag 23 september 2023 vond het verkiezingscongres van de VVD plaats. Op dat partijcongres claimde de nieuwe VVD-lijsttrekker,Dilan Yeşilgöz , dat Nederland de regie over zijn migratiebeleid kwijt is en dat migratie eigenlijk iets is wat ons “overkomt. Toch blijkt de claim van Yeşilgöz deels anders in elkaar te zitten als dat ze beweert. StudioVrijdag legt het voor jullie uit.
Nederland heeft beleid en regelgeving omtrent migratie, maar het is een dynamisch onderwerp met verschillende uitdagingen en wisselende standpunten binnen de samenleving en politiek.
In de samenleving bestaat het gevoel dat migratie ons overkomt. De opvangcrisis in de opvangcentra en de misstanden die voorkomen bij arbeidsmigratie, zoals uitbuiting van de voorzieningen hier in Nederland, onderschrijven dit gevoel.
Migratie is dan ook een onderwerp dat vaak in de media verschijnt en waar zowel politici als de samenleving verschillend over denken. Het kabinet wil migratie zoveel mogelijk in goede banen leiden en er meer grip op krijgen, maar hebben we echt zo weinig de regie in ons migratiebeleid of voelt dat alleen maar zo?
Adviesraad Migratie
Het inwoneraantal van Nederland nam in 2022 met zo’n 100.000 mensen toe door migratie en de verwachting is dat dat aantal blijft toenemen. Het kabinet kan hier meer grip op krijgen door slimmer te kijken naar arbeidsmigratie, schrijft de Adviesraad Migratie. Op het gebied van asielmigratie kan het kabinet veel minder sturen.
De Adviesraad heeft onderzocht of het een optie is om te gaan werken met zogenoemde beleidsmatige richtgetallen. Dus kort door de bocht: hoeveel asielzoekers, arbeidsmigranten of studenten willen en kunnen we verwelkomen in Nederland? Door op deze manier naar migratie te kijken kan de politieke rust op dit onderwerp terugkeren.
Resultaten onderzoek
Vooral op het gebied van asielmigratie kan het kabinet weinig zelf doen. Bovendien maakt deze groep migranten maar een klein deel uit van het totaal (12 procent). De Adviesraad vindt het niet verstandig om internationale verdragen op te zeggen. Ook moet het kabinet zich aan Europese wetten houden, waardoor er weinig ruimte is om eigen beleid te voeren. “Asielbeleid is vooral Europees beleid”, schrijft de Adviesraad.
Op Europees niveau zijn er nog wel stappen te zetten, maar dit gaat al jaren zeer moeizaam. Het maken van afspraken met herkomstlanden over terugkeer is ook een weg van de lange adem. Politiek-deskundige Lloyd-Leonard Opdam probeert het te duiden: ““.
Op het gebied van arbeidsmigratie kan het kabinet wel meer invloed uitoefenen. Dat kan vooral op het gebied van arbeidsmigratie van buiten de EU, want EU-burgers hebben het recht om vrij te reizen en te werken. Ook kan het kabinet indirect sturen op het aantal Europese arbeidsmigranten dat naar Nederland komt.
Arbeidsmigratie vormt bijna een kwart van de totale migratie (24 procent). De afgelopen vijftien jaar is het aantal verviervoudigd. In 2019 ging het om 735.000 mensen. Ze werken voornamelijk in laagbetaalde sectoren, want Nederland trekt weinig hoogopgeleide arbeidsmigranten aan.
Conclusie
Kortom, de claim van Dilan Yeşilgöz klopt deels niet. Een samenleving waarin geen sprake is van migratie is zeer onwaarschijnlijk en de regie hebben we nogsteeds, maar er valt zeker meer grip op te krijgen.
