Er is veel discussie over straf en rechtvaardigheid. Vooral bij zedenzaken klinkt de roep om zwaardere straffen. Politieke partijen als FVD en JA21 spelen daar handig op in met campagnes voor een strenger strafbeleid. Maar terwijl de roep om vergelding groeit, vraagt directeur van belangenorganisatie “Bonjo” juist om meer focus op re-integratie.

Op sociale media is veel te vinden over strafzaken. Aanrandings- en verkrachtingszaken gaan rond en roepen reacties op. De uitspraak van de rechters vooral. Sommigen mensen vinden dat de schuldigen zwaarder gestraft moet worden en we in Nederland te makkelijk zijn. Sommigen Nederlandse partijen willen ook een strenger beleid. Bijvoorbeeld de FVD en JA21 hebben in hun campagne aandacht gegeven aan het concept “strenger straffen”. Hoogleraar en strafrechtadvocaat Patrick van der Meij vertelt in een artikel van de universiteit Leiden: “Politici maar ook beleidsmakers willen scoren en laten zien dat ze een probleem meteen aanpakken.”

Maar het hele Nederlandse strafrechtsysteem kampt met problemen. Lange doorlooptijden van zaken, ernstige georganiseerde criminaliteit en capaciteitsproblemen. We hebben oud minister van Justitie Coenradie veel in de media gezien over de “overvolle gevangenissen”.

Van der Meij ziet deze veranderingen terug: “Vroeger konden drugsuithalers in de haven van Rotterdam die op het terrein rondhingen alleen worden gepakt voor het betreden van verboden terrein. Dan kregen ze een geldboete van negentig euro. Met de nieuwe strafbaarstelling kunnen ze nu een flinke gevangenisstraf krijgen. En dat is allemaal vanuit de gedachte: dat zal ze leren.” Deze gedachtegang noemen we vergelding. Vergelding betekent letterlijk “iets terugdoen” of “terugbetalen”. In het strafrecht verwijst het naar het idee dat iemand die een misdaad heeft gepleegd, daarvoor straf verdient en niet om te verbeteren of af te schrikken, maar omdat het moreel rechtvaardig is dat onrecht wordt beantwoord met straf.

Maar niet iedereen vindt dat er veel aandacht gegeven moet worden aan vergelding. Bedel Bayrak is directeur van belangenorganisatie “Bonjo”, die opkomt voor de belangen van gedetineerden: “Wij geloven dat er teveel focus ligt op vergelding, en dat er meer focus moet komen op herstel en re-integratie” aldus Bayrek.

In de aflevering “Levenslang en de doodstraf” gaan we in op de levenslange gevangenisstraf in Nederland en de doodstraf in het buitenland.

Beluister hier het interview met Bedel Bayrak: