Forum voor Democratie (FvD) doet verschillende uitspraken over het klimaat. Zij zeggen niet te geloven in de klimaatcrisis. In het verkiezingsprogramma staat het volgende over klimaatverandering: ‘Sinds 1850 is de aarde weer ongeveer 1 graad Celsius opgewarmd, maar dit heeft niet geleid tot meer natuurrampen of klimaatslachtoffers.’
Volgens veel wetenschappers is er sprake van een klimaatcrisis, maar als je het aan Forum voor Democratie (FvD) vraagt is dit ‘pure onzin’. In het verkiezingsprogramma van de partij staan veel punten over het klimaat. ‘Sinds 1850 is de aarde weer ongeveer 1 graad Celsius opgewarmd, maar dit heeft niet geleid tot meer natuurrampen of klimaatslachtoffers’, dit is één van de uitspraken die gedaan wordt in het verkiezingsprogramma van de FvD.
Clintel
Mijn onderzoek begint bij de vraag waar de FvD deze informatie vandaan haalt. Ik heb de partij van lijstrekker Lidewij de Vos gebeld en zij zeggen Clintel.org te gebruiken als bron. Over Climate Intelligence (Clintel) wordt veel geschreven. Pointer heeft hier onder andere een uitzending over gemaakt. Volgens Pointer is Clintel ‘hét internationale platform voor klimaatontkenners’ Clintel zegt zelf dat zij een klimaatwaakhond zijn, en dat er geen sprake is van een ‘climate emergency’. De FvD kan deze organisatie als bron gebruiken, maar klopt alle inforamtie wel? Volgens Peter Siegmund, klimaat expert bij het Koninklijke Nederlandse Meteorologische Instituut (KNMI), weet Clintel weinig af van klimaat. ‘Het is een bron van niks.’
1 graad opgewarmd
De claim van FvD bestaat eigenlijk uit twee delen. Het eerste deel ‘Sinds 1850 is de aarde weer ongeveer 1 graad Celsius opgewarmd’, en het tweede deel ‘maar dit heeft niet geleid tot meer natuurrampen of klimaatslachtoffers’. Mijn onderzoek gaat verder bij de het eerste stuk van de claim. Omdat de FvD een jaartal aanhaalt dat ver teruggaat is, is het lastig om hier veel informatie over te vinden. Velen tabellen tonen pas cijfers vanaf 1900. Peter kan mij met wetenschappelijke kennis meer vertellen over de stijging in graden vanaf 1850. Siegmund verteld hierover het volgende: ‘Zij zeggen ongeveer 1 graad, maar in de praktijk is dit 1,4.’ Volgens de klimaat expert ronden politici cijfers af naar wat hen het beste uitkomt.
Meer natuurrampen: ‘We weten het gewoon niet.’
Het tweede gedeelde van de claim is wat complexer: maar dit heeft niet geleid tot meer natuurrampen of klimaatslachtoffers. Hier onder is een tabel te zien waarin gerapporteerd staat hoeveel natuurrampen er plaatsvinden. Belangrijk om te weten is dat hier in de volgende rampen als natuurrampen bestempelen: orkanen, droogte, extreme tempraturen, stormen, overstromingen, tsunami, aardbevingen, bosbranden en vulkaanuitbarstingen.

Aantal natuurrampen door de jaren heen. Bron: Our World In Data.
Of het aantal natuurrampen is gestegen door de stijging in graden op aarde is volgens Peter lastig vast te stellen. ‘We weten het gewoon niet.’ De reden dat dit niet duidelijk is, is dat er meer gerapporteerd wordt dan vroeger. In eind 19e en begin 20ste eeuw werden er veel minder natuurrampen gerapporteerd. Ook worden er nu kleinere natuurrampen gerapporteerd. De hoeveelheid slachtoffers die een ramp veroorzaakt bepaald de grootte van een ramp. ‘FvD doet alsof het bekent is dat er niet meer natuurrampen zijn door de opwarming van de aarde, maar het is niet bekent. Dat ze dit zeggen is dus niet terecht’, aldus Siegmund.
Dan de klimaatslachtoffers. Deze cijfers zijn flink gedaald zoals hieronder te zien is in de tabel van WMO Atlas. Dit heeft inderdaad niks te maken met tempraturen, maar met de verbeteringen in waarschuwingen. Mensen worden sneller gewaarschuwd en weten beter te anticiperen op een natuurramp, vertelt Siegmund.

Aantal doden per decennia. Bron: WMO Atlas of Mortality and economic losses from weather, climate and water extremes.
Forum voor Democratie zegt dat de stijging van het aantal graden op aarde niks te maken heeft met het aantal natuurrampen. Volgens het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) heeft een tempratuur stijging op aarde wel degelijk invloed op het aantal natuurrampen. Het IPCC is een site die alle kennis over klimaat samenvat, vrijwel alle studies over klitmaat en klimaatverandering zijn hierop te vinden. Volgens het IPCC stijgt de zeespiegel, sterven dieren uit en is er grotere kans op extreem weer.
Eindoordeel: waar, onwaar of ongefundeerd?
Het is veel informatie en lastig om vast te stellen of dit nou waar, onwaar of ongefundeerd is. Dit komt door andere factoren dan de stijging van 1,4 graden waar Siegmund het over had. De claim was al opgesplitst in twee stukken, daarom ga ik de claim ook beoordelen per stukje. FvD zegt dat de aarde ongeveer met 1 graad is opgewarmd. Het woordje ‘ongeveer’ speelt een belangrijke rol. Ongeveer is een schatting en dus niet precies. 1,4 rond men af naar 1 omdat de eerste decimaal lager is dan vijf. Dit deel van de claim is in dat geval waar, maar het had preciezer gekund.
Dan het tweede stukje van de claim. De stijging van de temperatuur op aarde zou niet hebben geleid tot meer natuurrampen of klimaatslachtoffers. Door andere factoren die een rol spelen en het feit dat we het niet kunnen weten volgens Siegmund, maakt dat dit ongefundeerd is.
Over de klimaatslechtoffers hebben ze wel gelijk, want er zijn minder slechtoffers door menselijke innovaties. Of de tempratuur hier mee te maken heeft is ook niet met zekerheid te zeggen. Dat maakt dit deel van de claim ook ongefundeerd. Er is geen bewijs dat dit waar of onwaar is.
